یکی از بهترین و موثرترین روش‌های کاملاً غیرتهاجمی و ایمن جهت تحریک کانونی مغز، روش تحریک الکتریکی مغز یا TDCS است. لازم به ذکر است که TDCS مخفف عبارت Transcranial Currect Stimulation است و با استفاده از آن می‌توان بیماری های مختلف نظیر؛ پارکینسون، بازتوانی پس از سکته مغزی و… را به سادگی درمان کرد. در ادامه به بررسی کامل این روش درمانی می پردازیم.
تحریک الکتریکی مغز با روش TDCS چیست؟
بطورکلی در این روش برخی از نواحی خاص مغز را توسط یک جریان الکتریکی ضعیف که حداکثر ۲ میلی آمپر است را تحریک می‌کنند. لازم به ذکر است که تحریک الکتریکی اطلاعات بیشتری در رابطه با نحوه عملکرد مغز انسان نیز به افراد ارائه می‌دهد.
تحریک الکتریکی مغز چگونه انجام می‌گیرد؟
بطورکلی می‌توان گفت در تحریک الکتریکی دو الکترود دارای قطب مثبت و دیگری منفی از طریق نوعی پد اسفنجی که توسط یک محلول رسانا مرطوب می‌شود بر روی سر افراد قرار می گیرند. شایان ذکر است که جریان الکتریکی موجود در این الکترودها بعد از عبور از نواحی مختلف نظیر؛ پوست سر، جمجمه و… خود را به سطح قشر مغزی می رساند. حال این جریان موجب باردارشدن نورون‌ها می شود و درنتیجه یک قطب مثبت و منفی ایجاد می گردد که این امر موجب تغییر فعالیت ناحیه مورد نظر می شود.
شایان ذکر است که تحریک الکتریکی موجب ورود کلسیم به داخل سلول و درنتیجه افزایش فعالیت سلولی می شود. فرایند تحریک الکتریکی بطورکلی میزان گلوکز و اکسیژن را تا حد بسیار زیادی افزایش می یابد و درنتیجه ترمیم مغز انجام می گردد.
درنهایت می‌توان گفت تحریک الکتریکی از طریق ایجاد ارتباط میان سلول ها یا ایجاد ارتباط میان سلول های آسیب‌دیده با سلول های سالم موجب بازتوانی، ترمیم، بهبود و افزایش توان عملکرد ناحیه مورد نظر می شود.
نکات مهم و ضروری در رابطه با TDCS
مطابق با تحقیقات و بررسی‌های انجام شده تی دی اس در برخی موارد موجب اختلال در افراد می‌شود، درنتیجه این امر هنگام انجام این روش باید نکات مختلف و بسیاری را در نظر داشت که اصلی‌ترین و مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- شدت جریان الکتریکی، مدت و جهت آن باید مشخص باشند.
- اندازه پدهای اسفنجی مورد استفاده باید بصورت کامل مشخص شوند.
- تعداد جلسات انجام تحریک الکتریکی مغز باید مرتب و مشخص باشند.
- و…
HD tDCS چیست؟
مدتی پس از استفاده از روش تحریک الکتریکی مغز، یک رویکرد جدید به افراد ارائه شد که در آن به جای استفاده از دو پد از تعدادی الکترود با سایز کوچک‌تر بر روی ساختارهای قشری مغز استفاده می شد. لازم به ذکر است که این رویکرد جدید را به دلیل کیفیت بسیار بالایی که دارد، HD tDCS می نامند.
انواع تحریک‌پذیری الکتریکی در مغز
بطورکلی در مغز سه نوع تحریک‌پذیری وجود دارد که عبارتند از:
• تحریک مثبت
• تحریک منفی
در تحریک مثبت تحریک‌پذیری عصبی در هر نقطه موردنظر ما به سادگی افزایش می یابد. اما در سمت دیگر در تحریک منفی برعکس این امر ایجاد می‌شود.
واحد تحقیق و توسعه کلینیک تخصصی مهر رضوی
