نوار عصب و عضله

نوار عصب و عضله (EMG – NCV) که به آن الکترومیوگرافی نیز گفته می‌شود آزمایشی برای بررسی سلامت سلول‌های عصبی و عضله‌ها است. این آزمایش تخصصی با استفاده از الکترودها و به منظور ثبت فعالیت‌های الکتریکی آن عضله و رشته‌های عصبی درگیر در آن ناحیه انجام می‌شود. هدف اصلی این آزمایش تشخیص آسیب‌های عصبی و اختلالات و بیماری‌های عضلانی است. وظیفه‌ی اصلی رشته‌های عصبی انتقال پیام به سایر بخش‌ها است و هرگونه اختلال در عملکرد عصب باعث ایجاد مشکلاتی در بدن می‌شود. در این زمان با کمک تست عصب و عضله شدت و سرعت جریان الکتریکی جاری در عصب اندازه‌گیری می‌شود.

زمانی که فرد دچار درد و گرفتگی عضلانی، انقباض غیر ارادی یا تیک عضلانی، خارش، بی‌حسی، سوزن سوزن شدن و ضعف عضلانی است پزشک با استفاده از روش تشخیصی الکترود می‌تواند تشخیص دهد که اختلال مربوط به سیستم عصبی است و یا رشته‌های عصب متصل به عضله دچار آسیب دیدگی شده‌اند. بدین صورت روش درمانی متناسب با نوع بیماری انتخاب می‌شود. همچنین نوار عصب و عضله برای تشخیص مشکلات دیگری ازجمله اختلالات سیستم عصبی ای ال اس، اختلال اعصاب محیطی مانند تونل کارپال، ناتوانی نورون‌های عصبی، رادیکولوپاتی (فشردگی عصب)، فلج، دیستروفی عضلانی، سندروم گیلن باره، فتق دیسک و نوروپاتی دیابتی نیز بکار می‌رود.

نحوه انجام تست عصب و عضله

این آزمایش در دو مرحله با استفاده از الکترودهای سطحی و EMG سوزنی انجام می‌شود. در هریک از این مراحل بیمار روی صندلی معاینه نشسته و یا روی تخت دراز می‌کشد. طی انجام آزمایش فرد در حالت‌های مختلفی قرار می‌گیرد. زمانی که فرد در حالت سکون است فعالیت الکتریکی عضلات در حد صفر و یا بسیار کم است. اما تحریک عضله توسط عصب باعث ایجاد این فعالیت می‌شود. با افزایش انقباض عضله، فعالیت الکتریکی نیز بیشتر می‌شود. هرکدام از مراحل انجام تست نوار عصب و عضله به روش خاصی انجام می‌شوند که در ادامه شرح می‌دهیم.

1-تست هدایت عصبی به روش سطحی

نورون‌های حرکتی در بدن وظیفه ارسال سیگنال‌های الکتریکی را بر عهده دارند و هرگونه اختلال در عملکرد آن‌ها با تست عصب مشخص می‌شود. در روش سطحی تعدادی الکترود روی سطح پوست ناحیه‌ای که دچار مشکل است قرار داده شده و توانایی نورون‌ها را از طریق آن بررسی می‌کنند. زمانی که سنجش کیفیت ارتباط نورون‌های حرکتی با عضلات به پایان رسید تکنسین حسگرهای کوچک را از روی پوست جدا می‌کند.

2-تست هدایت عصبی به روش سوزنی

در این روش حسگرهایی که به شکل الکترودهای سوزنی هستند از طریق پوست وارد بافت عضلانی شده و واکنش عضلات به تحریک عصبی را در حالت استراحت و انقباض اندازه‌گیری می‌کند. قبل از شروع تست، محل مورد نظر ضدعفونی شده و سپس الکترودها را وارد عضله می‌کنند. این کار ممکن است کمی دردناک باشد اما معمولا درد آن قابل تحمل است. پس از پایان تست، الکترودها برداشته می‌شوند.

طی هرکدام از مراحل این آزمایش، الکترودها سیگنال‌های الکتریکی را به عصب‌ها و عضله می رساند. واکنش دریافتی از آن به صورت نمودار و یا مقادیر عددی در کامپیوتر ثبت می‌شود و توسط پزشک متخصص قابل تفسیر است. به طور کلی انجام آزمایش نوار عصب و عضله و ثبت نتیجه‌ی آن 30 الی 60 دقیقه طول می‌کشد.

 واحد تحقیق و توسعه کلینیک تخصصی مهر رضوی