اختلال سرگیجه
اختلال سرگیجه:
اختلال سرگیجه یکی از شایعترین شکایات پزشکی است. در بسیاری از موارد علت سرگیجه دقیقا مشخص نیست. اما در حالت کلی سرگیجه، احساس حرکت کردن هنگامی است که واقعاً در حال حرکت نیستید. در اختلال سرگیجه ممکن است این احساس به فرد دست دهد که اجسام دور و بر وی در حال حرکت هستند، در حالی که واقعاً حرکت نمی کنند.
سرگیجه می تواند شبیه به بیماری حرکت باشد. افرادی که سرگیجه را تجربه می کنند، عموماً حس گیجی دارند یا احساس میکنند اتاق در حال چرخش است. اما اختلال سرگیجه همان سبکی سر نیست.
علائم بالینی:
سرگیجه بسیار شبیه به بیماری حرکت یا حسی است. در این بیماری مانند این است که اتاق در حال چرخش است. علائم بیماریهای مرتبط با سرگیجه عبارتند از:
حالت تهوع
استفراغ
سردرد
تلو تلو خوردن به هنگام راه رفتن
اگر با اختلال سرگیجه دست و پنجه نرم میکنید، بهتر است علائم هشدار زیر را جدی بگیرید:
سرگیجه ناگهانی که تحت تأثیر تغییر موقعیت نباشد.
سرگیجه همراه با علائم عصبی مانند عدم هماهنگی شدید عضلات یا ضعف شدید.
سرگیجه همراه با ناشنوایی و عدم وجود سابقه بیماری Meniere
روشهای درمانی :
درمان بیماریهای مرتبط با سرگیجه به علت پدید آمدن آن بستگی دارد. داروهای مسدود کننده گوش داخلی (VBAها) معروف ترین انواع داروهایی است که استفاده می شود. عوامل مسدود کننده گوش داخلی عبارتند از
آنتی هیستامین ها (پرومتازین، بتاهیستین)
بنزودیازپین ها (دیازپام، لورازپام)
ضد تهوع ها (پروکلروپرازین، متوکلوپرامید)
یکی از معروفترین روش های درمانی برای BPPV مجرای خلفی مانور اپلای است. و شامل مجموعه حرکاتی است که باعث جابه جایی کربنات کلسیم های وارد شده به مجرای نیمدایره ای خلفی و انتقال آنها به مکانی که سبب عدم تعادل و سرگیجه نشود، می باشد. اجرای مانورهای درمانی در افراد مبتلا به بیماری های حاد قلب و اختلالات شدید گردنی توصیه نمی شود.
علائم بیماریهای مرتبط با سرگیجه عبارتند از:
حالت تهوع
استفراغ
سردرد
تلو تلو خوردن به هنگام راه رفتن
درمان سرگیجه با عمل جراحی
علل ابتلا :
سرگیجه دلایل مختلفی میتواند داشته باشد که در زیر به توضیح آنها میپردازیم.
سرگیجهی وضعیتی حملهای خوش خیم (BPPV)
سرگیجهی وضعیتی حملهای خوش خیم، شایعترین شکل سرگیجهی محیطی محسوب میشود. این نوع سرگیجه به شکل دورههای مکرر و کوتاه بروز میکند. حرکات خاصی از سر نیز باعث ایجاد BPPV میشود. تصور میشود که این امر به دلیل خرد شدن قطعات کوچکی در مجرای گوش داخلی و تحریک موهای کوچک گوش داخلی اتفاق میافتد. این موضوع فرد را گیج میکند و باعث احساس سرگیجه میشود.
لابیرنتیت یا التهاب لابیرنت
التهاب لابیرنت باعث سرگیجه یا احساس چرخش میشود، در حالی که شما حرکت نمیکنید و ثابت هستید. عفونت گوش داخلی نیز باعث این شکل از سرگیجه میشود. عفونت گوش داخلی اغلب به همراه علائم دیگری مانند تب و درد گوش نیز دیده میشود. این عفونت در حفرههای پرپیچ و خم درون گوش داخلی ایجاد میشود. یک بیماری ویروسی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا میتواند باعث این عفونت شود. عفونت باکتریایی گوش نیز گاهی اوقات علت این نوع سرگیجه است.
نوریت وستیبولار
نوریت وستیبولار باعث نوعی سرگیجه با شروع ناگهانی میشود. این سرگیجه ممکن است باعث بی ثباتی، درد گوش، حالت تهوع و استفراغ شود. نوریت وستیبولار به علت گسترش عفونت به عصب دهلیزی، که تعادل را کنترل میکند، ایجاد میشود. این حالت معمولاً به دنبال عفونت ویروسی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا دیده میشود.
بیماری منیر
تجمع مایع در گوش داخلی یا سیستم اندولنفاتیک باعث بیماری منیر میشود. علت این تجمع شناخته شده نیست. بیماری منیر باعث سرگیجهی ناگهانی میشود که میتواند تا ۲۴ ساعت ادامه داشته باشد. سرگیجه اغلب به حدی شدید است که باعث تهوع و استفراغ میشود. بیماری منیری همچنین باعث کاهش شنوایی، شنیدن صدای زنگ در گوش و احساس پر بودن گوش میشود.
کلستاتوم
کلستاتوم به معنای رشد غیر سرطانی پوست در گوش میانی است و معمولاً به دلیل عفونت مکرر ایجاد میشود. با رشد این توده در پشت پردهی گوش، به ساختارهای استخوانی گوش میانی آسیب وارد میشود و میتواند منجر به کم شنوایی و سرگیجه شود.
میگرن
افرادی که به میگرن مبتلا هستند، ممکن است دورههایی از سرگیجه را تجربه کنند حتی اگر دچار سردرد شدید نشوند. حدود ۴۰ درصد از افرادی که میگرن دارند، سرگیجه را تجربه میکنند. این حملههای سرگیجه ممکن است چند ساعت به طول انجامد و با سردرد و همچنین حساسیت به نور و صدا همراه باشد.
مشکلات گردش خون
اگر قلب به اندازهی کافی خون را به مغز نرساند، احساس سرگیجه، ضعف یا خستگی میکنید. افت شدید فشار خون سیستولیک، ممکن است بعد از نشستن سریع یا ایستادن خیلی سریع ایجاد شود.
گردش خون ضعیف
مشکلاتی مانند کاردیومیوپاتی، حملهی قلبی، آریتمی قلبی و حملهی ایسکمیک گذرا میتوانند باعث سرگیجه شوند. کاهش حجم خون ممکن است باعث کاهش جریان خون به مغز یا گوش داخلی شود. در نتیجه سرگیجه ایجاد میشود.
مشکلات عصبی
برخی از اختلالات عصبی مانند بیماری پارکینسون و مولتیپل اسکلروز، میتوانند منجر به از دست رفتن تدریجی تعادل شوند.
داروها
سرگیجه میتواند یک عارضهی جانبی برخی از داروهای خاص باشد. داروهایی مانند داروهای ضد تشنج، داروهای ضد افسردگی، و آرام بخش. اگر فشار خون بالا دارید، داروهای کاهش فشار خون ممکن است باعث سرگیجه شوند.
اختلالات اضطرابی
برخی از اختلالات اضطرابی ممکن است باعث ایجاد سرگیجه شوند. اختلالاتی مانند حملات وحشت، ترس از ترک خانه یا ترس از قرار گرفتن در فضاهای بزرگ و باز (آگورافوبیا).
کاهش سطح آهن (کم خونی)
در صورت کم خونی ممکن است همراه با سرگیجه علائم دیگری نیز مشاهده شوند شامل خستگی، ضعف و رنگ پریدگی پوست.
افت قند خون (هیپوگلیسمی)
اگرچه این حالت معمولا در افرادی که مبتلا به دیابت هستند، رخ میدهد اما در سایرین نیز دیده میشود. سرگیجه ممکن است همراه با تعریق و اضطراب باشد.
مسمومیت با مونوکسید کربن
علائم مسمومیت با مونوکسید کربن اغلب شامل سردرد، سرگیجه، ضعف، مشکلات گوارشی، استفراغ، درد قفسهی سینه و سردرگمی است.
گرمای بیش از حد و کمبود آب بدن
اگر در هوای گرم فعال هستید یا به اندازه کافی مایعات نمینوشید، ممکن است از گرمای بیش از حد (هایپرترمی) یا از کمبود آب بدن احساس سرگیجه کند. کم آبی بدن که به دنبال از دست دادن فقط ۱ تا ۲ درصد از وزن بدن میتواند باعث سرگیجه شود. حتی کمبود خفیف آب بدن، سرگیجه ایجاد میکنید. از طرف دیگر، کمبود آب بدن میتواند باعث افت فشار خون و در نتیجه، سرگیجه شود. برخی رژیمهای غذایی هم باعث کم آبی بدن میشوند.
سرگیجهی صبحگاهی
سرگیجهی صبحگاهی چیزی است که برای بسیاری از افراد اتفاق میافتد و دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. اگر صبح درست بعد از بیدار شدن از خواب سرگیجه دارید، علت میتواند تغییر ناگهانی وضعیت بدن باشد زیرا بدن شما از حالت خوابیده به حالت ایستاده تغییر میکند.
سرماخوردگی و سینوسها
اگر مشکل سرماخوردگی یا سینوسی دارید، حتما متوجه شدهاید که سرگیجه بدتر میشود. زیرا مایع و تورم زیادی در سینوسها وجود دارد. تورم این سینوسها که به گوش داخلی مرتبط هستند، باعث سرگیجه میشوند.
آپنهی خواب
اگر دچار آپنهی خواب هستید یا شریک زندگی تان به شما اطلاع داده است که شما زیاد خروپف میکنید، ممکن است الگوهای تنفس شبانهی شما مقصر سرگیجهی صبحگاهی باشند. آپنهی خواب در واقع یک وضعیت انسداد تنفسی است. به این معنی که تنفس به طور موقت در شب متوقف میشود. این اختلال در تنفس میتواند منجر به کاهش میزان اکسیژن خون شود. در نتیجه صبح که از خواب بیدار شوید سرگیجه خواهید داشت.
کمبود ویتامین B12
کمبودهای این ویتامین ضروری، میتواند منجر به تعدادی از مشکلات عصبی از جمله احساس عدم تعادل، افت فشار خون و کاهش جریان خون به مغز شود. منابع غنی ویتامین B12 شامل گوشت، محصولات لبنی و غلات صبحانه غنی شده هستند.
بیماری قلبی
گاهی اوقات سرگیجه نشانهی بیماری قلبی است. از مشکلات قلبی میتوان به تنگی دریچههای قلبی، فیبریلاسیون دهلیزی و آترواسکلروز اشاره کرد. این مشکلات، جریان خون به مغز را کاهش میدهند.
توصیه ها:
اجتناب از کافئین، شکلات، الکل و سیگار کشیدن.
هنگام احساس سرگیجه شدید، در یک اتاق آرام و تاریک دراز بکشید.
به محض اینکه احساس سرگیجه ظاهر شد، بنشینید.
استفاده از عصا در هنگام پیاده روی (در صورت لزوم).
قرار دادن دو یا چند بالش زیر سر، در هنگام خواب.
روشن کردن چراغ هنگام بلند شدن از خواب در شب، برای جلوگیری از افتادن.
در صورت وجود سرگیجه، از رانندگی خودداری کند.
کلینیک چند تخصصی مهر رضوی با در اختیار داشتن بهترین و مجرب ترین کادر متخصصین پزشکی، بهترین مرکز درمان اختلالات مغز و اعصاب در شهر مشهد میباشد. چنانچه در مورد روش های درمان اختلال سرگیجه نیاز به اطلاعات بیشتری دارید از راه های تماس زیر استفاده کنید.