در این مقاله قصد داریم به تحلیل و بررسی برخی از بیماریهایی بپردازیم که به کمک متخصص مغز و اعصاب قادر به درمان آنان خواهید بود. با توجه به این موضوع که شرایط عصبی میتواند بر روی تمامی نقاط بدن تاثیرگذار باشد، مراجعه به یک متخصص یکی از بهترین راه کارها برای حل مشکلات مختلف مغزی میباشد. حال در ادامه با ما همراه باشید تا شما عزیزان را با برخی از این قبیل بیماریها آشنا کنیم.
متخصص مغز و اعصاب چه کسی است؟
به افرادی متخصصان مغز و اعصاب گفته میشود که در تلاش هستند تا که بتوانند از طریق راههای مختلف اختلالات مغز و اعصاب را تشخیص دهند و در کمترین زمان ممکن نسبت به درمان آن اقدام نمایند. این قبیل متخصصان، تسلط بسیار خوبی را بر آناتومی، عملکرد و شرایطی که بر اعصاب بیمار تاثیرگذار میباشد دارند. لازم به ذکر است در صورتی که سیستم مغز و اعصاب یک شخص به درستی کار نکند، فعالیت بدنی فرد بیمار نیز دچار مشکل خواهد شد. همان طور که میدانید وظیفه متخصص مغز و اعصاب این است که هر گونه مشکل در سیستم عصبی بدن را تشخیص دهد و نسبت به درمان آن اقدام کند.
آموزش یک متخصص شامل 4 سال مدرک لیسانس در دانشگاه پزشکی، یک سال کارآموزی و چیزی در حدود سه سال آموزش تجربی میباشد. با توجه به این موضوع که سیستم عصبی بسیار سخت و پیچیده میباشد، معمولا متخصصان اعصاب دورههای بیشتری را برای آموزش تجربی خود سپری میکنند. در ادامه با ما باشید تا شما را با برخی از وظایف آنان آشنا کنیم.
متخصصان مغز و اعصاب چه بیماریهایی را درمان میکنند؟
در صورتی که فرد بیمار مبتلا به یک اختلال عصبی باشد و به مراقبت نیاز داشته باشد، در وهله اول باید به یک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کند. به عنوان مثال در برخی از بیماریها به مانند سکته و ضربه مغزی، متخصص مغز و اعصاب نقش مشاور را بر عهده خواهد داشت. البته لازم به ذکر است که یک یک دکتر مغز و اعصاب عمل جراحی را انجام نخواهد داد اما ممکن است بیمارانی را که به جراحی نیاز داشته باشند را به یک جراح مغز و اعصاب معرفی نماید تا که به مشکل آنان رسیدگی شود. در صورت جراحی نیز، متخصصان مغز و اعصاب میتوانند بر روند درمان فرد بیمار نظارت داشته باشد. حال در ادامه با ما همراه باشید تا به بررسی برخی از این بیماریها بپردازیم.
1-صرع
یکی از بیماریهای شایع در زمینه مغز و اعصاب که نوعی اختلال در سیستم عصبی به شمار میرود، بیماری صرع میباشد. این بیماری بر اثر فعالیت الکتریکی ناهنجار مغزی رخ خواهد داد و منجر به حملات ناگهانی و در مواردی نیز منجر به مرگ بیمار خواهد شد. برای درمان بیماری صرع، بیماران قادر خواهند بود از متخصص مغز و اعصاب مشورت بگیرند و نسبت به درمان آن اقدام نمایند.
2-سردردهای مزمن
همه ما ممکن است در برهههای زمانی مختلفی از زندگی خود دچار سردرد شویم؛ اما برخی از افراد هستند که به صورت مکرر دچار سردرد میشوند. اگر از جمله افرادی هستید که چندین بار در هفته دچار سردرد میشوید و به واسطه دارو نیز قادر به درمان آن نیستید؛ توصیه ما این است که حتما به یک متخصص مغز مراجعه کنید و مشکل خود را با او در میان بگذارید تا علت سردردهای شما را مشخص کنند و به شما در یافتن دلیل سردردهای خود کمک کنند.
3-میگرن
اگر از جمله افرادی هستید که با مشکل میگرن دست و پنجه نرم میکنید، باید حتما به یک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید. این بیماری علاوه بر دردناک بودن، شما را نسبت به نور و صدا نیز به شدت حساس خواهد کرد و حالت تهوع و سرگیجه را برای شما به همراه خواهد داشت. لازم به ذکر است که درد میگرن میتواند ساعتها طول بکشد. متخصص میتواند به خوبی دلیل میگرن شما را مشخص کند و محرکهایی که مشکل میگرن شما را تحریک خواهند کرد را نیز شناسایی کند. با توجه به این موضوع بعد از شناسایی، متخصص میتواند برای درمان میگرن داروهای مورد نیاز را به شما تجویز کند.
4-اختلال در حواس پنج گانه
در برخی از موارد ممکن است که فرد بیمار دچار اختلال در حواس پنج گانه خود یعنی بویایی، بینایی و یا شنوایی خود شود. در این مورد نیز فرد قادر خواهد بود با مراجعه به متخصص مشکل خود را با او در میان بگذارد تا در صورت نیاز نسبت به درمان اقدام نماید.
5-بیماری پارکینسون
پارکینسون اغلب زمانی رخ خواهد داد که مغز شما قادر به تولید دوپامین مورد نیاز برای حرکت شما نباشد. این موضوع منجر به لرزش و سفتی عضلات و ایجاد ناهماهنگی در حرکات فرد بیمار خواهد شد. متخصصان مغز و اعصاب به خوبی میتوانند پارکینسون را تشخیص دهند و مطمئن شوند که دلیل اصلی بیماری عامل دیگری نباشد و سپس نسبت به درمان آن اقدام کنند.
6-سکته مغزی
همان طور که میدانید سکته مغزی در مواقعی رخ خواهد داد که بدن شما به هر دلیلی قادر به خون رسانی به مغزتان نباشد. زمانی که خون به مغز شما وارد نشود، سلولهای مغزی یکی پس از دیگری شروع به از بین رفتن خواهند کرد و این مسئله مشکلاتی از جمله فلج بعضی از اندامها و یا عدم کنترل احساست را برای فرد بیمار به همراه خواهد داشت. در این صورت فرد بیمار برای ارزیابی مهارتهای از دست رفته به کمک متخصص مغز و اعصاب نیاز خواهد داشت. متخصص میتواند میزان آسیب به مغز را تعیین کرده و یک برنامه درمانی را برای فرد بیمار تجویز کند.
علائم عصبی بعد از مبتلا شدن به ویروس کرونا
متخصصان مغز و اعصاب هم اکنون در حال یادگیری تاثیر بیماری کوید 19 بر مردم هستند. برخی از علائم عصبی که بعد از مبتلا شدن افراد به کرونا مشاهده شده است، عبارتند از سردرد، خستگی و مشکل خواب. در این زمینه متخصص میتواند کمک کند که فرد اطمینان حاصل کند که علائم ایجاد شده همگی به دلیل مبتلا شدن به ویروس کرونا بوده است و دلیل دیگری ندارد و از طرفی نیز میتواند اقداماتی را جهت درمان فرد بیمار انجام دهد و داروهایی را جهت بهبودی کامل فرد تجویز کند.
روشهای تشخیص بیماری
متخصصان مغز و اعصاب برای تشخیص بیماری فرد بیمار از راه کارهای مختلفی استفاده خواهند کرد و آزمایشات بسیاری را برای افراد بیمار تجویز میکند. هدف از این قبیل آزمایشات این است که متخصص بتواند اطلاعات خوبی را از بیمار و زمینه بیماری او به دست آورد. از جمله این آزمایشات میتوان به نوار مغزی، سی تی اسکن، آنژیوگرافی و مطالعات خواب اشاره کرد.
متخصص مغز و اعصاب از چه ابزاری برای تشخیص بیماری استفاده خواهد کرد؟
پونکسیون کمری
اگر متخصص در این زمینه معتقد باشد که مشکل عصبی و علائم ناشی از اختلال در نخاع میباشد؛ ممکن است که نمونه ماع نخاعی را از شما بگیرد و برای آزمایش ارسال کند. در این روش از پونکسیون کمری استفاده میشود و یک سوزن وارد ستون فقرات فرد بیمار خواهد شد و پس از بی حسی مایع نخاعی از آن نمونه برداری خواهد شد.
الکترومیوگرافی
الکترومیوگرافی در حقیقت وسیلهای میباشد که به واسطه آن فعالیت الکتریکی میان مغز و اعصاب مورد بررسی قرار خواهد گرفت. در حقیقت متخصص به واسطه این دستگاه میزان واکنش فرد به تجریک الکتریکی نورونها را مورد بررسی قرار خواهد داد. در این روش، سوزنهای کوچکی به نام الکترود را در عضله فرد بیمار وارد خواهند کرد و امواج آن را مورد تحلیل و بررسی قرار خواهند داد.
سی تی اسکن
سی تی اسکن آزمایشی است که در آن از ترکیب اشعه ایکس و فناوری تصویربرداری کامپیوتری استفاده میشود. به کمک این دستگاه متخصص مغز و اعصاب قادر خواهد بود تصاویر واضحی را از مغز و نخاع به دست آورد. این آزمایش به پزشکان اجازه خواهد داد که بتوانند ه گونه ناهنجاری را مورد بررسی قرار دهند و در مواقع لازم اقدام به درمان آن کنند.
تصویر برداری رزونانس مغناطیسی
ام آر آی از تصویربرداری معناطیسی و امواج رادیویی برای عکس از داخل مغز فرد بیمار کمک خواهد گرفت و این آزمایش به متخصصان مغز و اعصاب کمک خواهد کرد تا که بتواند تورم و یا آسیبهایی که به بافت مغزی وارد شده است را مورد بررسی قرار دهد و در صورت لزوم نسبت به بهبود آن اقدام نماید.
سخن پایانی
همان طور که در این مطلب نیز به آن پرداختیم، سیستم عصبی یکی از حساسترین قسمتهای بدن میباشد که هر گونه اختلال در عمکلرد ممکن است آسیبهای جدی را به سایر قسمتهای بدن وارد سازد. هریک از متخصصان مغز و اعصاب با تجربه به خوبی میتواند سیستم عصبی فرد بیمار را مورد ارزیابی قرار دهد و در صورت نیاز به درمان اقدام به تجویز آزمایش و دارو نماید.
همچنین لازم به ذکر است که در صورت بروز هر گونه مشکل که به دفعات دچار آن شدهاید، بهترین راه کار این است که به متخصص مراجعه کنید. از جمله این مشکلات میتوان به ضعف عضلانی و یا از دست دادن هماهنگی اشاره کرد. دلیل این سخن نیز این است که در صورت جدی شدن مشکل، ممکن است دیگر کاری از دست متخصص نیز ساخته نباشد.
واحد تحقیق و توسعه کلینیک تخصصی مهر رضوی