اختلال دو قطبی در کودکان + علائم و درمان آن

پیشگیری از اختلال دو قطبی در کودکان

پیشگیری از اختلال دو قطبی در کودکان به دلیل عدم شناخت دقیق علل این بیماری هنوز امکان‌پذیر نیست، اما می‌توان با مدیریت عوامل خطر و شناسایی زودهنگام علائم، به کاهش شدت این اختلال کمک کرد. برخی روش‌های پیشگیری شامل موارد زیر هستند:

• شناسایی عوامل خطر: آگاه بودن از سابقه خانوادگی اختلال دو قطبی و سایر مشکلات روانی مانند افسردگی می‌تواند کمک کند تا در صورت مشاهده علائم اولیه، اقدامات پیشگیرانه صورت گیرد.
•  آگاه‌سازی والدین: والدین باید از علائم و روش‌های درمان این اختلال آگاه شوند تا بتوانند در مراحل اولیه شناسایی کرده و به موقع درمان را آغاز کنند.
•  استفاده از درمان‌های شناختی-رفتاری: این درمان‌ها می‌توانند به کودک کمک کنند تا مهارت‌های مدیریت هیجان و رفتارهای خود را یاد بگیرد و با چالش‌های روحی مقابله کند.
• حمایت خانوادگی: ایجاد یک محیط خانوادگی حمایتی و کاهش استرس‌زاها می‌تواند در پیشگیری و مدیریت این اختلال موثر باشد.
• دارو درمانی: در صورت نیاز، داروهای خاص تحت نظر پزشک می‌توانند به کنترل علائم و پیشگیری از عود کمک کنند.

با این روش‌ها می‌توان به بهبود کیفیت زندگی کودک و مدیریت بهتر اختلال دو قطبی کمک کرد.

آیا ممکن است که اختلال دوقطبی در کودکان تا بزرگسالی هم ادامه پیدا کند؟

متاسفانه اختلال دوقطبی که در کودکی تشخیص داده می‌شود، در بسیاری از موارد تا بزرگسالی نیز ادامه پیدا می‌کند. در واقع، تحقیقات نشان داده‌اند که بیشتر بزرگسالانی که به اختلال دوقطبی مبتلا هستند، شروع علائم بیماری‌شان در دوران کودکی یا نوجوانی بوده است.
برای درک بهتر این موضوع، لازم است به چند نکته توجه کنیم:

1. تداوم اختلال دوقطبی از کودکی به بزرگسالی

• مطالعات طولانی‌مدت نشان داده‌اند که درصد قابل توجهی از کودکانی که با تشخیص اختلال دوقطبی نوع یک (Bipolar I) شناسایی می‌شوند، در بزرگسالی نیز همچنان معیارهای کامل این اختلال را دارند. یک مطالعه مهم نشان داد که حدود 44% از این کودکان در بزرگسالی نیز حداقل یک دوره شیدایی را تجربه کرده‌اند. این میزان در مقایسه با جمعیت عمومی بسیار بالاتر است و به طور قوی از تداوم اختلال دوقطبی از کودکی به بزرگسالی حمایت می‌کند.
• حتی در مواردی که فرد در بزرگسالی معیارهای کامل اختلال دوقطبی نوع یک را نداشته باشد، ممکن است همچنان علائم خفیف‌تر (subsyndromal) شیدایی یا افسردگی را تجربه کند و از نظر عملکرد اجتماعی و شغلی دچار مشکل باشد.

2. تفاوت‌های اختلال دوقطبی در کودکان و بزرگسالان

• علائم اختلال دوقطبی در کودکان و نوجوانان ممکن است با علائم در بزرگسالان تفاوت‌هایی داشته باشد. برای مثال، کودکان ممکن است در دوره‌های شیدایی بیشتر تحریک‌پذیر و پرخاشگر باشند تا سرخوش و شاد. همچنین، تغییرات خلقی در کودکان ممکن است سریع‌تر و کمتر واضح باشد. به این معنی که یک کودک ممکن است در طول یک روز چندین بار بین حالات شادی، عصبانیت و غمگینی تغییر کند.
• با افزایش سن، علائم شیدایی در افراد مبتلا به اختلال دوقطبی بیشتر شبیه به بزرگسالان می‌شود و سرخوشی و احساس بزرگ‌منشی بیشتر دیده می‌شود.

3. پیامدهای بلندمدت اختلال دوقطبی تشخیص داده نشده یا درمان نشده در کودکان

اگر اختلال دوقطبی در کودکی تشخیص داده نشود یا به طور مناسب درمان نشود، می‌تواند منجر به مشکلات جدی در بزرگسالی شود. این مشکلات شامل موارد زیر است:

• سیر شدیدتر بیماری: دوره‌های شیدایی و افسردگی ممکن است طولانی‌تر و مکررتر شوند.
• افزایش خطر سوء مصرف مواد: افراد مبتلا به اختلال دوقطبی در صورت عدم درمان، بیشتر در معرض خطر سوء مصرف الکل و مواد مخدر قرار دارند.
• مشکلات در روابط بین فردی: نوسانات خلقی شدید می‌تواند بر روابط با خانواده، دوستان و همسر تأثیر منفی بگذارد.
• مشکلات تحصیلی و شغلی: تغییرات خلقی و مشکلات تمرکز می‌تواند منجر به افت تحصیلی و ناتوانی در حفظ شغل شود.
• افزایش خطر خودکشی: افکار و رفتارهای خودکشی در افراد مبتلا به اختلال دوقطبی، به ویژه در صورت عدم درمان، بیشتر دیده می‌شود.
• مشکلات قانونی و مالی: رفتارهای تکانشی و پرخطر در دوره‌های شیدایی می‌تواند منجر به مشکلات قانونی و مالی شود.
• آسیب‌های مغزی احتمالی: برخی تحقیقات نشان می‌دهند که اختلال دوقطبی در صورت عدم درمان می‌تواند به مرور زمان باعث تغییراتی در ساختار و عملکرد مغز شود.

4. اهمیت تشخیص و درمان زودهنگام

•  تشخیص زودهنگام اختلال دوقطبی در کودکان و نوجوانان و شروع درمان مناسب می‌تواند به بهبود سیر بیماری و کاهش خطر عوارض بلندمدت کمک کند.
• درمان معمولاً شامل ترکیبی از روان‌درمانی، دارو درمانی و تغییرات سبک زندگی سالم (مانند ورزش منظم، مدیتیشن و داشتن روتین منظم) است.
• ادامه درمان به طور مداوم و همکاری نزدیک با متخصص بهداشت روان برای یافتن بهترین برنامه درمانی برای هر فرد بسیار مهم است. گاهی اوقات یافتن ترکیب دارویی مناسب و مؤثر ممکن است زمان ببرد.

در نتیجه، اختلال دوقطبی که در کودکی شروع می‌شود، اغلب یک بیماری مزمن است که تا بزرگسالی نیز ادامه پیدا می‌کند. تشخیص و درمان زودهنگام و مداوم می‌تواند به مدیریت علائم، بهبود کیفیت زندگی و کاهش خطر عوارض بلندمدت در این افراد کمک کند.

جمع بندی

اختلال دو قطبی در کودکان می‌تواند برای والدین تجربه‌ای پر استرس و چالش‌برانگیز باشد، اما مهم‌ترین قدم در مواجهه با این بیماری، پذیرش آن است. والدین باید درک کنند که رفتارهای نامتعارف کودک به دلیل بیماری است و پس از آن احساس شرمندگی طبیعی است.

اطرافیان و جامعه نیز باید آگاهی کافی از اختلال دو قطبی داشته باشند و دست از سرزنش کودک و خانواده بردارند. والدین و کودکان در این شرایط تقصیری ندارند.
بیماری‌های روانی مانند اختلال دو قطبی ممکن است نشانه‌های ظاهری واضحی نداشته باشند، بنابراین ضروری است که والدین نسبت به تغییرات در رفتار، هیجانات و نوسانات خلقی فرزندشان هوشیار باشند. در صورت مشاهده علائم نگران‌کننده، باید بلافاصله از یک متخصص کمک گرفته شود و از تشخیص خودسرانه یا لیبل‌زدن پرهیز کرد. ایجاد و حفظ یک رابطه عاطفی عمیق و حمایتگر بین والدین و کودک، عنصر کلیدی در مدیریت این بیماری است.

به طور کلی، اختلال دو قطبی در کودکان نیازمند پذیرش، حمایت، و درمان به موقع است تا کودک بتواند به بهترین نحو ممکن با بیماری خود کنار بیاید و زندگی بهتری داشته باشد. برای دریافت مشاوره با متخصصین مهر رضوی در ارتباط باشید.