عوامل تشدید کننده اختلال دو قطبی + ۹ عامل مهم

3-مصرف الکل و مواد مخدر

یکی دیگر از عوامل تشدید کننده اختلال دو قطبی، اعتیاد به الکل و مواد مخدر است‌. در واقع اختلال دو قطبی و اعتیاد به الکل یا مواد مخدر همزمان با هم اتفاق می‌افتند. چرا که این افراد هنگام مصرف مواد مخدر آرامش موقتی را تجربه کرده و استرس کم‌تری دارند. از طرفی مصرف کنندگان الکل بر این تفکرند که کم کردن استرس با مصرف الکل بهتر از مصرف دوزهای دارویی بالای است که عوارض زیادی هم دارد. با این‌ وجود توجه داشته باشید که مصرف مواد مخدر و الکل به راحتی باعث بدتر کردن سیر بالینی اختلالات شده و درمان را کندتر می‌کند. 

تحقیقات نشان می‌دهد که بیماری دو قطبی در افرادی که مواد مخدر و الکل مصرف می‌کنند، با سرعت بیش‌تری رشد کرده و این‌گونه افراد نسبت به داروهای مخصوص اختلال دو قطبی مقاوم هستند. در واقع می‌توان گفت که بدن آن‌ها هیچ واکنش مثبتی به داروها نشان نمی‌دهد. دوران شیدایی در این‌گونه بیماران بیش‌تر شده و احتمال بستری شدن آن‌ها در بیمارستان روانی بالاتر است. در نهایت به طور کلی می‌توان نتیجه گرفت، افرادی که به مواد مخدر و الکل اعتیاد دارند، دارای بی‌ثباتی خلقی بالاتری هستند.

4-اثرات داروها

برخی داروها عوارض جانبی زیادی دارند که فاز شیدایی و سیکل اول اختلال دو قطبی را افزایش می‌دهند. می‌توان این‌گونه بیان کرد که اگر به طور خودسرانه برای قطع یا مصرف داروهایتان اقدام کنید، علائم بیماری شما تشدید می‌شود. همچنین درمان شما خیلی کندتر پیش می‌رود. از این رو می‌بایست با دقت بالا، دوزهای مصرفی داروهای خود را استفاده کنید تا با مشکلات بیش‌تر مواجه نشوید.

برخی از داروهای ضد اضطراب و افسردگی می‌توانند این اثرات را به دنبال داشته باشند. در نتیجه پزشک شما باید در کنار این داروها، داروهای تثبیت کننده خلق و خو تجویز کند.‌ در صورتی که داروهای تثبیت کننده خلق و خو در کنار داروهای ضد افسردگی مصرف نشود، بیمار وارد فاز شیدایی شده و احتمال خودکشی بالاتر می‌رود. به علاوه داروهای ضد افسردگی مدت زمان چرخه‌های دو قطبی را نیز افزایش می‌دهند.

 همچنین بسیاری از متخصصان باور دارند که پس از گذشت مدتی، استفاده از این داروها برای افراد دو قطبی می‌تواند اثرات بی‌ثبات کننده خلق و خو را افزایش دهند و بیمار به فاصله زمانی کوتاهی دوره‌های شیدایی و افسردگی را تجربه می‌کند. اگر به بیماری‌های دیگری در کنار اختلال دو قطبی مبتلا هستید، باید بدانید که داروهایی مانند کورتیکواستروئيدها، داروهای تیروئید و سرکوب‌کننده‌های اشتها هم روی این اختلال اثر محرک داشته و حتما باید آن‌ها را زیر نظر پزشک متخصص مصرف کنید.

5-فشار روحی و مشکل در روابط

یکی دیگر از عوامل تشدید کننده اختلال دو قطبی فشار روحی زیاد و مشکلات در روابط بین فرد بیمار با عزیزان خود است‌. این دسته از مشکلات زمانی ایجاد می‌شوند که روابط پایان می‌یابند و چالش‌هایی را برای بیمار ایجاد می‌کنند. همانطور که می‌دانید افرادی که به اختلال دو قطبی مبتلا هستند، این مشکلات را بیش‌تر تجربه می‌کنند تا افراد عادی،‌ چرا که آن‌ها ثبات اخلاقی ندارند‌ و نمی‌توانند شرایط را کنترل کنند.

مواردی مانند قطع رابطه به دلایلی مانند تغییر در روال زندگی، بی‌ثباتی عاطفی، احساس استرس زیاد و حس از دست دادن، باعث می‌شوند که اختلال دو قطبی آن‌ها تشدید شود و حتما نیاز به مراجعه به پزشک دارند‌. چرا که باید داروها مجدد تجویز شده و دوز مصرفی آن‌ها تغییر کند‌. حتی ممکن است نیاز باشد در موارد شدیدتر، جلسات روان درمانی خود را افزایش دهید و از عوامل تشدید کننده این اختلال دور بمانید. در این دوران شما شدیدا نیاز به حمایت افراد نزدیک خود دارید‌. چرا که فرد مبتلا به این اختلال تمایلی به درمان و یا ادامه آن ندارد.

6-تغییرات محیطی

یکی دیگر از عوامل تشدید کننده اختلال دو قطبی، تغییرات محیطی بوده که به محض عوض شدن محل زندگی، علائم بیماری افزایش می‌یابد. طبق تحقیقاتی که تاکنون انجام شده است، تمامی اتفاقاتی که از کودکی تاکنون می‌افتد، سیر درمان را تحت تاثیر قرار می‌دهند. تغییراتی که تمامی افراد تجربه می‌کنند برای افراد دوقطبی غیرقابل تحمل هستند و ممکن است علائم بیماری را بدتر ‌کنند. همچنین درمان برای این‌گونه افراد سخت‌تر است.

7-استرس و موقعیت ‌های استرس‌ زا

استرس و اختلال دوقطبی رابطه مستقیمی با هم دارند. به نحوی که رویدادهای استرس‌زا می‌توانند باعث افزایش دوره شیدایی یا افسردگی شوند و یا مدت آن را طولانی‌تر کنند‌. اگر می‌خواهید درمان شما با موفقیت انجام شود، می‌بایست از قرارگیری در محیط‌های استرس‌زا دوری کنید. مشکلاتی مربوط به خواب یا ارتباطات می‌تواند باعث افزایش سطح استرس و اضطراب در شما شود و یک سیکل معیوب را ایجاد کند. پس می‌بایست از استرس که یکی از عوامل تشدید کننده اختلال دو قطبی است، دوری کنید.

8-برخی از بیماری های مغزی

مبتلا شدن به بعضی از بیماری‌های مغزی و آسیب‌ به آن مانند صرع، تشنج، آسیب‌های مغزی ناشی از ضربه و سایر آسیب‌ها می‌توانند از عوامل تشدید کننده اختلال دو قطبی باشند. چرا که این بیماری‌ها از طریق اثر روی عملکرد مغز شما باعث عوض شدن خلق و خو، تغییر رفتار و دیگر علائم اختلال دو قطبی می‌شوند.

9-ترومای کودکی

طبق تحقیقاتی که محققان انجام دادند، اختلال دو قطبی و تروماها و آسیب‌های کودکی با هم در ارتباط هستند. تجربیاتی که در گذشته و کودکی شما اتفاق افتاده است مانند سوء استفاده جسمی، جنسی یا عاطفی و همچنین از دست دادن عزیزان در سنین کم می‌توانند باعث تشدید این علائم شوند. همچنین تحقیقات نشان می‌دهند افرادی که در کودکی تروما را تجربه کرده‌اند، ممکن است عوارض و بی‌ثباتی بیش‌تر و درنتیجه علائم شدیدتری از اختلال دوقطبی را تجربه کنند و دوره‌های شیدایی و افسردگی در آن‌ها بیشتر و شدیدتر باشد.

 اگر جز این افراد هستید، باید بدانید که پاسخ شما به درمان معمولا ضعیف‌تر از سایر افراد بوده و همچنین ممکن است به اختلالات اضافی مانند اضطراب و اعتیاد دچار شوید. از این رو می‌بایست درمان خود را سریع‌تر شروع کرده و آن را تا انتها ادامه دهید. تروماها می‌توانند تغییراتی در مغز و سیستم عصبی شما ایجاد کنند که عدم تعادل ترشح هورمون‌ها و ناپایداری اخلاقی شما را به دنبال دارد‌. البته این نکته را در نظر داشته باشید که تروما برای اختلال دو قطبی خطر ساز است، اما به تنهایی نمی‌تواند آن‌ را بوجود آورد‌. برای ابتلا به اختلال دو قطبی مجموعه‌ای از محرک‌های ژنتیکی، بیولوژیکی و محیطی نیاز است.