افسردگی پس از مهاجرت + علائم و راه های درمان

انسان‌ها معمولا برای داشتن زندگی ای با کیفیت‌تر و رهایی از مشکلات کشور خود مهاجرت می‌کنند. ما برای سفر رفتن و دور شدن کوتاه مدت از شهر و خانواده هم نیاز به آمادگی روحی و مالی داریم. دور شدن بلند مدت از وطن و خانواده و ترک دوستان نیاز به آمادگی روانی بالایی دارد، اما بسیاری توانایی مدیریت این ماجرا را به علل زیادی مانند عدم تطابق با فرهنگ جدید و اضطراب ناشی از آن ندارند و دچار غم و اندوه عمیق و افسردگی پس از مهاجرت می‌شوند. روانشناسی نوین به روش‌های جدیدی برای درمان اختلالات روانی و خلق‌و‌خو از جمله افسردگی دست یافته که درمان افسردگی با نوروفیدبک یکی از روش‌ها است. برای بررسی افسردگی پس از مهاجرت و درمان آن ابتدا باید تعریف واضح‌تری از افسردگی داشته باشیم که در ادامه‌ی مطلب به آن پرداخته ایم.

افسردگی چیست؟

افسردگی در تعریف عامیانه هنگامی است که انسان آنچه دارد را نمی‌خواهد و آنچه می‌خواهد را ندارد، این احساس ریشه‌ی تمامی غم و اندوه‌های آدمی است. اما در تعریف علمی و آکادمیک، به خلق و خوی منفی و غم و اندوهی که مدت زمان مشخصی ادامه داشته باشد و باعث ایجاد مشکل و اختلال در احساسات، تفکر و انجام فعالیت های روزمره شود افسردگی می گویند.

فرد مبتلا به اختلال افسردگی، برای انجام کارهای روتین خود ذوق و انرژی سابق را ندارد و نسبت به فعالیت های جدید بی حس و انگیزه است. دپرشن اختلال بسیار شایعی است و افراد زیادی به آن دچار می‌شوند. افسردگی می تواند علت‌های گوناگونی داشته باشد اما تاثیر زندگی مدرن را بر حس‌و‌حال آدم‌ها نمی‌توان انکار کرد. مهاجرت نیز یکی از پدیده‌های زندگی انسان مدرن است که برای بسیاری با افسردگی همراه است.

احساس استرس و اضطراب میان آنهایی که قصد مهاجرت دارند و یا مهاجرت کرده‌اند امری نسبتا طبیعی است، زیرا استرس و هر احساسی که به انسان تنش وارد کند خلق و خو را به هم می‌ریزد، مهاجران نیز به علت مواجهه با شرایط جدید، دشواری‌های زندگی در فرهنگ متفاوت، دلتنگی عزیزان و گاها مسائل مالی تحت تنش قرار می گیرند و دچار افسردگی پس از مهاجرت می‌شوند.در ادامه نشانه‌های افسردگی پس از مهاجرت، علل وقوع و نحوه‌ی تشخیص و درمان را باهم بررسی می کنیم.

علایم افسردگی پس از مهاجرت چیست؟

افسردگی پس از مهاجرت مانند دیگر انواع افسردگی، نشانه های خاص خود را دارد که آنهارا برای شما شرح داده ایم.

• تجربه احساس خشم و ناامیدی، اندوه فراوان و غم

• حس دوگانه‌ی تمایل و تنفر از تنهایی: فردی که مهاجرت کرده، به دلیل احساس عدم تعلق به فرهنگ و مردم شهر یا کشور جدید، میل به انزوا دارد و از طرف دیگر از تنها بودن و پذیرفته نشدن ترس دارد.

• عدم تطابق فرهنگی:هنگامی که فرد به شهر یا کشور جدید وارد می شود ممکن است با تفاوت های فرهنگی بارزی مواجه شود و احساس غریبی و ناآشنایی با فرهنگ و فضای جدید، به او شوک فرهنگی وارد کند.

• دل‌تنگی: پرکشیدن دل برای عزیزان و اعضای خانواده، و دلتنگی برای وطن خود احساسی طبیعی میان مهاجران است، اما اگر این احساس با غم و اندوه بسیار همراه باشد و تداوم داشته باشد از نشانه های افسردگی پس از مهاجرت است.

• بی انرژی بودن: نداشتن انرژی برای ارتباط گرفتن با مردم محیط جدید، نداشتن ذوق برای انجام کارهای عادی روزانه و تمایل به یکجانشینی و انزوا نیز از نشانه های افسردگی پس از مهاجرت است.

• اختلال در الگوی خواب: خواب خیلی کم و یا بیش از حد معمول

• تغییر وزن و اشتها: کاهش یا افزایش ناگهانی و زیاد وزن و تغییر در الگوی غذاخوردن

• تحریک پذیر‌شدن و عدم کنترل بر رفتار و احساسات، بروز رفتار‌های تکانشی

• نداشتن تمرکز نیز یکی دیگر از نشانه های افسردگی پس از مهاجرت است.
درصورت مشاهده ی نشانه های بالا در خود، می توانید از مشاور و روانشناس کمک بگیرید. شیوه درمانی نوروفیدبک امروزه در درمان انواع افسردگی، همینطور افسردگی پس از مهاجرت نقش موثری را ایفا کرده است.

چرا افسردگی پس از مهاجرت دارم؟

اگر شما از جمله افرادی هستید که با وجود تصمیم بر مهاجرت وابستگی و دلبستگی زیادی به وطن و محل زندگی خود دارید، پس از تغییر محل زندگی، مدیریت کردن احساسات و شرایط ممکن است برایتان دشوار باشد و دچار افسردگی پس از مهاجرت بشوید.

احساس عذاب وجدان از تنها گذاشتن و ترک کردن اعضای خانواده، رها کردن آنها در کشوری با شرایط نامساعد و احساس خودخواه بودن برای ساختن زندگی بهتر از دیگران دلایلی است که باعث می شود فرد مهاجرت کننده با درگیر کردن خود با این نوع افکار و احساسات، خشم و ناراحتی زیادی را تجربه کند و افسردگی پس از مهاجرت داشته باشد.

به تعداد افرادی که روی زمین زندگی می‌کنند، شخصیت و طرز تفکر گوناگون وجود دارد. نحوه‌ی برخورد با چالش‌های زندگی و مدیریت کردن آنها فرد به فرد متفاوت است. مهاجرت یک چالش است که هر شخص به شیوه متفاوتی با آن روبرو می‌شود، بسیاری از افراد توانایی وفق دادن خود با شرایط جدید را به محض ورود ندارند و احساس عدم تعلق می‌تواند مدت زیادی را با افسردگی درگیر باشند.

چگونه بفهمم افسرده هستم؟

1. مدام احساس غم و اندوه دارید و برای ادامه‌ی زندگی نا امید و بی انگیزه هستید.
2. میل شدید به تنهایی و انزوا دارید.
3. برای انجام عادی‌ترین کارهایتان بی انرژی و بی حوصله هستید.
4. خلق و خوی غمگین شما دیگران را تحت تاثیر قرار داده و برای آنها وضعیت دشوار شما واضح و قابل مشاهده است.
5. مسئولیت پذیری شما در شغل و رابطه احساسی‌تان دچار اختلال شده و تحت الشعاع قرار گرفته است.
6. میل جنسی شما کاهش شدید پیدا کرده است.
7. در الگوی خواب شما تغییر شدید صورت گرفته و اغلب بی خواب هستید و یا مدام میل شدید به خوابیدن دارید.
8. اشتهای شما افزایش یا کاهش چشمگیر پیدا کرده و این موضوع روی وزن شما اثر گذاشته است.
9. تحریک پذیرشده اید، با کوچکترین رفتار یا اتفاقی به هم ریخته و واکنش شدید و ناگهانی از خود نشان می دهید.
10. احساس می کنید اعتماد به نفس خود را از دست داده اید و در انجام هیچ کاری خوب و کافی نیستید.
11. مدام پرش افکار دارید و توانایی تمرکز کردن طولانی مدت روی یک موضوع را ندارید.
12. تصمیم گیری درمورد ساده ترین کارها برای شما سخت و آزاردهنده است.
13. ارتباط شما با دوستان و افراد نزدیک، و همکاران دچار مشکل و اختلال شده است.
14. افکار منفی و خودکشی به سرتان خطور می کند.

اگر شما از موارد گفته شده، حداقل 5 مورد را به مدت 2 هفته تا 6 ماه متوالی تجربه کرده اید، احتمال زیاد افسرده هستید.
تست افسردگی نیز یکی از راه های تشخیص آن است. اما خود شما به تنهایی نمی‌توانید تشخیص قطعی بدهید و بهتر است به یک روانشناس مراجعه کرده و از او برای اطمینان کمک بگیرید.

در صورت ابتلا به افسردگی، دوره ی درمان با روانشناس خود را کامل طی کنید و نکاتی که در ادامه برای مدیریت افسردگی بیان کرده ایم را رعایت کنید تا گذر از این دوره برای شما آسانتر شود.

مدیریت و درمان افسردگی پس از مهاجرت

مهاجرت می‌تواند مسئله تنش زا و پراسترسی باشد، اما راه‌هایی برای کنترل احساسات منفی و اضطراب و افسردگی پس از مهاجرت وجود دارد، مانند :

1. تغذیه و ورزش

داشتن سبک زندگی سالم، توجه به تغذیه و فعالیت بدنی منظم و برنامه ریزی شده، تا حد زیادی ذهن را آرام‌تر می‌کند و به افزایش انرژی و انگیزه کمک می‌کند.

2. رفع دلتنگی

آشنایی با افراد جدید

برای مقابله با افسردگی نیاز است از حاشیه امن خود بیرون آمده و برای کشف و برقراری ارتباط با محیط و آدم‌های جدید کمی کنجکاوتر باشید. می توانید در گروه هایی که با افراد آن نقطه اشتراک دارید بپیوندید و آنجا با افراد جدیدتر آشنا بشوید. مثلا اگر دانشجو هستید با تعدادی ازهمکلاسی ها گروه دانشجویان ایرانی علاقه‌مند به سینما را تشکیل بدهید.

حفظ ارتباط با دوستان قدیمی

یکی از دلایل افسردگی پس از مهاجرت می تواند دور شدن از منبع حمایت عاطفی باشد، با حفظ ارتباط با دوستان قدیمی خود می توانید از دلتنگی و احساسات خود بگویید و با دریافت حس درک شدن و همدلی تا حد زیادی افسردگی را کم کنید.

3. کتاب و موسیقی

درمان افسردگی یک شبه اتفاق نمی افتد و یک روند زماندار است. گوش دادن به موسیقی مورد علاقه یا مطالعه‌ی کتاب های مثبت و انگیزشی می‌تواند همدم بسیار خوبی برای لحظات تنهایی و گذر از دوره‌ی افسردگی باشد.البته که پس از درمان نیز کتاب و موسیقی رفیق خوب شما خواهد بود.

4. نوشتن افکار و احساسات

یک دفترچه به خودتان اختصاص بدهید و هر روز اتفاقات و حال و هوای خودرا یادداشت کنید. نوشتن مانند گوش شنوایی برای شماست که حرف هایتان را می‌شنود و کمک می‌کند از افکاری که آزارتان می‌دهد تا حد زیادی رها شوید.

5. دوست داشتن خود

به یاد داشته باشید شما آنقدر قوی بودید که از وطن خود برای ساختن زندگی و آینده ای بهتر و با کیفیت‌تر دور شدید و سختی های آنرا پذیرفتید که باید به خودتان افتخار کنید.

6. کمک گرفتن از مشاور

صحبت با مشاور و کمک گرفتن از شخصی که علم و آگاهی او از شما بیشتر است و با افراد زیادی مانند شما روبرو شده، می‌تواند تاثیرگذار باشد.

برای درمان افسردگی مهاجرت از روانشناس کمک بگیرید

جابجایی و نقل مکان از شهر یا کشوری به جای دیگر برای هر فردی می تواند فرایند سخت و چالش برانگیزی باشد و باعث ایجاد احساسات متفاوتی بشود.

اگر عمده ی احساساتی که فرد تجربه می کند منفی باشد و علائمی که قبل‌تر به آنها پرداختیم در فرد مشاهده شود، فرد دچار افسردگی پس از مهاجرت است. این احساسات ممکن است فورا بعد از مهاجرت، مدت کوتاهی بعد یا پس از گذشت سالها از آن در فرد ایجاد شود یعنی افسردگی مهاجرت به زمان خاصی محدود نیست.

افسردگی پس از مهاجرت مانند انواع دیگر افسردگی، نیاز به درمان به کمک فرد متخصص در این حوزه دارد. از این رو پیشنهاد می شود در صورتی که این نوع افسردگی مبتلا هستید حتما از کمک یک روانشناس یا رواندرمانگر بهره ببرید.

ممکن است الزاما خود شما به این افسردگی مبتلا نباشید و فرد مبتلا یکی از افراد خانواده، همسر و یا دوست عزیز شما باشد. اگر علائم گفته شده را در فرد نزدیک به خود مشاهده کردید مراقب او باشید. رفتار همدلانه و حمایتگرانه داشته باشید و برای درمان او را به رواندرمانگر سوق بدهید و در طول درمان حمایت خود را از او دریغ نکنید.

متخصصان روانشناسی روش های گوناگونی برای تشخیص و درمان انواع اختلالات و افسردگی به کار می‌برند که چند مورد را در زیر معرفی کرده‌ایم:

روان درمانی

اگر چه روان درمانی از ابتدا جزء قدیمی ترین روش های درمان افسردگی بوده است. در روان درمانگری ،مشاور به کمک گفتگو سعی می کند تا علائم افسردگی را در فرد شناسایی کند و او را از لحاظ هیجانی حمایت می کند.

دارو‌ درمانی

یکی از روش های درمان نیز که بسیار موثر است استفاده از دارو برای درمان فرد است.

گروه درمانی

وقتی فرد در گروهی قرار می گیرد که دیگر افراد آن گروه نیز مانند او هستند احساس بهتری پیدا می کند و در روند درمان او بسیار تاثیرگذار خواهد بود.

جمع بندی

مهاجرت و جابجایی از شهری به شهر دیگر سختی خود را دارد، حال اگر از کشوری به کشور دیگر مهاجرت کنید با چالش های بیشتری مواجه خواهید شد. زیرا تفاوت فرهنگی بسیار شدیدتر و غالب‌تر است.

مهاجران پس از نقل مکان با موضوعات مختلفی از جمله دلتنگی برای وطن و خانواده، عدم تعلق به فرهنگ و مردم محیط جدید، مشکل زبان و ارتباط و گاهی مسائل مالی دست و پنجه نرم می‌کنند. اگر موفق نشوند این مسائل را مدیریت کنند ممکن است حالات خلقی و روانی غمگین و ناامیدی را تجربه کنند که اگر مدت زیادی طول بکشد فرد به افسردگی پس از مهاجرت مبتلا می‌شود.

افسردگی در هر نوع می تواند آسیب زننده باشد و مشکلات فراوانی برای فرد ایجاد کند، از این رو برای جلوگیری از کهنه شدن این بیماری در فرد، بهتر است به محض احساس کردن افسردگی به متخصص رواندرمانگر مراجعه شود تا بیماری با روش های ترکیبی مصاحبه و تست تشخیص داده شده و روند درمان طی بشود. نوروفیدبک یکی از روش های جدید درمان اختلالات روانی از جمله افسردگی است که متخصصان زیادی جهت درمان بیمار از آن بهره می‌گیرند.

واحد تحقیق و توسعه: کلینیک تخصصی مهر رضوی