تست IVA چیست؟ + تست تمرکز کودکان و تست دامنه توجه

تست IVA نوعی آزمون توجه و تمرکز به شمار می‌رود که به نام آزمون‌های روانشناختی و رایانه‌ای نیز معروف است. از این آزمون برای موارد متعددی استفاده می‌شود که از جمله آنان می‌توان به اختلال بیش فعالی در کودکان و بزرگسالان اشاره کرد. حال در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا اطلاعات بیشتری را در زمینه تست IVA خدمت شما عزیزان ارائه کنیم.

تست IVA چیست؟

همان طور که پیش از این نیز به آن اشاره کردیم تست IVA یک آزمون برای توجه و تمرکز است که مختص بررسی یکپارچه عملکرد شنیداری و دیداری می‌باشد. از این آزمون برای اختلال بیش فعالی در کودکان و بزرگسالان استفاده می‌شود. در این آزمون یک بررسی کلی از عملکرد شنیداری و دیداری افراد گرفته می‌شود. این آزمون برای اولین بار توسط جان استندفورد و آن ترنر ساخته شد و برای تمایز میان بیماران ADHD و افراد مبتلا به اختلال سلوک مورد استفاده قرار گرفت.
یکی از خصوصیات مثبتی که تست IVA دارد، این است که زمان اجرای این آزمون بسیار کوتاه است و حدود 20 دقیقه می‌باشد. در این مدت زمان کوتاه دو جنبه شنیداری و دیداری فرد به صورت کامل بررسی می‌شود. به واسطه این آزمون عملکرد سیستم عصبی مغز در زمینه توجه و تمرکز بررسی می‌شود. این آزمون به بیماری‌هایی از جمله کمبود توجه، بیش فعالی و نیز نوع ترکیبی و ناشناخته NOS می‌پردازد. البته لازم به ذکر است که این آزمون موارد استفاده دیگری نیز دارد که از جمله آنان می‌توان به اختلالات در خواب و خود کنترلی نیز اشاره کرد. این آزمون به واسطه رایانه انجام می‌شود و اطلاعات کامل آن در قالب جدول و نمودار مشخص می‌شود که به تشخیص دقیق‌تر پزشک کمک بسیاری می‌کند.

آزمون IVA چگونه انجام می‌شود؟

برای انجام این آزمون به یک فرد متخصص در زمینه روانشناختی نیاز است تا که بتواند جداول و نمودارها را ارزیابی و تفسیر کند. از طرفی نیز انجام این آزمون یکسری شرایط اولیه نیاز دارد که تنها در کلینیک‌ها امکان فراهم آوردن آن وجود دارد. در این آزمون واکنش‌ها بر حسب هزارم ثانیه محاسبه می‌شوند و بیش از 500 محرک در کمتر از 20 دقیقه نمایش داده می‌شود. این آزمون رنج سنی خاصی ندارد و تمامی افراد می‌توانند از آن استفاده کنند. این تست در فرد 5 نوع توجه را می‌سنجد که عبارتند از تجه متمرکز، توجه ممتد، توجه انتخابی، توجه جایگزین و توجه تقسیم شده. تست IVA ه صورت کلی دارای 4 مرحله است که در ادامه به آنان اشاره خواهیم کرد.

مرحله تست اولیه(دست گرمی):

اولین تست IVA برای آشنایی افراد با این تست انجام می‌شود و دستورات و قوانین رایانه به فرد آموزش داده می‌شود. به واسطه این آزمون فرد با عملکرد کامپیوتر آشنایی پیدا می‌کند و خطاهای خود را متوجه می‌شود.

مرحله دوم تست (مرحله تمرینی):

در این مرحله دیگر رایانه دستورالعمل‌ها را به فرد ارائه نخواهد کرد و فرد باید طبق قوانینی که در تست اول آموخته است عمل کند. در این مرحله در صورتی که فرد خطایی را انجام دهد توسط رایانه به او اخطار داده می‌شود. اما لازم به ذکر است که به دلیل این که این آزمون نیز تمرینی است، نتایج آن در نتیجه گیری نهایی تاثیرگذار نخواهد بود.

مرحله سوم یا همان تست اصلی:

این مرحله مهمترین آزمون تست IVA می‌باشد و فرد باید تمامی اعمال خود را کنترل کند. در این مرحل در صورتی که فرد اشتباهی را نیز انجام دهد، به او هشدار داده نمی‌شود و اشتباهات این مرحله در نتیجه گیری نهایی تاثیرگذار خواهد بود.

مرحله پایانی:

در این مرحله دو مرتبه ضرب آهنگ آزمون کند می‌شود تا این که آزمون به پایان خود برسد.
روایی و پایایی تست IVA، تست عدم تمرکز در کودکان
تحقیقات روایی برای کودکان 7 تا 12 سال نشان داد که برخی از کودکان در این سن به ADHD مبتلا بودند و حساسیت بالایی را نیز از خود نشان دادند. نسخه فارسی این آزمون نیز دقت بالایی دارد و حدود 50 تا 90 درصد اعتبار دارد. البته لازم به ذکر است که تست IVA به تنها قادر به شناسایی بیماری افراد نیست و برای نتیجه گیری دقیق نتایج آن باید با FMRI و QEEG بررسی شود. نتایج این آزمون‌ها با یکدیگر رابطه مستقیم دارند و همه این آزمون‌ها در نهایت عملکرد توجه فرد را به نمایش می‌گدارند.
استفاده از این روش کمک بسیاری به افراد می‌کند تا که از وضعیت ذهنی و ناراحتی خود آگاهی داشته باشند و نسبت به درمان خود اقدام کنند. دلیل این سخن نیز این است که در صورتی که بیماری ادامه دار شود، درمان آن بسیار مشکل خواهد بود و در موارد نیز ممکن است که کاری از دست روانپزشک نیز ساخته نباشد. پس در صورت بروز هر گونه مشکل سریعا نسبت به درمان آن اقدام کنید.

اختلال نقص توجه – بیش فعالی

این اختلال به نام ADHD در دنیا شناخته می‌شود و عملکرد مغز را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این بیماری توجه و کنترل فرد را دچار اختلال می‌کند و این دسته از افراد در مقایسه با افراد سالم بیشتر دچار خشم می‌شوند و به راحتی کنترل خود را از دست می‌دهند. نکته جالب توجه در مورد این بیماری این است که افراد خردسال بیشتر از بزرگسالان به این بیماری مبتلا می‌شوند. توصیه ما به شما عزیزان این است که در همان سنین کودکی نسبت به انجام تست IVA اقدام کنید تا از وضعیت کودک خود مطلع باشید و در صورت بروز هر گونه مشکل بتوانید نسبت به درمان آن اقدام کنید.

تشخیص اختلال نقص توجه – بیش فعالی

تشخیص این اختلال تنها به واسطه یک روانشناس در کلینیک روانشناسی ممکن است و برای بررسی دقیق پیشینه فرد و خانواده او مورد بررسی قرار می‌گیرند. البته تشخیص کامل اختلال نقص توجه کمی مشکل است و برای این که با دیگر ناراحتی‌ها از جمله افسردگی اشتباه گرفته نشود از تست IVA استفاده می‌شود. تست IVA در کمترین زمان ممکن تشخیص ADHD را انجام می‌دهد و نتایج آن در کمتر از یک ساعت اعلام می‌شود. با توجه به کوتاه بودن مدت زمان اجرای این روش و نیز اعلام نتایج نهایی آن، دیگر نیازی به صرف مدت زمان طولانی نخواهد بود و در صورت هر گونه اختلال می‌توانید در کوتاه ترین زمان ممکن نسبت به درمان آن اقدام کنید.

چرا باید تست IVA را انجام دهیم؟

این تست به روانشناس کمک می‌کند تا که بتواند نتیجه گیری دقیق‌تری را از اختلال پیش آمده داشته باشد، به والدین کمک می‌کند که بتوانند از مشکلات فرزند خود مطلع باشند، اجرای این تست بسیار راحت است و مشکلی برای فرد پیش نخواهد آمد، از طرفی نیز این آزمون هیچگونه محدودیت سنی ندارد و تمامی افراد می‌توانند از این تست برای پی بردن به عملکرد ذهنی خود استفاده کنند. یکی دیگر از دلایل استفاده از تست IVA نیز این است که این تست هزینه کمتری را در مقایسه با روش‌های مشابه به مانند درمان نوروفیدبک دارد.
البته لازم به ذکر است که درمان نوروفیدبک برای موارد بیشتری مورد استفاده قرار می‌گیرد و برای برخی از اختلالات جدی ملزم به استفاده از روش‌های درمانی به مانند نوروفیدبک و بیووفیدبک خواهید بود.

کجا تست IVA را انجام دهیم؟

همان طور که پیش از این نیز به آن اشاره کردیم، تست IVA روشی از درمان است که تنها باید به واسطه متخصص انجام شود تا که بتواند تفسیر دقیقی از وضعیت بیمار داشته باشد. پس با توجه به این مسئله، برای انجام تست IVA باید به مراکز درمانی مراجعه کنید. در مراکز درمانی تمامی اطلاعاتی مورد نیاز از بیمار گرفته می‌شود و پس از بررسی‌های مورد نیاز، تست IVA انجام می‌شود و با توجه به نمودارها و جداول به دست آمده، نتایج نهایی به فرد اعلام می‌شود.
در حال حاضر مراکز بسیاری در زمینه انجام تست IVA فعال هستند که یکی از بهترین مراکز برای انجام این آزمون کلینیک تخصصی مهر رضوی است. به واسطه مراجعه به این کلینیک می‌توانید در کمترین زمان ممکن نسبت به انجام تست IVA اقدام کنید و بعد از سپری کردن مدت زمان بسیار کوتاه نتیجه آن را دریافت کنید؛ و در صورت بروز هر گونه مشکل نسبت به درمان آن اقدام کنید.

در تفسیر تست توجه و تمرکز و تشخیص بیش فعالی IVA -2 چه مواردی مشاهده می شود؟

تست IVA (Integrated Visual and Auditory Continuous Performance Test) یکی از ابزارهایی است که برای ارزیابی نقص توجه و فعالیت بیش ‌فعالی (ADHD) استفاده می‌شود. این تست شامل وظایفی است که بر روی توجه و تمرکز، واکنش به محرکات و کنترل حرکتی متمرکز است. در زیر مواردی که در تفسیر تست IVA مشاهده می‌شوند، آمده است:

1. واکنش به محرکات (Response to Stimuli): در این تست، افراد مورد ارزیابی قرار می‌گیرند تا واکنش ‌هایشان به محرکات صوتی و تصویری (پیکره‌ها) سنجیده شود. مشاهده می‌شود که آیا فرد به طور صحیح و به موقع به این محرکات واکنش نشان می‌دهد یا خیر.

2. توجه و تمرکز (Attention and Focus): این تست برای سنجش قابلیت فرد در حفظ تمرکز و توجه طولانی مدت طراحی شده است. مشاهده می‌شود که آیا فرد توانایی نگهداری تمرکز خود را در طول زمان دارد یا خیر.

3. کنترل حرکتی (Motor Control): نحوه کنترل حرکات و واکنش‌های فرد نیز در این تست مورد بررسی قرار می‌گیرد. این شامل میزان دقت و سرعت واکنش‌های حرکتی فرد به محرکات است.

4. مدت زمان واکنش (Reaction Time): زمانی که فرد برای واکنش به محرکات صرف می‌کند نیز ارزیابی می‌شود. زمان‌های واکنش کوتاه‌تر ممکن است نشان دهنده بیش ‌فعالی و ناتوانی در کنترل توجه باشد.

5. میزان خطاها (Error Rates): این شامل نوع و تعداد خطاهایی است که فرد در طول انجام تست مرتکب می‌شود، مانند اشتباه در واکنش به محرکات یا نادیده گرفتن محرکات.

در کل، تفسیر نتایج این تست بر اساس میزان دقت، سرعت واکنش، قابلیت نگهداری توجه و کنترل حرکتی انجام می‌شود و به کمک آن می‌توان علائم احتمالی نقص توجه و بیش ‌فعالی را تشخیص داد.

تست عدم تمرکز در کودکان

تست‌های عدم تمرکز در کودکان معمولاً برای ارزیابی علائم احتمالی نقص توجه و بیش‌فعالی (ADHD) انجام می‌شوند. این تست‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:

1. پرسشنامه‌ها و مقابله‌گرهای والدین و معلمان: این نوع از ابزارها برای جمع ‌آوری اطلاعات از نظرات والدین و معلمان درباره رفتارها و علایم کودک استفاده می‌شوند. مثلاً پرسشنامه‌هایی مانند SNAP-IV که توسط والدین و معلمان تکمیل می‌شود.

2. تست‌های روان‌شناختی: این تست‌ها شامل وظایفی هستند که توجه، حافظه، تمرکز و کنترل حرکتی کودک را ارزیابی می‌کنند. مثلاً تست IVA که در پرسش قبلی به آن اشاره شد.

3. مصاحبه‌های بالینی: روانشناس یا پزشک می‌توانند با والدین و کودک مصاحبه کنند تا علایم و رفتارهای ناشی از نقص توجه و بیش‌فعالی را بررسی کنند.

4. تست‌های زبانی و آزمون‌های تحصیلی: این تست‌ها می‌توانند نشان دهنده مشکلات توجه و تمرکز در زمینه‌های خاصی مانند خواندن و نوشتن باشند.

5. تست‌های نوروپسیکولوژیکال: این تست‌ها ممکن است شامل اندازه‌گیری فعالیت‌های مغزی باشند که می‌توانند نشان دهنده علائم بیش‌فعالی یا نقص توجه باشند، مانند EEG یا MRI.

از آنجا که نقص توجه و بیش ‌فعالی علائم متعددی دارد و می‌تواند به صورت مختلف در کودکان ظاهر شود، معمولاً از ترکیبی از این ابزارها برای تشخیص دقیق‌تر استفاده می‌شود. ارزیابی مولتی‌دیسیپلینر بر اساس اطلاعات جمع‌آوری شده از چندین منبع می‌تواند به تشخیص دقیق‌تر و بهبود برنامه ‌ریزی درمانی برای کودک کمک کند.

سخن پایانی

در این مقاله سعی کردیم شما را با تست IVA آشنا کنیم و موارد استفاده از این روش و اهمیت آن را شرح دهیم. همان طور که در این مطلب نیز به آن اشاره کردیم، تست IVA یک روش آسان و راحت برای پس بردن به اختلالات توجه و تمرکز می‌باشد. نکته جالب توجه در مورد این روش این است که هیچگونه محدودیت سنی ندارد و تمامی افراد قادر به استفاده از این روش خواهند بود. به واسطه این روش می‌توانید به اختلالاتی از جمله بیش فعالی، کمبود توجه و یا توجه بیش از حد پی ببرید و سریع‌تر نسبت به درمان خود اقدام کنید.
در پایان جا دارد به این موضوع اشاره کنیم که این روش کاملا بی خطر است؛ اما هیچگاه سعی نکنید که خودتان این روش را انجام دهید؛ دلیل این سخن نیز این است که نتیجه گیری نهایی و تفسیر جداول و نمودارهای به دست آمده تنها باید به واسطه یک متخصص انجام گیرد. علاوه بر این برای انجام تست IVA یکسری پیش شرط نیاز است که توسط متخصص باید مورد بررسی قرار گیرد.

واحد تحقیق و توسعه کلینیک تخصصی مهر رضوی