انواع اختلالات رشد زبانی
زبان، اصلی‌ترین عضو در برقراری ارتباط در جامعه است. افراد با استفاده از زبان علاوه بر ارتباط، می‌توانند خواسته‌ها، احساسات و عواطف خود را بیان کنند. در این راستا کودکانی که رشد زبانی درستی دارند، از اعتماد به نفس بالایی برخوردارند و به خوبی در مدرسه می‌توانند با همکلاسی و معلمان خود ارتباط برقرار کنند. شاید دیده باشید که برخی از کودکان در تلفظ کلمات، درک مفهوم جملات و قواعد مربوط به زبان مشکل دارند که از دلایل آن می‌تواند اختلال در رشد زبان باشد. اختلال تاخیر در گفتار و زبان کودکان، صرفا فقط یک اختلال زبان است و در شنوایی، بینایی یا بقیه قسمت‌های بدن، هیچ نقصی وجود ندارد. اختلالات رشد زبانی که پیش‌تر با نام‌های دیگری همچون اختلالات زبان دریافتی و بیانی شناخته می‌شد یکی از مشکلات شایع در کودکان خردسال سنین پیش از دبستان و دانش‌آموزان دبستانی، محسوب می‌شود. بر‌آورد و آمار‌ها نشان می‌دهند که حدود ۵ تا ۱۰ درصد از کودکان به نوعی از انواع اختلالات رشد زبانی مبتلا هستند. این کودکان، نسبت به دیگر کودکان دیر‌تر مراحل تکمیل رشد زبان را می‌گذرانند.
اختلالات رشد زبانی می‌تواند شامل مشکل در گفتار یا درک و استفاده از زبان باشد. این اختلال باعث خجالت، عدم اعتماد به نفس، تنهایی و مشکلات تحصیلی یا کاری زیادی برای کودک در آینده می‌شوند. اختلالات رشد زبانی در انواعی مختلفی در سنین پیش از دبستان و پس از آن وجود دارند که با درک آن‌ها می‌توانید روشهای درمانی درستی برای کمک به کودکان خود در پیش بگیرید. پس با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید.
فهرست مطالب
اختلالات زبانی پیش از دبستان
پیش از دبستان، سنین ۳ تا ۵ سالگی کودکان را در بر می‌گیرد، در این سن، امکان دارد که فرزند شما درگیر با اختلالات زبانی شود. این اختلالات معمولا تاثیر جدی بر توسعه اجتماعی، عاطفی و تحصیلی فرزند شما دارد. به طور کلی انواع اختلالات رشد زبانی در سنین پیش از دبستان شامل موارد زیر است:
1. مشکلات زبانی درکی
مشکلات زبانی درکی به توانایی‌های کودک در درک و فهم زبان مادری یا صحبت کردن با دیگران مربوط می‌شود. اختلالات زبان دریافتی، معمولا بر روی درک کلمات و جملات، فهم مفاهیم، توجه و تمرکز کودک تاثیر سو دارد.
2. مشکلات زبانی بیانی
اختلالات رشد زبان بیانی، مربوط به عدم بیان افکار، احساسات و خواسته‌ها از طریق گفتار است. این مشکلات می‌تواند کاهش دایره واژگان، مشکل در ساخت جملات، تلفظ نادرست و عدم توانایی در بیان احساسات را در برگیرد.
3. مشکلات زبانی ترکیبی دریافتی- بیانی
این مشکلات از انواع اختلالات رشد زبانی به وضعیتی اشاره دارد که فرد هم در ابراز درک زبان و بیان دچار مشکل است. بیشتر کودکان دارای این اختلال هستند. اختلال زبانی ترکیبی دریافتی- بیانی، می‌تواند شامل درک محدود، بیان نادرست، مشکل در ارتباطات، روابط اجتماعی و مشکلات یادگیری باشد.
4. اختلالات زبان شفاهی
این اختلالات به مشکلاتی بدل می‌شود که بر توانایی فرد در تولید و درک زبان برای برقراری ارتباط از طریق گفتار تاثیر می‌گذارد. اختلالات زبان شفاهی، می‌تواند شامل مواردی چون اختلالات درک زبان، اختلالات اجتماعی و اختلالات گفتاری باشد.
کدام نوع از اختلالات گفتار و زبان بر کودکان سن مدرسه تاثیر‌گذار است؟
بازه سنی دبستان، کودکان ۶ تا ۱۲ ساله را در بر می‌گیرد. در این سن کودکان از اجتماع کوچک خانواده وارد اجتماع بزرگ مدرسه شده و باید با معلم و همکلاسی‌هایشان ارتباط برقرار کنند. انواع اختلالات رشد زبانی و گفتاری بسیاری وجود دارند که می‌توانند بر کودکان سنین مدرسه تاثیر بگذارند. برخی از مهم‌ترین این اختلالات، شامل موارد زیر می‌شود:
1. اختلالات صدای گفتار
این اختلال مربوط به مشکل در تلفظ کلمات و تولید صدا از حنجره است. معمولا در اختلالات صدای گفتار، کودکان نمی‌توانند برخی حروف و صدا‌ها را به درستی تلفظ کنند که این مسئله سبب کاهش اعتماد به نفس آن‌ها در گذر زمان و قرار نگرفتن در گروه همسالان در مدرسه می‌شود.
2. اختلالات زبانی
این گروه از انواع اختلالات رشد زبانی به مشکلاتی اشاره دارد که بر توانایی فرد در تولید، درک و استفاده از زبان، نقش تاثیرگذاری دارد. از جمله این مشکلات می‌توان به مشکل در فهم آنچه می‌گویند، می‌شوند و همچنین ناتوانی تولید واژگان اشاره کرد.
3. اختلالات ارتباطی- شناختی
این اختلالات به توانایی فرد در ایجاد ارتباط مؤثر با گروه همسالان و یا خانواده مربوط می‌شود. اختلالات ارتباطی- شناختی، معمولا به دلیل بیماری‌های مربوط به مغز مانند سکته یا ضربه در سر، بروز می‌کنند.
4. اختلال لکنت (ناروانی)
لکنت در واقع همان وقفه یا کشیدگی در حروف و کلمات در جمله است که معمولا در کودکان سنین مدرسه تاثیرات قابل توجهی می‌گذارد. این اختلال می‌تواند مشکلات عاطفی و اجتماعی برای کودک به ارمغان آورد. زیرا کودکان اکثرا به دلیل لکنت از جامعه فراری هستند و احساس خجالت می‌کنند.
5. اختلالات کیفیت صدا
این اختلال از انواع اختلالات رشد زبانی به مشکلاتی بدل می‌شود که مستقیما بر کیفیت و ویژگی‌های صدای فرد تاثیر می‌گذارد. عوامل مختلفی می‌توانند در بروز آن مؤثر باشند، از جمله عوامل پزشکی مانند عفونت التهابی یا مشکلات ساختاری حنجره، عوامل روانشناختی مانند ترس، استرس و اضطراب و همچنین گاهی استفاده نادرست از صدا مانند فریاد زدن مداوم، سبب این اختلال می‌شوند. از نشانه‌های این اختلال می‌توان به خش شدگی صدا، کاهش حجم صدا و لکنت در گفتار اشاره کرد.
آیا اختلالات گفتار و زبان بر یادگیری تاثیر‌گذار هستند؟
مهارت‌های گفتار و زبان بر آینده تحصیلی کودکان نقش مهمی ایفا می‌کنند، از این رو در یادگیری سهم بزرگی دارند. در واقع زبان، اصل و پایه یک ارتباط است و خواندن، نوشتن، صحبت‌کردن، حرکات غیر کلامی و گوش‌کردن، همگی از اشکال آن هستند. بخش بزرگی از یادگیری در ارتباطات نهفته و با توسعه آن در محیط آموزشی یا ارتباط با دوستان و بزرگ‌تر‌ها، در یادگیری تاثیر عمیقی می‌گذارد. در این راستا افراد درگیر با علائم تاخیر در گفتار و رشد زبان کودک، ممکن است در یادگیری دچار مشکل شوند. زیرا ارتباط موثر، بخشی از فرآیند یادگیری است. به طور کلی تاثیرات انواع اختلالات رشد زبانی بر روی یادگیری، شامل موارد زیر می‌شود.
- درک مطالب: معمولا دانش‌آموزانی که در درک زبان مشکل دارند، مطالب و مفاهیم درسی را متوجه نمی‌شوند که این خود بر یادگیری آن‌ها تاثیر سو می‌گذارد.
- بیان افکار: دانش آموز درگیر با مشکلات زبانی در بیان افکار خود، مشکل دارد. این اختلال مشارکت او در کلاس و بیان افکار به معلم و همکلاسی‌هایش را مختل می‌کند.
- توجه و تمرکز: انواع اختلالات رشد زبانی و مشکلات گفتار، دلیلی برای کم شدن اعتماد به نفس و ایجاد ناامیدی در افراد هستند. این موضوع می‌تواند عدم توجه و تمرکز دانش‌آموزان در کلاس را هم به همراه داشته باشد.
اختلالات گفتار و زبان چگونه بر بازده دانش‌آموز در مدرسه تاثیر‌گذار است؟
لازمه درک و فهم دانش آموزان در مدرسه، پرسش و پاسخ از معلمان و تعامل با دیگر دانش‌آموزان است. اگر کودکی درگیر با اختلال رشد زبانی باشد نه تنها در فهم و درک درس داده شده توسط معلم، بلکه در نحوه ارتباط و تعاملات اجتماعی با دیگر دانش‌آموزان نیز ناتوان می‌شود. به طور کلی انواع اختلالات رشد زبانی بر بازده کودکان و مسائل زیر تاثیرات سو می‌گذارد.
- مشکل در یادگیری: معمولا دانش آموزانی که با این اختلال درگیر هستند، امکان دارد در درک مطالب درسی دچار مشکل شوند. این مسئله سبب ناتوانی در درس‌ها و درک مطالب پیچیده برای آن‌ها می‌شود.
- اختلال در ارتباطات اجتماعی: اختلالات گفتار مانع از ارتباط با همکلاسی‌ها، معلم و کادر دبستان می‌شود. این مشکل در دوستیابی و روابط اجتماعی تاثیر سو دارد و مشارکت اجتماعی در کلاس را هم دچار مشکل می‌کند.
- کاهش اعتماد به نفس: مشکلات یادگیری و درک زبان، می‌توانند سبب ناامیدی و خجالت دانش‌آموزان در بین همسالان شده و کاهش اعتماد به نفس آن‌ها را در پی داشته باشد.
- تاثیر بر رفتار: برخی دانش‌آموزان درگیر با انواع اختلالات رشد زبانی برای دیده شدن در جامعه، دست به انجام رفتارهای نا به هنجار می‌زنند. این کودکان قصد دارند با این رفتار‌ها خود را در جامعه جا داده و محبوبیت کسب کنند.
والدین و کادر مدرسه چگونه با یکدیگر همکاری می کنند که کودکان پشتیبانی های گفتار و زبانی را که احتیاج دارند، دریافت کنند؟
والدین و مربیان آموزشی مدارس، کلید موفقیت و پیشرفت کودک در درمان و پشتیبانی از گفتار و زبان است. کودکانی که سریع‌تر درمان می‌شوند به کمک والدین و کادر مدرسه این کار را انجام داده‌اند. همکاری بین والدین و کادر مدرسه در حمایت، پشتیبانی و کمک جهت بهبود حدا‌کثری کودکان درگیر با اختلالات گفتار و زبان، نقش مهم و تاثیرگذاری دارد. همچنین این کودکان طبق مقررات سازمان بهداشت جهانی، باید آموزش‌های ویژه و مراقبت در مدرسه دریافت کنند. در این راستا نیاز است والدین و کادر مدرسه جهت پشتیبانی کودکان درگیر با انواع اختلالات رشد زبانی در موارد زیر با هم همکاری کنند.
- ارجاع به مشاور: لازم است تا والدین و آموزگاران در برخورد با علائم و نشانه‌های این اختلال، کودک را به مشاور یا تیم آموزش دانش‌آموزان در مدرسه، ارجاع دهند.
- ارتباط منظم: والدین و معلمان باید به طور مداوم با یکدیگر در تماس باشند. جلسات منظم آموزشی، تماس‌های تلفنی یا استفاده از اپلیکیشن‌های ارتباطی، می‌توانند به تبادل اطلاعات درباره پیشرفت یا چالش‌های دانش‌آموزان کمک کنند.
- شناسایی نیاز دانش آموزان: معمولا والدین بیشتر از معلمان و کادر مدرسه به فرزند خود نزدیک هستند. همین نزدیکی باعث می‌شود که نیاز، عواطف و خواسته‌های آن‌ها را بشناسند. دادن این اطلاعات به معلم آموزشی کودک، کمک بزرگی به معلمان و کادر مدرسه در جهت شناسایی نیازهای انواع اختلالات رشد زبانی، می‌کند.
- برنامه ریزی اصولی: والدین، کادر و مشاور مدرسه می‌توانند در جهت بهبود وضعیت تحصیلی دانش‌آموزی که درگیر با اختلالات گفتاری است، برنامه‌های آموزشی و درمانی مناسبی را طراحی کنند. این برنامه می‌تواند شامل بازی، سرگرمی یا مهارت‌های گفتاری و زبانی خاص باشد.
- جلسات آموزشی برای آموزش پدر و مادر: گاهی برگزاری کارگاه‌های آموزشی و جلسات مشاوره‌ای از طرف کادر مدرسه برای پدر و مادر، می‌تواند به شناسایی و درمان دقیق کودکان درگیر با اختلالات رشد زبانی کمک کرده و آن‌ها را با روشهای جدید برای مراقبت و نگهداری از فرزندان درگیر با این اختلال، آشنا کند.
- تشویق و حمایت کودکان: جشن گرفتن موفقیت‌های کوچک برای کودکان سنین پایین و دبستان، می‌تواند نقطه عطفی برای تلاش او جهت رفع انواع اختلالات رشد زبانی باشد. این تشویق‌ها کودک را وادار به گوش دادن به روشهای درمان کرده و درمان سریع‌تر پیش می‌رود.
بهترین کلینیک برای تشخیص و درمان اختلالات زبانی کودکان در مشهد کجاست؟
تشخیص و درمان اختلالات زبانی به کودکان کمک می‌کند تا مهارت‌های ارتباطی و زبانی خود را بهبود بخشند. گاهی والدین و معلمان آموزشی کودکان به دلیل عدم تشخیص این اختلالات، سبب مشکلات در آینده و بزرگسالی افراد می‌شوند. پس اولین راه برای پا گذاشتن در مسیر بهبودی و درمان، تشخیص زود هنگام، اصولی و درست است که باید توسط یک متخصص صورت گیرد. پس از آن انجام مراحل درمان درست می‌تواند مشکل فرزند شما را به راحتی حل کند. اما هم برای تشخیص و هم برای درمان انواع اختلالات رشد زبانی، نیازمند مراجعه به یک کلینیک و متخصص باتجربه هستید.
می‌توانید در این امر از متخصصان و مشاورین کلینیک تخصصی مهر رضوی کمک گرفته و بهترین آینده را برای فرزندان خود رقم بزنید. در این کلینیک پزشکان و مشاوران با بهره‌گیری از تکنیک‌های ویژه و فناوری بالا مانند نوروفیدبک، تحریک الکتریکی مغز یا rtms به درمان این اختلال می‌پردازند.
جمع‌بندی
افراد مبتلا به مشکل اختلال در رشد زبانی در درک آنچه دیگران می‌گویند، تکلم خود و جمله سازی یا بیان کلمات با هم، مشکل دارند. در واقع رشد زبان در این کودکان دیر‌تر از دیگر افراد اتفاق می‌افتد و بر ابعاد تحصیلی، یادگیری و تعاملات اجتماعی آن‌ها تاثیرات سو می‌گذارد. اختلالات رشد زبانی بر حسب درجه و شدت به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که بر روی هر کودک تاثیر متفاوتی دارند. اگر فرزند شما از این اختلال رنج می‌برد باید بدانید که تنها نیستید زیرا کودکان بسیاری در دنیا درگیر با انواع اختلالات رشد زبانی هستند و خوشبختانه راه‌های درمان زیادی برای آن وجود دارد.
یکی از این راه‌ها مراجعه و درمان در یک کلینیک تخصصی، مثل مهر رضوی است. در کلینیک مغز و اعصاب مهر رضوی، پزشکان متخصص ما با بهره‌گیری از دستگاه‌های مدرن و پیشرفته اقدام به درمان سریع، امن و مطمئن کودکان شما می‌کنند. هر کودکی حق زندگی، تحصیلات خوب و برقراری روابط اجتماعی دارد که با درمان اختلال رشد زبانی به آن جایگاه می‌رسد.
واحد تحقیق و توسعه: کلینیک تخصصی مهر رضوی
مطالب مرتبط
جستجو کنید
خدمات ما
جستجو کنید
رزرو اینترنتی نوبت معاینه
شبکه های مجازی
