درمان بیش فعالی با دارو درمانی

آتوموکستین (Strattera)

آتوموکستین که تحت نام تجاری استراموکس نیز شناخته می‌شود، یکی از داروهای غیرمحرک مهم در درمان ADHD است. این دارو به‌خصوص برای افرادی که به داروهای محرک واکنش نمی‌دهند یا از نظر پزشکی یا رفتاری دچار مشکلاتی هستند، گزینه‌ای موثر به شمار می‌آید. آتوموکستین با افزایش سطح نوراپی‌نفرین در مغز به بهبود تمرکز، توجه و کاهش رفتارهای تکانشی کمک می‌کند.

گوانفاسین و کلونیدین

گوانفاسین (Intuniv) و کلونیدین (Kapvay) دو داروی غیرمحرک دیگر برای درمان ADHD هستند که معمولا برای کنترل بیش‌فعالی و رفتارهای تکانشی تجویز می‌شوند. این داروها با تاثیر بر گیرنده‌های آلفا-2 آدرنرژیک در مغز عمل کرده و به تنظیم رفتار کمک می‌کنند. در حال حاضر، داروی کلونیدین از این گروه در بازار دارویی ایران در دسترس است.

این داروهای غیرمحرک می‌توانند به‌عنوان قسمتی از درمان جامع برای مدیریت علائم ADHD کمک کنند، به‌ویژه برای کسانی که به داروهای محرک واکنش مناسب نشان نمی‌دهند یا به دلایلی نمی‌توانند از آن‌ها استفاده کنند.

داروهای ضد افسردگی برای درمان ADHD

در درمان بیش‌فعالی با دارو درمانی، داروهای ضد افسردگی می‌توانند در بعضی موارد به‌عنوان یک گزینه موثر برای درمان اختلال کم‌توجهی و بیش‌فعالی (ADHD) در نظر گرفته شوند. این داروها به‌خصوص زمانی که فرد مبتلا به ADHD هم‌زمان دچار افسردگی یا اضطراب باشد، می‌توانند مفید واقع شوند. داروهای ضد افسردگی معمولا به دو دسته اصلی تقسیم شده‌اند که شامل موارد زیر می‌شوند:

مهارکننده‌های بازجذب انتخابی سروتونین (SSRIs)

داروهای SSRIs با افزایش سطح سروتونین در مغز عمل می‌کنند و می‌توانند به بهبود خلق و خو، کاهش اضطراب و حتی بهبود تمرکز کمک کنند. بعضی از داروهای این دسته که برای درمان ADHD تجویز می‌شوند عبارت‌اند از:

• فلوکستین (Prozac)
• سرترالین (Zoloft)
• سیتالوپرام (Celexa)

داروهای ضد افسردگی سه‌حلقه‌ای (TCAs)

این دسته از داروها نیز می‌توانند در درمان ADHD موثر باشند به‌ویژه زمانی که علائم افسردگی همراه با ADHD مشاهده می‌شود. داروهای TCAs در بهبود خلق و خو و کاهش علائم اضطراب نقش دارند و بعضی از داروهای این گروه عبارت‌اند از:

• آمی‌تریپتیلین (Elavil)
• نورتریپتیلین (Pamelor)

داروهای ضد افسردگی می‌توانند بخش مهمی از درمان بیش‌فعالی با دارو درمانی باشند، به‌ویژه برای افرادی که علاوه بر ADHD به اختلالات روحی دیگری مانند افسردگی و اضطراب مبتلا هستند.

عوارض جانبی داروهای درمان بیش فعالی

در درمان بیش‌فعالی با دارو درمانی، داروهای محرک و غیرمحرک می‌توانند عوارض جانبی ایجاد کنند. عوارض جانبی این داروها معمولا مشابه هستند، هرچند که شدت بعضی از آن‌ها در داروهای محرک بیشتر مشاهده می‌شود.

عوارض جانبی این داروها شامل موارد زیر می‌شوند:

• سردرد
• مشکلات خواب
• ناراحتی معده
• احساس عصبی بودن
• تغییرات خلق و خو
• کاهش وزن
• خشکی دهان

این عوارض معمولا خفیف و موقتی هستند و امکان دارد پس از مدتی مصرف دارو کاهش یابند. با این حال در بعضی افراد ممکن است عوارض جدی‌تری مشاهده شود که البته نسبت به عوارض شایع‌تر نادر هستند. برای داروهای محرک، عوارض جانبی جدی‌تری که می‌توانند در کودکان مشاهده شوند عبارت‌اند از:

• توهم
• افزایش فشار خون
• واکنش‌های آلرژیک شدید
• افکار یا اقدام به خودکشی

این عوارض نادر هستند اما در صورت بروز آن‌ها باید مصرف دارو را تحت نظر پزشک قطع کرده و به سرعت اقدام به درمان کرد.‌

برای داروهای غیرمحرک نیز، عوارض جانبی جدی در کودکان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• تشنج
• افکار یا اقدام به خودکشی

در درمان بیش‌فعالی با دارو درمانی، مصرف دارو باید تحت نظارت دقیق پزشک باشد تا عوارض جانبی به حداقل برسند و درمان به شکل ایمن و موثر پیش رود. در صورت مشاهده هر یک از عوارض جانبی جدی، ضروری است که بیمار فورا با پزشک خود تماس گرفته و درمان را زیر نظر پزشک ادامه دهد.