اختلال نوشتن در کودکان چیست و چگونه درمان می شود؟

اختلال نوشتن در کودکان نوعی اختلال یادگیری است که به عنوان دیسگرافیا شناخته می‌شود. آیا می‌دانید این اختلال چگونه بر توانایی نوشتن تأثیر می‌گذارد و چه نشانه‌هایی دارد؟ آیا بدخط نویسی هم می‌تواند به همین دلیل باشد؟ بسیاری از والدین معمولاً زمانی که کودکشان وارد مقطع دبستان می‌شود، متوجه این اختلال می‌شوند و در پی راه‌های درمانی می‌گردند. اما آیا می‌دانید راهکارهای درمانی شامل شناخت چه مواردی می‌شوند؟ این اختلال می‌تواند باعث افت تحصیلی شود و در بسیاری از موارد، والدین ممکن است در ابتدا متوجه آن نشوند. پس باید چه کرد؟ زمانی که به وجود اختلال نوشتن در کودکان مشکوک شدید، باید به علائم توجه کنید و به کاردرمانگر مراجعه کنید. در ادامه به بررسی این اختلال و روش‌های درمانی آن خواهیم پرداخت تا به شما کمک کنیم تا فرزندتان را در مسیر یادگیری بهتر هدایت کنید.

اختلال نوشتن در کودکان یا اختلال دیسگرافیا چیست؟

از انواع اختلال یادگیری، اختلال نوشتن یا دیسگرافیا Dysgraphia) ) است که به نام نوشتار پریشی نیز شناخته شده و از چالش‌های جدی در فرآیند یادگیری کودکان به شمار می‌رود. این اختلال با تصوری که عموم مردم از بدخطی دارند، تفاوت زیادی دارد. در واقع، دیسگرافیا خود را به صورت بی‌نظمی، نواقص، اشتباهات و دشواری در نوشتن نشان می‌دهد و می‌تواند تأثیرات منفی بر عملکرد تحصیلی افراد بگذارد. اگرچه علت دقیق این اختلال هنوز به طور کامل مشخص نشده است، اما خوشبختانه روش‌های درمانی مؤثری برای آن وجود دارد. باید توجه داشت که دیسگرافیا تنها به بدخط نویسی محدود نمی‌شود و ممکن است علائم و نشانه‌های دیگری نیز به همراه داشته باشد.

نشانه‌های اختلال نوشتن در کودکان

دیسگرافیا یا اختلال نوشتن یکی از اختلالات یادگیری است که به طور خاص با مشکلاتی در نوشتن شناخته می‌شود. جالب است بدانید که این اختلال تنها مختص به کودکان نیست و بزرگسالان نیز ممکن است با آن دست و پنجه نرم کنند. دیسگرافیا معمولاً با دیگر ناتوانی‌های یادگیری و اختلالات عصبی رشدی، مانند اختلال گفتار، اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) و اختلال هماهنگی رشدی (DCD) همپوشانی دارد. به عبارت دیگر، کودکان مبتلا به این اختلالات معمولاً در نوشتن با دشواری‌های بیشتری نسبت به کودکانی که هیچ نقص یادگیری ندارند، مواجه می‌شوند و علائم زیر را از خود بروز می‌دهند:

1. مشکل در کنترل ابزار نوشتاری

2. نوشتن نادرست کلمات و علائم

3. کندنویسی و نوشتن با زحمت

4. دست‌خط نامنظم و ناخوانا

5. مشکل در کپی کردن طراحی یا الگو نوشتاری

6. ناتوانی در به خاطر سپردن الگوهای حرکتی مرتبط با حروف

7. مشکل در درک قوانین و ساختارهای املایی

8. ایجاد فواصل نامنظم و نامرتب بین کلمات و علائم

9. اشتباهات املایی و نوشتن کلمات به شکلی متفاوت

10. نوشتن علائم نگارشی تصادفی یا ناموجود

11. قرار گرفتن و وضعیت بدنی نامناسب برای نوشتن

علت بد خطی یا نارسا نویسی در اختلال نوشتن در کودکان و تاثیر فاصله نویسی بین حروف و کلمات بر اختلال نوشتن در کودکان

عوامل ژنتیکی و محیطی: تحقیقات نشان می‌دهند که دیسگرافیا در برخی خانواده‌ها شیوع بیشتری دارد و این موضوع به عوامل ژنتیکی مرتبط است. همچنین شرایط محیطی مانند استرس، فشارهای روانی و عدم حمایت اجتماعی می‌توانند تأثیر زیادی بر توانایی نوشتن کودکان داشته باشند و به بروز دیسگرافیا کمک کنند.

مشکلات مغزی: کودکانی که دچار اختلالات جزئی در عملکردهای مغزی هستند یا رشد مغز آنها به کندی پیش می‌رود، ممکن است با اختلال نوشتن مواجه شوند.

نقص در توجه و تمرکز: دقت و تمرکز از عوامل کلیدی در نوشتن صحیح به شمار می‌روند و بسیاری از افرادی که به دیسگرافیا مبتلا هستند، با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کنند.

نقص در مهارت‌های حرکتی: افرادی که در استفاده از مهارت‌های حرکتی مانند هماهنگی بین انگشتان و ارتباط بین دست و چشم دچار ضعف هستند، احتمال بیشتری برای ابتلا به اختلال نوشتن دارند.

اختلال ادراک بصری: ضعف در ادراک بصری می‌تواند باعث شود فرد نتواند اطلاعات حسی را به درستی تشخیص داده و تحلیل کند، که این امر می‌تواند به بروز خطا در درک تفاوت‌ها و شباهت‌ها منجر شود.

نقص در مهارت‌های زبانی: مشکلات در یادگیری زبان و بیان کلمات می‌تواند به اختلال نوشتن منجر شود، زیرا نوشتن نیازمند تسلط بر زبان و ساختارهای آن است.

اختلالات یادگیری: وجود اختلالات یادگیری دیگر مانند دیسکلسیا (اختلال در ریاضیات) یا دیسفازیا (اختلال در زبان) می‌تواند به بروز دیسگرافیا کمک کند و این اختلالات معمولاً با هم در ارتباط هستند.

تجربیات آموزشی ناکافی: عدم دسترسی به آموزش‌های مناسب و کافی در دوران کودکی می‌تواند منجر به ضعف در مهارت‌های نوشتاری شود و در نتیجه به دیسگرافیا منجر گردد.

مشکل در گذاشتن سرکش و نقطه بر اختلال نوشتن در کودکان

اختلال یادگیری کودکان کلاس اول به این شکل است که در گذاشتن نقطه و سرکش دچار مشکل هستند و نیازمند تقویت دقت دیداری و تمرکز می‌باشند. این اختلالات معمولاً در سنین پایین‌تر و به ویژه در سال‌های ابتدایی تحصیل مشاهده می‌شود. در صورتی که در سال اول تحصیل به افزایش دقت دانش‌آموز توجه نشود، این مشکل در سال‌های بعدی بیشتر نمایان خواهد شد و بی‌دقتی او به سایر دروس نیز منتقل خواهد گردید. دقت دیداری یکی از مهارت‌های اساسی است که به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا جزئیات را بهتر درک کنند و در فرآیند یادگیری موفق‌تر عمل نمایند.

عدم توجه به این مهارت می‌تواند منجر به مشکلات جدی‌تری در یادگیری و تحصیل شود. برای بهبود این مهارت‌ها، تمریناتی نظیر پیدا کردن اختلاف تصویر، بگرد و پیدا کن، کارهای نقطه‌چین و شناسایی شباهت‌ها، و همچنین بازی‌های دقتی می‌تواند به افزایش دقت دانش‌آموز کمک نماید. این فعالیت‌ها نه تنها به بهبود مهارت‌های نوشتاری کمک می‌کنند، بلکه موجب می‌شوند که کودکان با دقت بیشتری به جزئیات توجه کنند و در نتیجه در یادگیری خود موفق‌تر باشند.

مشکل کج نویسی بر اختلال نوشتن در کودکان

اختلال نوشتن در کودکان می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد که بر روی دقت و کیفیت نوشتار تأثیر می‌گذارند. یکی از این عوامل، قرار ندادن درست دفتر یا کاغذ است. اگر کودک نتواند کاغذ را به درستی در مقابل خود قرار دهد، نوشتن برای او دشوار خواهد شد. همچنین، قرار نگرفتن صحیح مداد بین انگشتان نیز می‌تواند منجر به مشکلاتی در نوشتن شود. به عنوان مثال، سفت در دست گرفتن مداد و فشار زیاد انگشت شست به آن، از دیگر علل بروز اختلال یادگیری می‌باشد. برای رفع این مشکلات، می‌توان از روش‌های ساده و مؤثری استفاده کرد. یکی از این روش‌ها این است که از کودک بخواهید حین نوشتن بازو را به بدن بچسباند. این کار به او کمک می‌کند تا دستش انعطاف زیادی نداشته باشد و بتواند کنترل بهتری بر روی مداد داشته باشد. همچنین، برای کمک به نوشتن روی خط، می‌توان از خط کش در بالای و پایین خط استفاده نمود.

مشکل نامرتب نویسی بر اختلال نوشتن در کودکان

نامرتب‌نویسی می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد. نادرست بودن وضعیت نشستن و قرار دادن کاغذ، حرکت بسیار کند دست، محکم گرفتن مداد بین انگشتان و نبود آزادی حرکت و انعطاف پایین دست، از جمله علل اصلی این مشکل به شمار می‌آیند. این عوامل می‌توانند تأثیر منفی بر روی کیفیت نوشتار کودکان بگذارند و باعث ایجاد اختلال در یادگیری شوند. برای بهبود، استفاده از پاک‌کن را به حداقل برسانید و نوک مداد را هنگام نوشتن تیز نگه دارید. این قوانین می‌توانند به دانش‌آموزان کمک کنند تا با دقت بیشتری بنویسند و از بروز اشتباهات جلوگیری کنند. برای افزایش دقت در نوشتن، می‌توان از یک کاغذ نازک روی نوشته‌های درس استفاده کرد. این کاغذ به گونه‌ای قرار می‌گیرد که نوشته‌ها دیده شوند و دانش‌آموز بتواند با دقت بیشتری روی نوشته‌ها را پررنگ کند و بنویسد. این روش به او کمک می‌کند تا توجه بیشتری به جزئیات داشته باشد و در نتیجه، کیفیت نوشتار خود را بهبود بخشد.

تاثیر پررنگ نویسی بر اختلال نوشتن در کودکان

یکی از مشکلات که دانش‌آموزان در هنگام نوشتن با آن مواجه هستند، فشار بیش از حد مداد به کاغذ است. این فشار می‌تواند باعث خستگی دست و همچنین نامرتبی نوشتار شود. برای کمک به دانش‌آموزان در این زمینه، می‌توان از روش‌های ساده و مؤثری استفاده کرد. یکی از راهکارها این است که به جای استفاده از دفتر یا کتاب، از یک کاغذ نازک استفاده کنید و آن را روی فرش یا بالش قرار دهید. این کار به دانش‌آموز کمک می‌کند تا با فشار کمتری بنویسد، زیرا سطح نرم فرش یا بالش باعث سوراخ شدن کاغذ می‌شود. به این ترتیب، او می‌تواند یاد بگیرد که چقدر باید مداد را فشار دهد تا کاغذ آسیب نبیند. علاوه بر این، استفاده از مدادهای رسم که نوک آن‌ها زود می‌شکند نیز می‌تواند مفید باشد. این نوع مدادها به دانش‌آموزان یادآوری می‌کنند که اگر بیش از حد فشار دهند، نوک مداد شکسته و کار نوشتن دشوارتر می‌شود.

وارونه نویسی های اختلال نوشتن در کودکان

اختلال قرینه‌نویسی زمانی رخ می‌دهد که کودک به جای اینکه از سمت راست کاغذ شروع به نوشتن کند، از سمت چپ آغاز می‌کند. این مشکل به ویژه زمانی که معلم دیکته می‌گوید، بیشتر نمایان می‌شود، زیرا این کودکان مطالب را از سمت چپ صفحه می‌نویسند. این وضعیت شبیه به این است که شما مطالب را جلوی آینه قرار دهید و سپس آن‌ها را بخوانید. در این اختلال نوشتن در کودکان، کودک قادر نیست سمت چپ و راست صفحه را به درستی تشخیص دهد و به اشتباه از سمت چپ شروع به نوشتن می‌کند. نکته جالب این است که هیچ گونه اشتباهی مانند جا انداختن حروف، جابه‌جا نویسی حروف یا نارسا نویسی مشاهده نمی‌شود. به عبارت دیگر، اگر دیکته کودک را در آینه ببینیم، نمره‌اش ممکن است 20 شود.

پیامدهای اختلال نوشتن در کودکان

دست خط نامشخص و نامنظم
نوشتن حروف بزرگ و کوچک به شکل های متفاوت
آرام نویسی
کپی برداری
پاک کردن های مکرر
ناهماهنگی در فاصله حروف و کلمات
املای ضعیف
محکم گرفتن مداد و گرفتگی و درد دست در اثر آن

چرا کودک من به دیسگرافیا مبتلا می شود؟

دیسگرافیا، که به عنوان اختلال نوشتن در کودکان، یک نوع اختلال یادگیری است که عوامل مختلفی می‌توانند در بروز این اختلال تأثیرگذار باشند. به عنوان مثال، آسیب‌های مغزی و قرار گرفتن در محیط‌های خانوادگی دو زبانه می‌توانند از جمله دلایل مؤثر در ایجاد دیسگرافیا باشند. همچنین، بزرگسالانی که به دلیل آسیب‌های مغزی به این عارضه مبتلا می‌شوند نیز وجود دارند. دیسگرافیا تنها به بدخطی و ناخوانا نوشتن محدود نمی‌شود. در واقع، اگر کودک نتواند علائم نگارشی، فاصله منظم بین کلمات و چارچوب صفحه را به درستی درک کند، می‌توان به وجود دیسگرافیا در او مشکوک شد. نوشتار پریشی اغلب با سایر ناتوانی‌های یادگیری و اختلالات عصبی رشدی مانند اختلال گفتار، اختلال نقص توجه و بیش فعالی ADHD)) یا اختلال هماهنگی رشدی DCD) ( همپوشانی دارد. به عبارت دیگر، کودکان مبتلا به این اختلالات بیشتر از کودکان بدون نقص یادگیری دچار مشکلات نوشتن هستند.

انواع اختلالات نوشتن

اختلال نوشتن به سه دسته تقسیم می‌شود که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. یکی از بارزترین نشانه‌ها، دست خط ناخوانا است که در بسیاری از دانش‌آموزان دیده می‌شود. برای تشخیص دیسگرافیا، وجود علائم دیگری نیز ضروری است. کودکان مبتلا معمولاً سرعت نوشتن پایینی دارند و دست خط آن‌ها ناخوانا است، که می‌تواند ناشی از مشکلات روانی، عاطفی و جسمی باشد. مشاوره و ارزیابی توسط متخصصان برای بهبود این مهارت بسیار مهم است. انواع اختلال در نوشتن را می‌توان به شکل زیر دسته بندی کرد:

اختلال نوشتن اکتسابی

دیسگرافیا اکتسابی نوعی اختلال نوشتن است که معمولاً در بزرگسالی رخ می‌دهد و به دلیل آسیب مغزی، بیماری یا شرایط تخریبی، فرد مهارت‌های نوشتاری قبلی خود را از دست می‌دهد. این اختلال به بدخط نویسی نیز معروف است و هرچند تصور می‌شود که در نیمکره چپ مغز ایجاد می‌شود، شواهد بالینی نشان می‌دهد که ممکن است در نیمکره راست نیز دیده شود. از سوی دیگر، دیسگرافیا رشدی به مشکلاتی در کسب مهارت‌های نوشتاری در دوران کودکی اشاره دارد و محققان چندین زیرگروه از این اختلال را شناسایی کرده‌اند.

اختلال نوشتن ادراکی-فضایی (دیسگرافیا محیطی)

این نوع اختلال نوشتن به دلیل نقص در درک محیط پیرامون ایجاد می‌شود. کودکان مبتلا به این اختلال معمولاً دارای نوشته‌ای ناخوانا هستند، اما از نظر املای کلمات و سرعت نوشتن مشکلی ندارند. یکی از چالش‌های اصلی این دانش‌آموزان، نوشتن کلمات روی خطوط و ایجاد هماهنگی در فاصله‌گذاری بین کلمات است.

اختلال نوشتن ناشی از اختلال گفتاری (دیسلکسیا)

اختلال نوشتار پریشی (دیسگرافیا) با اختلال نارساخوانی (دیسلکسیا) تفاوت‌هایی دارد، اما افرادی که با اختلال زبانی مواجه هستند نیز در نوشتن با چالش‌هایی روبرو می‌شوند. کودکان مبتلا به اختلال زبانی معمولاً املای ضعیفی دارند و نوشته‌هایشان به سختی خوانده می‌شود.

روش های درمان اختلال نوشتن در کودکان با تکنولوژی نوین

یکی از موثرترین روش‌های درمان اختلالات یادگیری که بدون استفاده از دارو و عوارض جانبی انجام می‌شود، درمان اختلال نوشتن با نوروفیدبک و یا تحریک الکتریکی مغز در مشهد است. در این روش، تعدادی الکترود بر روی سر بیمار نصب می‌شود تا نقشه مغزی و وضعیت امواج و فرکانس‌های مغز مورد بررسی قرار گیرد. پس از آن، با استفاده از تجهیزات و نرم‌افزارهای خاص، عملکرد امواج مغزی بهبود یافته و به مسیر صحیح هدایت می‌شوند. در حال حاضر، دستگاه لورتا نوروفیدبک به عنوان پیشرفته‌ترین تکنولوژی در این زمینه شناخته می‌شود که به جای استفاده از چند الکترود، از یک کلاه الکترود بهره می‌برد و نقاط ضعف روش‌های قبلی را اصلاح کرده است.

برخی از مزایای درمان اختلال نوشتن در کودکان با استفاده از نوروفیدبک و لورتا نوروفیدبک عبارتند از:

از آنجا که در این روش هیچ دارو یا اشعه‌ای به کار نمی‌رود، کاملاً بدون عوارض جانبی است.
این امکان وجود دارد که به طور همزمان چندین مشکل و اختلال مغزی را با این روش درمان کرد.
درمان این مشکل با rtms در مشهد، بیوفیدبک و لورتا نوروفیدبک در مشهد و نوروفیدبک در مشهد در کلینیک تخصصی انجام می‌گیرد.
RTMS (تحریک مغناطیسی ترانس‌کرانیال با فرکانس بالا) یک روش غیرتهاجمی است که با استفاده از میدان‌های مغناطیسی، فعالیت‌های مغزی را تحریک می‌کند. این روش می‌تواند به بهبود عملکرد مغز در زمینه‌های مختلف، از جمله اختلالات یادگیری، کمک کند.
لورتا نوروفیدبک یک تکنیک پیشرفته در نوروفیدبک است که به کمک یک کلاه الکترود، فعالیت مغزی را به صورت دقیق‌تری اندازه‌گیری می‌کند تا نقاط ضعف و ناهنجاری‌های مغزی را شناسایی کرده و با ارائه بازخورد به بیمار، به بهبود عملکرد مغز کمک کند.
بیوفیدبک در مشهد نیز یک روش درمانی است که به افراد کمک می‌کند تا کنترل بیشتری بر روی عملکردهای فیزیولوژیکی خود داشته باشند.

روش های درمان اختلال نوشتن در کودکان در خانه

برای درمان اختلال نوشتن در خانه، می‌توانید از فعالیت‌های زیر استفاده کنید:

بهبود مهارت حرکتی

از کودک بخواهید که زیپ، دکمه‌های لباس و بند کفش خود را باز و بسته کند تا مهارت‌های حرکتی او تقویت شود.
از او بخواهید با قیچی، کاغذهای باطله را برش دهد تا توانایی کنترل ابزار در او بهبود پیدا کند.
خطوط موازی با فاصله‌های مختلف روی کاغذ بکشید و از کودک بخواهید که در وسط هر دو خط موازی، یک خط راست بکشد تا دقت و تمرکز او افزایش یابد.
از کودک بخواهید که شکل‌های نقطه‌چین را پررنگ کند تا مهارت‌های نوشتاری و حرکتی او تقویت شود.
ابتدا اعداد، کلمات و حروف را به‌طور کامل بنویسید و سپس در کنار آن‌ها، همان اعداد و کلمات را به‌صورت ناقص بنویسید تا کودک آن‌ها را کامل کند و توانایی نوشتن خود را بهبود بخشد.
دو نوار موازی با فاصله مناسب روی کاغذ بچسبانید و از کودک بخواهید که بین آن دو نوار بنویسد تا به او کمک کند تا در نوشتن در خطوط بهتر عمل کند.
چند شکل هندسی مانند دایره و مثلث را روی کاغذ بکشید و از کودک بخواهید که با قیچی آن شکل‌ها را برش داده و از هم جدا کند تا مهارت‌های حرکتی ظریف او تقویت شود.
استفاده از خودکار و مدادهای مختلف برای پیدا کردن راحت‌ترین وسیله‌ی نوشتن.
استفاده از ابزارهای کمکی برای حفظ مداد در دست.
کار با وزنه‌ برای بهبود کارآیی مچ دست.
استفاده از نشانه‌های جهت دار.
تخته‌های شیب‌دار و مورب برای ایجاد زاویه مناسب نوشتن.

بهبود مهارت دیداری

عمل نوشتن علاوه بر مهارت حرکتی نیاز به مهارت بصری و هماهنگی کامل بین دست ها و چشم ها دارد. متخصص کاردرمانگر تمرین ها یا بازی هایی را برای کودک ترتیب می دهد که توانایی دیداری او بهبود یابد. به طورکلی تمرین های دیداری با هدف های زیر انجام می شود:

بهبود زاویه دید
کمک به پردازش اطلاعات بصری و اصلاح مشکلات ادراک بصری
کمک به افزایش تمرکز و توجه
تقویت قدرت ردیابی، درک فضایی و حافظه بصری
کمک به تجسم حروف و نشانه‌ها در ذهن قبل از نوشتن آن روی کاغذ

دارو برای درمان اختلال یادگیری در نوشتن

برای درمان اختلال یادگیری با دارو در کودکان، داروهایی تجویز می‌شوند که شامل محرک‌های روانی مانند ریتالین، دکسدرین و سیلرت، ضد افسردگی‌ها مانند توفرانیل و نورپرامین، و داروهای تنش‌کاه مانند کلونیدین هستند. تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که داروهای محرک روان با افزایش هوشیاری و برانگیختگی سیستم عصبی مرکزی، بر مغز افرادی که دچار این اختلال هستند تأثیر می‌گذارند. پژوهشگران بر این باورند که در مغز این افراد، انتقال‌دهنده‌های عصبی به اندازه کافی تولید نمی‌شود و داروهای محرک به تحریک تولید این مواد شیمیایی کمک می‌کنند. در نتیجه، مصرف این داروها می‌تواند به افزایش دامنه توجه، کاهش حواس‌پرتی و فعالیت حرکتی و بهبود انسجام دیداری-حرکتی در کودکان کمک کند. تقریباً 75 درصد از کودکان با مصرف داروهای محرک بهبود می‌یابند، اما 25 درصد دیگر نیاز به درمان‌های پزشکی دیگری دارند که شامل داروهای ضد افسردگی و داروهای تنش‌کاه می‌شود.

بهترین کلینیک برای درمان اختلال نوشتن در کودکان در مشهد

کودکان با اختلالات یادگیری به خصوص اختلال نوشتن در کودکان معمولاً از نظر هوش و سلامت جسمی در وضعیت نرمالی قرار دارند، اما در سیستم شناختی مغزشان نقص‌هایی وجود دارد که باعث بروز مشکلاتی در پردازش اطلاعات می‌شود. این مشکلات می‌تواند منجر به نمرات پایین‌تر در دیکته نسبت به دیگر دروس شود. برای تشخیص و درمان این اختلالات، مراجعه به متخصصان در کلینیک‌های معتبر درمان اختلالات یادگیری در مشهد ضروری است. کلینیک تخصصی مهر رضوی یکی از بهترین مراکز برای درمان اختلال نوشتن در کودکان در مشهد است. این کلینیک با کادر متخصص و روش‌های درمانی مناسب، به کودکان کمک می‌کند تا مشکلات نوشتاری خود را برطرف کنند.

جمع‌بندی

نوشتن یکی از مهارت‌های اساسی در زندگی است، اما برخی کودکان به دلیل اختلال نوشتن، در انتقال افکار و مفاهیم از ذهن به کاغذ مشکل دارند. این اختلال می‌تواند منجر به بدخطی و عدم درک نوشته‌ها شود. برای پیشگیری از این مشکل، والدین می‌توانند با فراهم کردن فرصت‌هایی برای تقویت ماهیچه‌های دست و انگشتان، مانند بازی با خمیر یا ساخت سازه‌ها، به کودکان کمک کنند. همچنین، تهیه کتاب‌های آموزشی می‌تواند مهارت‌های حرکتی را تقویت کند. همچنین صحبت و درخواست درمان از کلینیک روانپزشکی می تواند بسیار موثر باشد. برای اطلاعات بیشتر و روند درمان، می‌توانید با کلینیک تخصصی مهر رضوی در ارتباط باشید.

واحد تحقیق و توسعه: کلینیک تخصصی مهر رضوی