درمان اختلال یادگیری با tdcs

یادگیری، یک وسیله مهم برای سازگاری انسان با محیط است. اختلال یادگیری در کودکان و بزرگسالان می‌تواند در آینده تحصیلی و شغلی افراد تاثیر بگذارد. به طور کلی ۵ تا ۱۵ درصد کودکان دبستانی و زیر ۱۵ سال در دنیا درگیر با این اختلال هستند. برخی بر این باورند که ممکن است tdcs با تحریک نواحی خاصی از مغز، بر توانایی فرد در یادگیری و کسب مهارت‌های جدید نقش داشته باشد. یکی از راه‌های غیر دارویی، درمان اختلال یادگیری با tdcs است. استفاده از امواج tdcs برای تحریک الکتریکی مغز، در حال حاضر به عنوان یک روش نوین و ابزاری تاثیر گذار در تحقیقات علوم عصبی و همچنین درمان اختلالات مغزی مورد بررسی قرار می‌گیرد و تا به امروز تاثیرات مثبت قابل توجهی داشته است. به همین دلیل اگر به دنبال درمان با tdcs برای اختلال یادگیری خود و فرزندتان هستید این مقاله را از دست ندهید.

اختلال یادگیری یا LD

اختلالات یادگیری (LD) شامل گستره بلندی از مشکلات در یادگیری مهارت‌هایی مانند نوشتن، خواندن و ریاضی است. این اختلالات تعیین نمی‌کنند که فرد باهوش است یا خیر؟ زیرا در مغز رخ داده و ارتباطی با هوش یا توانایی‌های فرد ندارند. فرد مبتلا به اختلالات یادگیری معمولا فقط در یک چیز ضعیف است و دنیا را متفاوت می‌بیند، می‌شنود و درک می‌کند. انواع مختلفی از این مشکل وجود دارد که برای درمان اختلال یادگیری با tdcs خوب است با هر یک به طور خلاصه آشنا شوید.

اختلال نوشتن (دیسگرافیا): دیسگرافیا، اختلالی است که بر توانایی نوشتن تاثیر می‌گذارد. افراد مبتلا به اختلال نوشتن ممکن است در شکل‌گیری حروف، نوشتن به طور منظم و پیوسته، یا سازماندهی افکار خود در هنگام نوشتار کلمات مشکل داشته باشند.

اختلال خواندن (دیسلکسیا): دیسلکسیا یک اختلال یادگیری است که بر توانایی خواندن و پردازش زبان تاثیر می‌گذارد. افراد مبتلا به اختلال نوشتن، ممکن است در شناسایی صدا‌ها، ارتباط بین حروف و خواندن کلمات به صورت روان مشکل داشته باشند.

اختلال ریاضی (دیسکالکولیا): دیسکالکولیا یا اختلال یادگیری ریاضی، بر توانایی درک و کار با ریاضیات تاثیر می‌گذارد. افراد مبتلا به اختلال ریاضی، ممکن است در انجام محاسبات، فهم مفاهیم عددی و حل مسائل ریاضی مشکل داشته باشند. درمان اختلال یادگیری با tdcs معمولا تاثیر مثبتی بر دیسکالکولیا دارد‌.

اختلال هماهنگی رشدی (دیسپراکسیا): این اختلال نوع مشکل حرکتی است که بر توانایی افراد در هماهنگی حرکات تاثیر می‌گذارد. افراد مبتلا به دیسپراکسیا، ممکن است در انجام فعالیت‌های روزمره و حفظ تعادل مشکل داشته باشند.

اختلال شنوایی: اختلال شنوایی به کاهش یا از دست رفتن شنوایی اطلاق می‌شود. این اختلال می‌تواند بر توانایی ارتباطی فرد تاثیر گذاشته و باعث مشکل در یادگیری و تعاملات اجتماعی گردد.

اختلال بینایی: اختلال بینایی به کاهش یا از دست رفتن بینایی می‌انجامد. این اختلال می‌تواند بر عملکرد روزمره فرد تاثیر گذاشته به طوری که افراد نیاز به روش‌های جایگزین برای یادگیری و مشاهده اطراف داشته باشند.

روش درمانی اختلال یادگیری کودکان با tdcs

شیوه‌های درمانی زیادی برای درمان این اختلال روان‌شناختی وجود دارد. یکی از درمان‌های نوین با تقاضای بالا در مراکز سلامت روان، تحریک مغزی با دستگاه tdcs است. این روش که به عنوان یک روش نوین و پیشرفته شناخته می‌شود، بیشتر در تحقیقات علوم عصبی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع دستگاه tDCS یک دستگاه باتری خور کوچک همراه با کنترل پنلی است‌ که درمانگر می‌تواند مدت زمان و شدت تحریک مغزی را با آن مشخص کند. در روش درمان اختلال یادگیری با tdcs جریان الکتریکی ضعیفی را به مغز القا می‌کنند به این ترتیب قسمت‌های خاصی از مغز که مربوط به یادگیری است تحت تاثیر قرار می‌گیرد.

این جریان توسط باتری تولید و توسط سیم‌ها به دو الکترود هدایت می‌شوند. این دو الکترود توسط روانپزشک روی قسمت‌های خاصی از سر قرار می‌گیرد و از این طریق جریان وارد مغز می‌شود تا ناحیه خاصی از مغز را تحریک کند. سپس با تنظیم شدت و فرکانس امواج، مغز تحریک می‌شود. به طور کلی محل الکترودها و شدت تنظیم فرکانس با توجه به شرایط روحی و جسمی شخص مراجعه کننده متفاوت خواهد بود. قطب‌های مثبت و منفی این دستگاه در جهات مختلفی از لوب پیشانی فرد درگیر با اختلال یادگیری قرار می‌گیرند. سپس جریانی که وارد مغز شده از قسمت‌های مختلف مانند قشر مخ عبور کرده و به مراکز یادگیری دسترسی پیدا می‌کند. جریان ایجاد شده شدتی حدود ۱ میلی‌ولت دارد و معمولا طول درمان در هر جلسه کم‌تر از ۲۰ دقیقه است.

مدت زمان دوره اختلال یادگیری با tdcs

درمان اختلال یادگیری با tdcs یا همان تحریک الکتریکی مغز، یک درمان غیر تهاجمی بر روی سلول‌های بخش یادگیری مغز است. این روش درمانی، تاثیر مثبت و موثری برای درمان مهارت‌های شناختی و رفتاری دارد. تا به امروز تحقیقات زیادی بر روی این روش درمانی صورت گرفته است. این تحقیقات هنوز نیز در حال اجرا است. با این حال تاثیرگذاری این روش به قدری بالا است که نمی‌توان از درمان با آن گذشت. مدت زمان درمان اختلال یادگیری با تحریک الکتریکی مغز مشخص نیست و در هر فردی با توجه به شرایط روحی و نوع بیماری، متفاوت خواهد بود.

تاثیر tdcs بر بهبود اختلال یادگیری

در حال حاضر جریان مستقیم به مغز یا همان روش درمانی با tDCS، یک راهکار غیر تهاجمی برای تحریک مغز شناخته شده که از آن بر روی قشر خاصی از مخ استفاده می‌کنند. اگر این روش جواب دهد می‌تواند راه‌های زیادی را برای درمان انواع بیماری‌ها پیش روی ما بگذارد. تا به حال اطلاعاتی در مورد مضرات این روش به دست نیامده است‌. بنابراین می‌توان گفت درمان اختلال یادگیری با tdcs کاملا بی ضرر بوده و عوارض خاصی ندارد. به همین دلیل امروزه در اکثر کشور‌ها به عنوان یک درمان پیشرفته و عالی برای این اختلال استفاده می‌شود.

با همت دانشمندان در تلاش، امروزه تحریک الکتریکی مغز در مشهد و سایر نقاط ایران نیز در حال انجام است و این یک پیشرفت بزرگ در حوزه علم پزشکی محسوب می‌شود. به طور کلی tdcs در درمان اختلال یادگیری، بر موارد زیر تاثیر می‌گذارد.

تقویت مهارت‌های زبانی: زبان نقش مهمی در رشد و تکامل کودکان ایفا می‌کند. اختلال یادگیری می‌تواند این مهارت‌ها را کم کرده و انسان را از اجتماع دور کند. تحقیقات انجام شده توسط متخصصان، نشان دهنده تاثیر مثبت tDCS بر مهارت‌های زبانی یا اختلال دیسلکسیا است.

تقویت حافظه: درمان اختلال یادگیری با tdcs یک روش جدید در حوزه شناختی است که با تحریک سلول‌های مغزی، می‌تواند تمرکز و سرعت یادگیری را دو برابر کند. این یادگیری، زمانی که با آموزش همراه شود می‌تواند طیف وسیعی از وظایف شناختی را افزایش دهد. دانشمندان افزایش توجه، تمرکز و حافظه را در تحقیقات متعدد ثابت کرده‌اند.

افزایش سرعت پردازش اطلاعات: نتایج حاصل از پژوهش اطلاعات اولیه یک آزمایش بر روی ۱۲ داوطلب سالم نشان از این می‌دهد که استفاده از tDCS بر سمت چپ قشر مخ، زمان انجام واکنش را کاهش می‌دهد. با این حال هنوز تحقیقات در این مورد ادامه دارد.
تقویت توجه و تمرکز: استفاده از درمان اختلال یادگیری با tdcs، بسیاری از علائم یادگیری از جمله توجه و تمرکز را بهبود می‌بخشد. در حال حاضر تحقیقات نشان از این می‌دهد که در کودکان و بزرگسالان می‌تواند به درمان اختلال یادگیری‌ مانند دیسلکسیا کمک کند.

تاثیر tdcs بر انواع اختلالات کودکان

تحریک جریان مستقیم مغز در حال حاضر یک روش ایمن است که در آن از جریان الکتریکی با شدت ضعیف و توان‌های کم برای تقویت فعالیت مغز استفاده می‌شود. در گذشته این روش درمانی فقط برای افراد ۱۲ تا ۸۰ سال انجام می‌شد اما امروزه در کودکان مدرسه‌ای و حتی کوچک‌تر از ۷ سال نیز استفاده می‌شود. این روش هر روزه بیش‌تر از گذشته برای تحقیقات و ارزیابی درمان اختلالات متفاوت مورد بررسی قرار می‌گیرد. البته این موضوع بیشتر به دلیل مزایای آن است.

از جمله مزایای آشکار و بارز این روش می‌توان به ارزان بودن، قابلیت اجرای آسان و بدون مشکل، غیر تهاجمی و بدون درد بودن اشاره کرد. مطالعات اخیر نشان می‌دهند که درمان اختلال یادگیری با tdcs می‌تواند بر طیف وسیعی از بیماری‌ها و اختلالات روانشناختی از جمله افسردگی، اضطراب، بیش فعالی، درد و زوال عقلی، می‌تواند تاثیرات فوق‌العاده‌ای گذاشته و بر درمان آن‌ها موثر واقع شود.

اختلال کمبود توجه/ بیش فعالی (ADHD)

تحریک الکتریکی مغز یک فن درمانی عصبی است. که جریان مستقیم و ضعیفی را به مناطقی از قشر مخ وارد می‌کند. این موضوع سبب می‌شود تا بر روی اختلالاتی مانند پیش‌فعالی موثر باشد‌.

تاثیر tDCS بر درد مزمن

معمولا درمان بیماری‌های مرتبط با درد مزمن، کار بسیار دشواری است. دلیل آن هم می‌تواند به استفاده از قرص‌های دارای مواد مخدر با عوارض بالا برگردد. با این حال خبر خوب این جاست که برخی از تحقیقات نشان می‌دهند که درمان با tDCS، قابلیت این را دارد که در برخی از بیماری‌های مرتبط با سردر‌دهای مزمن، مورد استفاده قرار گیرد و اثرات درمانی فوق‌العاده‌ای داشته باشد.

اختلال طیف اوتیسم (ASD)

در کنار درمان اختلال یادگیری با tdcs تازگی‌ها درمان اوتیسم را هم می‌توان انجام داد. با این روش افراد قادرند فعالیت‌های مغزی خود را یاد بگیرند. tDCS ارزان است، کاربرد آسانی دارد و اثرات ایمنی ندارند. به همین دلیل به عنوان یک روش امیدوار کننده در درمان طیف اوتیسم است.

تاثیر tDCS بر افسردگی

در حال حاضر شواهدی وجود دارد که خبر از درمان یا کاهش برخی از علائم افسردگی با روش درمانی tDCS می‌دهند. این روش به دلیل اثرات مثبت و ایمنی بالا، به عنوان یک درمان مکمل برای افسردگی مقاوم به درمان ایجاد می‌شود و می‌توانند سبب کاهش این علائم شود.

اختلال اضطراب

tDCS یا تحریک فراجمجمه کمک بزرگی در جهت درمان اضطراب می‌کند. این روش یک درمان غیر تهاجمی است که درد و عوارضی به همراه ندارد. درمان اختلال اضطراب با tDCS تاثیر شایانی بر روی مغز گذاشته و استرس یا تنش را دور می‌کند.

اختلال یادگیری و توانایی‌های کلامی- زبانی

طبق پژوهش‌های اولیه، تحریک لوب چپ پیشانی با tDCS بر بهبود توانایی‌های یادگیری کلامی و زبانی، نقش داشته و می‌تواند انواع حافظه مرتبط با زبان را بهبود ببخشد.

تاثیر tDCS بر اختلالات خواب

طبق تحقیقات انجام شده روی ۶ نفر، مشخص شد که تحریک با استفاده از امواج بر قسمت جانبی مغز انسان می‌تواند باعث بهبود کیفیت خواب شود. به طور کلی درمان با tdcs، سبب کاهش مراحل سبک خواب و بالا رفتن زمان خواب بلند مدت شده است. با این حال تحقیقات در این زمینه هنوز ادامه دارد و به طور کلی هنوز درمانی طبق این عنوان تایید نمی‌شود.

آیا tdcs اثرات ماندگار ایجاد می‌کند؟

تا به حال تحقیقات زیادی در مورد ماندگاری اثرات درمان اختلال یادگیری با tdcs شده که نتایج هر کدام از آن‌ها با دیگری متفاوت است‌. به طور کلی برخی از تحقیقات دانشمندان نشان می‌دهد که درمان با استفاده از تحریک مغز توسط امواج یا همان tDCS، می‌تواند در عملکردها و مهارت‌های شناختی، رفتاری، حافظه و حل مسئله اثرات ماندگار ایجاد کرده و سبب بهبود آن‌ها شود. به عنوان نمونه یکی از تحقیقات انجام شده توسط یکی از محققان نشان داد که تحریک قسمت کورتکس پیشانی جانبی با استفاده از روش درمانی tDCS در مدت ۵ روز متوالی، سبب بهبود حافظه بلند مدت تا حدود ۴ هفته پس از آن شد.

از طرفی مطالعات و تحقیقات دیگر این اثرات و ماندگاری درمان با tDCS را نشان ندادند. به عنوان مثال در یک آزمایش پس از ۱۰ جلسه درمان با tDCS بر روی کورتکس پیشانی، هیچ علائم بهبود ماندگاری را نشان نداد. پیش بینی می‌شود که عواملی می‌توانند بر روی روش‌های درمانی با tDCS تاثیر مستقیم بگذارند. از جمله این عوامل می‌توان به محل تحریک امواج، مدت زمان تحریک، شدت تحریک و همچنین ویژگی‌های کلی فرد تحت درمان اشاره کرد. در نهایت می توان گفت این روش درمانی هنوز نیاز به تحقیقات بالایی دارد و یک نتیجه کلی در مورد اثرات آن به دست نیامده است‌.

مضرات tdcs بر کودکان

قطعا هر روش درمانی از جمله درمان اختلال یادگیری با tdcs در کنار مزایا عوارض و مضراتی هم دارد که با دید باز می‌توان آن روش را برگزینید. تحقیقات راجع به مضرات این روش درمانی با تحریک مغز، هنوز ادامه دارد و اطلاعات زیادی در این مورد در دست نیست. شایع‌ترین عوارض tDCS گزارش شده شامل خارش، سوزن سوزن شدن، سردرد، احساس سوزش و ناراحتی در ناحیه سر و محل الکترودهای نصب شده است. به طور کلی این اثرات مربوط به محل تحریک می‌شود. با این حال برخی از نگرانی‌های دیگر در مورد استفاده از tDCS در کودکی، توجه‌ها را به سمت خود جلب کرده که بهتر است با آن‌ها آشنا شوید. به طور کلی مضرات قابل پیش بینی tDCS برای کودکان شامل موارد زیر است:

مانع توسعه مغزی کودکان در سنین پایین: طبق برخی تحقیقات انجام شده توسط برخی از دانشمندان اطلاعاتی به دست آمده که درمان اختلال یادگیری با tdcs، می‌تواند اندکی بر بهره هوشی کودکان تاثیر گذاشته و مانع توسعه مغزی شود با این حال این موضوع هنوز ثابت نشده است.
عوارض جانبی: عوارض درمان اختلال یادگیری با دستگاه tDCS، تنها محدود به قسمت نصب الکترودها و مشکلات پوستی است‌. البته گاهی این عوامل سبب سردرد، سرگیجه و حالت تهوع جزئی می‌شود. به همین دلیل بهتر است که این روش درمانی حتما توسط یک متخصص حرفه‌ای انجام شود تا عوارض جانبی کم‌تر خود را نشان دهند.
اثرات بلند مدت این روش درمان: طبق تحقیقات انجام شده هنوز اطلاعاتی در مورد اثرات بلند مدت این روش درمانی بر روی مغز کودکان، در دسترس نیست و تاکنون ناشناخته مانده است.

برنامه زمانی استفاده از tdcs چگونه است؟

به طور کلی برنامه زمانی درمان اختلال یادگیری با tdcs یا همان تحریک الکتریکی مغزی، توسط امواج به عوامل گوناگونی بستگی دارد. این راه بسته به شرایط خاصی در هر فرد، متفاوت است. جریان به کار برده شده در روش درمانی با tDCS می‌تواند بین ۱ یا ۲ میلی‌‌آمپر باشد. به طور کلی و طبق قاعده جریان‌های ضعیف‌تر در طول زمان بیشتری بر روی مغز افراد استفاده می‌شود. از طرفی جریان‌های قوی به دلیل شدت جریان، طول دوره و زمان کوتاه‌تری دارند. علاوه بر همه این موارد، برنامه شما می‌تواند طبق نیازهای فردی و یا برخی از مشکلات جسمانی متفاوت باشد.

طول درمان اختلال یادگیری با tDCS

مدت زمان درمان اختلال یادگیری با tdcs بسته به پروتکل و برنامه درمانی، به عوامل متعددی همچون شدت بیماری و میزان همکاری با پزشک بستگی دارد. معمولا طول درمان در کلینیک روانشناسی مشهد حدود ۱۰ جلسه است که در ابتدا با فاصله یک روز و در برخی موارد شدیدتر برگزار می‌شود. این جلسات حتی می‌تواند هر روز در طی یک هفته انجام شود. زمان درمان در هر جلسه که توسط روانپزشک انجام می‌شود معمولا بین ۱۰ تا ۳۰ دقیقه است. به طور کلی تعداد جلسات و طول درمان اختلال یادگیری با tDCS هر بیمار، با توجه به شرایط هر فرد توسط پزشک متخصص تعیین می‌شود و نمی‌توان برای همه افراد تعداد جلسات یکسانی را در نظر گرفت.

جمع‌بندی

هیچ درمان کلی برای اختلال یادگیری وجود ندارد. اما روش‌های درمانی مانند درمان اختلال یادگیری با tdcs کمک می‌کند تا بتوانید مهارت‌های خود در زمینه خواندن، نوشتن و ریاضی را بهبود ببخشید. با این کار افراد در آینده کم‌تر مشکل دارند و به تحصیل یا کار آن‌ها ضربه وارد نمی‌شود. اگر مشکوک به اختلال یادگیری هستید، واجب است که فرزندتان توسط یک متخصص واجد شرایط بررسی شود.

برای این منظور نیازمند به یک کلینیک ویژه هستید و چه جایی بهتر از مهر رضوی که یکی از مناسب‌ترین ها در مشهد است. این کلینیک با دارا بودن پزشکان و مشاوران حرفه‌ای با بروزترین روش‌ها از جمله tDCS به درمان مشکلات روان‌شناختی کمک می‌کنند. ما سعی کردیم در این کلینیک با بهترین خدمات و بستری امن، اطمینان شما را به سمت خود جلب کنیم. با کلینیک مهر رضوی همواره به زندگی لبخند بزنید.

واحد تحقیق و توسعه: کلینیک تخصصی مهر رضوی