افسردگی بعد از تعطیلات چیست؟ + راه های مقابله و پیشگیری
تعطیلات معمولاً زمانی برای استراحت و فرار از دغدغه‌های روزمره است. این دوران برای بسیاری از افراد فرصتی بوده تا انرژی خود را بازیابی کنند و وقت بیشتری را با عزیزانشان بگذرانند، به‌خصوص در تعطیلات نوروز که با فضایی خاص و بهاری همراه است. اما کمتر به این موضوع پرداخته می‌شود که بعد از پایان این تعطیلات، احساسی از غم و بی‌حوصلگی به سراغمان می‌آید؛ حالتی که گاهی به افسردگی بعد از تعطیلات معروف است. این احساس که اغلب با بی‌انگیزگی و فشار روانی ناشی از بازگشت به روتین‌های کاری همراه بوده، برای بسیاری از افراد آشنا است. اگرچه این نوع افسردگی معمولاً موقتی بوده اما نباید آن را نادیده گرفت. خوشبختانه با انجام فعالیت‌های لذت‌بخش، مرور لحظات خوب تعطیلات و در صورت نیاز، مراجعه به مشاور یا تراپی می‌توان این دوره را راحت‌تر سپری کرد.
فهرست مطالب
چرا بعد از تعطیلات دچار افسردگی می‌شویم؟
تعطیلات زمان خوبی برای استراحت و تجدید قوا است. در این دوران به خودمان فرصت می‌دهیم تا کارهایی را که دوست داریم انجام دهیم و لحظات را مطابق باسلیقه خود سپری کنیم. این کار باعث افزایش شادابی و نشاط در ما می‌شود و ذهنمان را به سمت افکار مثبت هدایت می‌کند. جالب است که بدانید تعطیلات برای اکثر افراد لذت‌بخش بوده، حتی اگر آن را در خانه و به‌تنهایی بگذرانند. تحقیقات نشان می‌دهند که مرخصی‌های طولانی‌مدت با حقوق می‌توانند نرخ ابتلا به افسردگی در میان کارکنان را کاهش دهند، زیرا تعطیلات موجب کاهش استرس و تقویت احساس شادی می‌شود.
اما چرا بعد از پایان تعطیلات، بسیاری از افراد دچار افسردگی بعد از تعطیلات می‌شوند؟ چرا این شادی و نشاط ادامه نمی‌یابد؟ حتی بعضی افراد پس از اتمام تعطیلات احساس می‌کنند که وقت و پول خود را هدر داده‌اند و از لحظات سپری شده رضایت کافی ندارند. این افکار و احساسات منفی کاملاً طبیعی بوده و امکان دارد برای هر فردی پیش بیاید. این حالت‌ها می‌توانند ذهن را به خود مشغول کنند و افراد را دچار افسردگی بعد از تعطیلات نمایند.
علائم افسردگی بعد از تعطیلات چیست؟
افسردگی بعد از تعطیلات به‌نوعی از احساسات ناخوشایند گفته می‌شود که امکان دارد پس از پایان تعطیلات برای بسیاری از افراد به وجود آید، مخصوصاً زمانی که از فضای آزاد و مفرح تعطیلات وارد روزمرگی و روال کار یا مدرسه می‌شوند. دلایلی مانند تغییرات در برنامه‌ریزی، پایان تعطیلات و بازگشت به مسئولیت‌های عادی می‌توانند باعث ایجاد این احساسات منفی شوند.
احساس فشار و استرس
یکی از رایج‌ترین علائم افسردگی بعد از تعطیلات، فشار روحی و استرس است که فرد احساس می‌کند. بازگشت به مسئولیت‌ها، برنامه‌های فشرده و کمبود زمان برای استراحت می‌تواند فشار روانی زیادی ایجاد کند. این استرس از طریق افزایش توقعات از خود، نیاز به تطابق با وضعیت‌های جدید یا فشار اجتماعی از طریق کار یا تحصیل بروز می‌کند.
اضطراب و نگرانی
به دنبال تعطیلات، بسیاری از افراد نگران مشکلات مالی، وظایف و مسئولیت‌های برگشتی هستند. این نگرانی‌ها به اضطراب تبدیل می‌شود که گاهی تا مدت‌ها ادامه داشته و می‌تواند فرد را از انجام کارهای روزانه بازدارد.
بروز احساس غم و دل‌مردگی
پس از پایان تعطیلات، ممکن است فرد احساس کند که لذت و خوشحالی تعطیلات به پایان رسیده و هیچ چیزی مشابه آن احساس مثبت وجود ندارد. این دل‌مردگی می‌تواند فرد را به سمت بی‌انگیزگی و کسالت هدایت کند.
خستگی مزمن
اگرچه تعطیلات ممکن است فرصتی برای استراحت باشد، اما بازگشت به روال معمول می‌تواند باعث احساس خستگی مزمن شود. تغییرات در زمان‌بندی خواب و تغییرات در روتین روزانه ممکن است باعث این احساس شود. علاوه بر این، فرد ممکن است احساس کند که انرژی خود را ازدست‌داده و توانایی انجام کارهای معمول را ندارد.
مشکل در تمرکز
با بازگشت به روال عادی زندگی، امکان دارد فرد با مشکل در تمرکز مواجه شود. این مشکل اغلب ناشی از استرس، خستگی یا احساس غم است. تمرکز نداشتن می‌تواند در کار، مدرسه و سایر وظایف روزمره اختلال ایجاد می‌کند.
اختلالات خواب و دشواری در خوابیدن
تغییرات در ساعات خواب و بیداری و فشار روانی ناشی از استرس و اضطراب می‌تواند منجر به بی‌خوابی یا بیدارشدن‌های مکرر شبانه شود. امکان دارد این مشکل خواب بیشتر از آن که یک علامت فیزیکی باشد، به‌عنوان یک علامت روانی از افسردگی و استرس ظاهر شود.
راه‌های پیشگیری از افسردگی بعد از تعطیلات
ممکن است بسیاری از افراد بعد از پایان تعطیلات احساس غم، ناامیدی یا بی‌حوصلگی کنند که اغلب پس از یکی دو روز از بین می‌رود. اما اگر شما از جمله کسانی هستید که به طور مداوم پس از تعطیلات دچار افسردگی بعد از تعطیلات می‌شوید، برای پیشگیری از آن بهتر است اقداماتی انجام دهید تا به این احساسات منفی دچار نشوید. در این بخش بعضی از این راهکارها را معرفی می‌کنیم:
1. در تعطیلات و سفر زمانی را به استراحت اختصاص دهید
بسیاری از افراد در طول تعطیلات مشغول فعالیت‌های مختلف هستند و به استراحت کافی توجه نمی‌کنند، زیرا می‌خواهند از تعطیلات خود بیشترین بهره را ببرند. بااین‌حال، تحقیقات نشان داده‌اند کسانی که تعطیلات آرام‌تری داشته باشند، نسبت به کسانی که استراحت کمتری می‌کنند، احساس رضایت و سلامت بیشتری خواهند داشت. پس فراموش نکنید که در تعطیلات، زمانی را برای استراحت و خواب کافی اختصاص دهید تا از افسردگی بعد از تعطیلات جلوگیری کنید.
2. در تعطیلات عکس‌های زیادی بگیرید و آن‌ها را در شبکه اجتماعی مورد علاقه خود، منتشر کنید
یکی از روش‌های مقابله با افسردگی بعد از تعطیلات این است که در ایام تعطیلات لحظات خود را ثبت کنید. با گرفتن عکس‌ها و اشتراک‌گذاری آن‌ها می‌توانید خاطرات خود را حفظ کرده و پس از تعطیلات با مرور آن‌ها یادآوری کنید که از این ایام لذت برده‌اید و به زندگی روزمره برگشته‌اید.
3. در تعطیلات قبل از خروج از خانه، همه جا را مرتب کنید
قبل از شروع تعطیلات، بعضی از کارهای روزمره را انجام دهید تا پس از بازگشت از سفر، خانه مرتب و منظم باشد. این کار به شما کمک می‌کند که از بازگشت به روزهای بعد از تعطیلات احساس فشار یا اضطراب نکنید و با آرامش بیشتری به روتین روزانه خود برگردید.
4. در تعطیلات یک روز را به خودتان اختصاص دهید
با اینکه ممکن است بخواهید از تمامی تعطیلات خود بهره ببرید، اما اختصاص‌دادن یک روز به استراحت و آرامش پیش از پایان تعطیلات به شما کمک می‌کند تا راحت‌تر به زندگی روزمره برگشته و از افسردگی بعد از تعطیلات جلوگیری کنید.
5. برای روز آخر تعطیلات یک اتفاق سرگرم‌کننده و مهیج برنامه‌ریزی کنید
بسیاری از افراد پس از پایان تعطیلات احساس می‌کنند که چیزی هیجان‌انگیز در انتظارشان نیست. برای مقابله با این احساس و جلوگیری از افسردگی بعد از تعطیلات، برنامه‌ریزی برای یک فعالیت سرگرم‌کننده در روزهای بعد از تعطیلات می‌تواند انگیزه شما را بالا ببرد و از افت روحیه جلوگیری کند.
6. برای روزهای تعطیلی و سفرهای بعدی خود برنامه‌ریزی و تحقیق کنید
حتی اگر تعطیلات بعدی شما به‌زودی نخواهد بود، به تحقیق و برنامه‌ریزی برای تعطیلات آینده بپردازید. این کار کمک می‌کند تا ذهن شما از توجه به تعطیلات گذشته منحرف شده و به‌جای آن به روزهای شیرین آینده فکر کنید. در واقع داشتن ایده‌هایی برای تعطیلات بعدی باعث می‌شود از افسردگی بعد از تعطیلات دور بمانید و انگیزه بیشتری برای روزهای آینده پیدا کنید.
چطور بر افسردگی بعد از تعطیلات غلبه کنیم؟
تعطیلات و سفر یکی از بهترین روش‌ها برای کاهش افسردگی و احساس ناامیدی هستند. بااین‌حال، پایان تعطیلات می‌تواند باعث بروز افسردگی بعد از تعطیلات در بعضی از افراد شود. اما جای نگرانی نیست؛ زیرا روش‌های مختلفی برای درمان افسردگی بعد از تعطیلات وجود دارد که به شما کمک می‌کند این دوران را به‌راحتی پشت سر بگذارید. این روش‌ها عبارت‌اند از:
1. با دوستان و خانواده خود ارتباط برقرار کنید
یکی از دلایل اصلی بروز افسردگی بعد از تعطیلات، احساس خستگی و ناامیدی پس از بازگشت به زندگی روزمره است. برای مقابله با این احساسات، می‌توانید با دوستان و خانواده خود ارتباط برقرار کنید. گذراندن وقت با عزیزان باعث می‌شود تا احساس شادی و خوشحالی دوباره به شما برگردد و به شما کمک می‌کند تا در روزهای پس از تعطیلات از انرژی مثبت آن‌ها بهره‌مند شوید. این ارتباطات اجتماعی نه‌تنها به بهبود وضعیت روحی شما کمک می‌کند بلکه انگیزه شما برای ادامه زندگی روزمره را نیز تقویت خواهد کرد.
2. رژیم غذایی خود را رعایت کنید
در طول تعطیلات، بسیاری از افراد تمایل به مصرف غذاهای پرچرب و ناسالم دارند و این می‌تواند به احساس بی‌حوصلگی و افسردگی بعد از تعطیلات دامن بزند. برای پیشگیری از این امر، بهتر است پس از تعطیلات به رژیم غذایی سالم خود بازگردید. مصرف میوه‌ها، سبزیجات و آب کافی به حفظ انرژی و بهبود روحیه شما کمک می‌کند. همچنین رعایت یک رژیم غذایی مناسب می‌تواند به شما احساس سبکی و نشاط دهد و از بروز مشکلات جسمی و روانی مانند افسردگی بعد از تعطیلات جلوگیری کند.
3. برای کمک به سایر مسافران، نظرات خود را بنویسید
یکی از روش‌های مؤثر برای مقابله با افسردگی بعد از تعطیلات این است که تجربیات خود را با دیگران به اشتراک بگذارید. اگر در ایام تعطیلات به مسافرت رفته‌اید، می‌توانید نظرات خود را در وب‌سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی بنویسید. این کار به شما احساس مفیدبودن می‌دهد و به سایر افراد کمک می‌کند تا تصمیمات بهتری بگیرند. همچنین این کار باعث می‌شود شما احساس کنید که تعطیلاتتان نه‌تنها برای خودتان بلکه برای دیگران نیز سودمند بوده است.
4. در ایام تعطیلات در خانه نمانید
طبق تحقیقات انجام شده بیش از ۹۰ درصد از مردم بیشتر زمان خود را در خانه می‌گذرانند، به‌خصوص در روزهای تعطیلات. اما برای پیشگیری از افسردگی بعد از تعطیلات و حفظ روحیه مثبت بهتر است در ایام تعطیلات از خانه بیرون بیایید. طبیعت و فضای باز می‌تواند احساس آرامش و خوشحالی در شما ایجاد کند و سطح استرس را کاهش دهد. گردش در طبیعت، پیاده‌روی یا حتی نشستن در یک پارک می‌تواند به شما انرژی جدید بدهد و به شما کمک کند تا از تعطیلات خود لذت بیشتری ببرید.
5. فضای باز را مهمان منزل خود کنید
اگر در ایام تعطیلات فرصت نداشتید که به طبیعت بروید، می‌توانید فضای منزل خود را تغییر دهید. دیدن و شنیدن عناصر طبیعی مانند صدای پرندگان، هوای تازه و حتی بوکردن گل‌های تازه می‌تواند احساس خوبی به شما بدهد و به بهبود وضعیت روحی شما کمک کند. برای مثال می‌توانید پنجره‌ها را باز کنید، گل‌های تازه در منزل بگذارید و از طبیعت در خانه خود لذت ببرید. این تغییرات ساده می‌تواند به کاهش افسردگی بعد از تعطیلات و بهبود خلق‌وخو شما کمک کند.
6. محل زندگی خود را بر اساس روحیه خود در تعطیلات تغییر دهید
اگر احساس می‌کنید پس از تعطیلات، روحیه شما دچار تغییراتی شده است، می‌توانید محیط زندگی خود را بر اساس این تغییرات تطبیق دهید. برای مثال دکوراسیون خانه را تغییر دهید یا فضاهای جدیدی برای استراحت و آرامش در نظر بگیرید. فضای خانه بر خلق‌وخوی ما تأثیر زیادی دارد و تغییرات کوچک در محیط می‌تواند به شما احساس راحتی و آرامش بیشتری بدهد.
7. فرهنگ‌ها و عادت‌های جدیدی را وارد خانه خود کنید
در تعطیلات، ممکن است بسیاری از افراد با فرهنگ‌ها و عادت‌های جدید آشنا شوند که می‌توانند به زندگی روزمره آن‌ها رنگ‌وبویی تازه بدهند. برای مثال امکان دارد بخواهید یک‌زبان جدید یاد بگیرید، روش‌های جدیدی برای آشپزی امتحان کنید یا حتی به سبک زندگی خود تغییراتی دهید. واردکردن این تغییرات به زندگی روزمره به شما کمک می‌کند که از روزهای پس از تعطیلات لذت ببرید و به‌جای احساس افسردگی بعد از تعطیلات، باانگیزه بیشتری به زندگی خود ادامه دهید.
8. تغییراتی که در ایام تعطیل برای زندگی خود انتخاب کردید را در روزمرگی‌هایتان دنبال کنید
تعطیلات زمان مناسبی برای تفکر و برنامه‌ریزی در مورد تغییرات بزرگ در زندگی است. اگر در این دوران تصمیم به ایجاد تغییرات گرفته‌اید، به‌محض بازگشت به زندگی روزمره این تغییرات را به مرحله اجرا درآورید. برای مثال امکان دارد بخواهید بیشتر به خودتان اهمیت دهید، زمان بیشتری را برای سرگرمی‌های شخصی بگذارید یا تصمیم بگیرید که به زندگی ساده‌تری برسید. این تغییرات نه‌تنها باعث بهبود وضعیت روحی شما می‌شود، بلکه از بروز افسردگی بعد از تعطیلات جلوگیری می‌کند.
9. بر بهبود رفتار و افکارتان تمرکز کنید
تعطیلات فرصتی مناسب برای تمرکز بر افکار و رفتارهای خود است. این زمان‌ها به شما اجازه می‌دهند که بیشتر به خودتان فکر کنید و رفتارهای مثبت و مفید را در خود تقویت نمایید. پس از تعطیلات، می‌توانید به‌جای تمرکز بر مشکلات و احساسات منفی، افکار مثبت و انگیزشی را در خود پرورش دهید. این کار نه‌تنها به شما در غلبه بر افسردگی بعد از تعطیلات کمک می‌کند بلکه به شما این امکان را می‌دهد که بهتر و باانگیزه بیشتر به زندگی روزمره خود ادامه دهید.
زمان مراجعه به روانپزشک یا روانشناس
اگر علائم افسردگی بعد از تعطیلات شدید باشد یا احساس غم و اندوه شما پس از پایان تعطیلات کاهش نیابد، می‌تواند نشان‌دهنده مشکلی جدی‌تر باشد. در چنین شرایطی امکان دارد به اختلال افسردگی عمده مبتلا شده باشید و نیاز به بررسی گزینه‌های درمانی دیگر مانند روان‌درمانی یا دارودرمانی، وجود داشته باشد. اگر علائم شما بهبود پیدا نکرد یا کیفیت زندگی روزمره‌تان تحت‌تأثیر قرار گرفت، بهتر است به یک پزشک یا متخصص روانپزشک مراجعه کنید. همچنین می‌توانید برای مشاوره آنلاین در زمینه درمان افسردگی با روانشناس یا روانپزشک، از کلینیک تخصصی مهر رضوی کمک بگیرید و از راهنمایی‌های حرفه‌ای بهره‌مند شوید.
جمع‌بندی
افسردگی بعد از تعطیلات یک پدیده طبیعی است که بسیاری از افراد پس از بازگشت از تعطیلات با آن مواجه می‌شوند. این احساس اغلب ناشی از تغییرات در روتین زندگی و فشار روانی ناشی از بازگشت به مسئولیت‌های روزمره است. خوشبختانه این نوع افسردگی معمولاً موقتی بوده و با انجام بعضی فعالیت‌ها مانند استراحت کافی، ارتباط با خانواده و دوستان، تغییرات کوچک در محیط خانه و پیگیری سبک زندگی سالم می‌توان شدت آن را کاهش داد. همچنین برنامه‌ریزی برای تعطیلات بعدی و تمرکز بر افکار مثبت می‌تواند به شما کمک کند تا از این دوران عبور کنید. درصورتی‌که علائم افسردگی بعد از تعطیلات به مدت طولانی ادامه یافت و کیفیت زندگی شما را تحت‌تأثیر قرار داد، مراجعه به روانشناس یا روانپزشک برای مشاوره و درمان می‌تواند ضروری باشد. با شناسایی علائم و استفاده از روش‌های مقابله‌ای، می‌توانید از این دوره‌ها عبور کنید و به زندگی روزمره خود بازگردید. برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت نوبت می‌توانید از سایت مهر رضوی کمک بگیرید.
واحد تحقیق و توسعه: کلینیک تخصصی مهر رضوی
مطالب مرتبط
جستجو کنید
خدمات ما
جستجو کنید
رزرو اینترنتی نوبت معاینه
شبکه های مجازی
