
افسردگی در مردان + علل، علایم، درمان
افسردگی در مردان دلایل گوناگونی دارد که میتواند از ترکیب عوامل اجتماعی، فرهنگی، بیولوژیکی و روانی ناشی شود. فشارهای شغلی، مشکلات در روابط و عدم حمایت اجتماعی میتوانند به تشدید این افسردگی کمک کنند. از سوی دیگر، عوامل بیولوژیکی مانند ناترازی در مواد شیمیایی مغز و کمبود سروتونین میتوانند زمینه ساز این اختلال شوند. همچنین عوامل روانی همچون استرس، تجارب آسیبزا و اضطراب نیز تاثیر قابل توجهی در بروز افسردگی دارند.
فهرست مطالب
علل افسردگی در مردان
مجموعهای از عوامل بیولوژیکی، روانی، اجتماعی و فرهنگی میتوانند ناشی از افسردگی در مردان باشند که هر کدام به شیوهای خاص بر وضعیت روحی و روانی آنان تاثیر میگذارند. درک این عوامل میتواند در تشخیص و درمان موثر این افسردگی نقش اساسی ایفا کند.
عوامل بیولوژیکی
عوامل بیولوژیکی بهطور چشمگیری در بروز افسردگی در مردان موثر هستند. یکی از عوامل مهم در ایجاد این افسردگی، عدم تعادل مواد شیمیایی مغز است. سروتونین که به تنظیم خلق و خو کمک میکند، نقش مهمی در سلامت روان دارد. کاهش سطح سروتونین میتواند موجب بروز احساسات منفی و کاهش انگیزه شود که از علائم بارز افسردگی است. همچنین نوراپینفرین، ماده شیمیایی دیگری در مغز، به تنظیم وضعیت روحی و خلق و خو کمک میکند و نقص در ترشح آن نیز میتواند موجب افسردگی شود. احتمال دارد این اختلالات شیمیایی در مغز، تنها عامل ایجاد افسردگی نباشد، بلکه ترکیب با دیگر عوامل روانی و اجتماعی میتواند منجر به تشدید افسردگی شود.
عوامل روانی
عوامل روانی نقش بسزایی در بروز افسردگی در مردان دارند. استرس ناشی از فشارهای کاری، مشکلات در روابط یا حتی تغییرات عمده در زندگی میتواند زمینه ساز این افسردگی شود. تجارب آسیبزا مانند آزار جسمی یا عاطفی از دیگر عواملی هستند که میتوانند به افزایش احتمال بروز افسردگی در مردان منجر شوند. مردانی که عزت نفس پایین یا تصویر منفی از خود دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به افسردگی قرار میگیرند. علاوه براین، مشکلات سلامت روانی گذشته نظیر اضطراب یا سوءمصرف مواد میتواند آسیب پذیری فرد را در برابر افسردگی افزایش دهد. در این راستا، شناسایی و مدیریت این عوامل روانی به همراه درمان دارویی و روانشناختی میتواند در کاهش علائم افسردگی موثر باشد.
عوامل اجتماعی
عوامل اجتماعی بهصورت مستقیم در بروز افسردگی در مردان تاثیرگذار هستند. مشکلات در روابط شخصی، احساس انزوا یا فقدان حمایت اجتماعی میتواند موجب ناامیدی و افسردگی شود. همچنین استرسهای مرتبط با شغل یا نا امنی شغلی نیز بهطور قابل توجهی میتوانند علائم افسردگی را در مردان تشدید کنند. فشارهای اقتصادی مانند بیکاری یا بدهیهای مالی نیز میتواند به استرس و افسردگی دامن بزند. تغییرات عمده در زندگی همچون طلاق، از دست دادن یک عزیز یا مهاجرت به مکانی جدید، میتواند احساس عدم ثبات و ناپایداری را در فرد ایجاد کند و زمینه ساز افسردگی شود. به همین دلیل، توجه به این عوامل اجتماعی و ایجاد شبکههای حمایتی برای مردان میتواند در پیشگیری و درمان افسردگی نقش حیاتی ایفا کند.
عوامل فرهنگی
عوامل فرهنگی نیز تاثیر زیادی بر بروز افسردگی در مردان دارند. در بسیاری از فرهنگها انتظارات اجتماعی و هنجارهای جنسیتی میتوانند مردان را از ابراز احساسات خود منع کنند و این موضوع ممکن است باعث سرکوب احساسات آنها شود. بهخصوص در جوامعی که مردان را موظف به نشان دادن قوی بودن، استقلال و کنترل احساسات خود میدانند، این فشار اجتماعی میتواند به افسردگی منجر شود. بسیاری از مردان به دلیل این هنجارها از درخواست کمک یا صحبت کردن در مورد احساسات خود اجتناب میکنند که این موضوع میتواند موجب تشدید وضعیت افسردگی در آنها شود.
افسردگی در مردان یک مشکل پیچیده بوده که نیازمند توجه به مجموعهای از عوامل است. با شناسایی و مدیریت به موقع عوامل بیولوژیکی، روانی، اجتماعی و فرهنگی میتوان به بهبود وضعیت روانی مردان مبتلا به افسردگی کمک کرد.
علائم افسردگی در مردان
افسردگی در مردان میتواند با مجموعهای از علائم جسمی، روانی و رفتاری خود را نشان دهد. ممکن است این علائم بر روی زندگی روزمره فرد تاثیر بگذارند و به کاهش کیفیت زندگی منجر شوند.
1. درد جسمانی
افسردگی فقط بهصورت علائم روحی و روانی بروز نمیکند بلکه اثرات فیزیکی قابل توجهی نیز به همراه خواهد داشت. مردانی که افسردگی دارند، اغلب بهطور مکرر با درد جسمانی مانند سردردهای مزمن، دردهای عضلانی، مشکلات گوارشی ( دل درد، یبوست، اسهال) یا دردهای مزمن غیرقابل توضیح مواجه میشوند. این دردها معمولا بدون دلیل پزشکی مشخصی رخ میدهند و درمانهای معمول پزشکی برای آنها موثر نخواهد بود. این دردهای جسمانی میتوانند به دلیل استرس، اضطراب و تغییرات شیمیایی ناشی از افسردگی در مغز به وجود آیند.
2. رفتارهای خشونت آمیز
در بعضی از مردان مبتلا به افسردگی، این اختلال میتواند به رفتارهای خشونت آمیز یا پرخاشگری منجر شود. امکان دارد این افراد احساس نا امیدی و بی قدرتی را بهصورت خشم و عصبانیت بروز دهند و در مواجهه با فشارهای روزمره یا مشکلات زندگی، به رفتارهای تهاجمی و خشونت آمیز روی آورند. رفتارهای خشونت آمیز میتواند شامل پرخاشگری کلامی یا فیزیکی باشد که نه تنها بر روابط فردی بلکه بر سلامت روان و روابط اجتماعی نیز تاثیر منفی میگذارد. مردانی که دچار افسردگی هستند و رفتارهای خشونت آمیز از خود نشان میدهند، اغلب برای کنترل احساسات خود و مقابله با وضعیت روانیشان تلاش میکنند، اما این واکنشها بهطور معمول مشکلات را پیچیدهتر خواهند کرد.
3. اقدامات بی پروا
مردانی که افسردگی شدید دارند دست به اقداماتی بی پروا و غیرمنطقی میزنند که این اقدامات میتواند شامل رانندگی خطرناک، مصرف الکل یا مواد مخدر و یا انجام کارهای پرخطر باشد. این رفتارها معمولا ناشی از تلاش فرد برای فرار از احساسات منفی و ناراحتیهای روانی است. درواقع زمانی که فرد نمیتواند با مشکلات روانی خود کنار بیاید یا از احساسات عمیق غم و ناامیدی رهایی یابد، به دنبال راههایی برای کاهش این احساسات منفی است، حتی اگر این روشها خطرات جانی یا اجتماعی برای او به همراه داشته باشد.
4. احساس خستگی شدید
یکی از علائم کلیدی افسردگی در مردان، احساس خستگی دائمی و کمبود انرژی است که میتواند به شدت کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد. این احساس خستگی نه تنها در طول روز بلکه حتی پس از خوابیدن کافی نیز باقی میماند و فرد را از انجام فعالیتهای روزمره باز میدارد. در بسیاری از موارد، این احساس خستگی آنقدر شدید است که فرد قادر به انجام حتی فعالیتهای مورد علاقه یا اجتماعی خود نمیشود. همچنین امکان دارد این خستگی با اختلال در خواب، اضطراب و کاهش انگیزه همراه باشد و باعث شود که فرد احساس کند هیچگاه توان و انرژی کافی برای انجام کارها ندارد. این وضعیت میتواند به مرور زمان به انزوای اجتماعی و کاهش کیفیت زندگی فرد منجر شود.
5. کاهش میل جنسی و دوری گزیدن از مردم
افسردگی در مردان میتواند به کاهش میل جنسی و انزوای اجتماعی منجر شود. مردانی که دچار افسردگی هستند، اغلب از نظر جسمی و روانی از فعالیتهای جنسی فاصله میگیرند. این تغییرات میتوانند به دلایل متعددی از جمله احساسات منفی در مورد خود، کاهش اعتماد به نفس یا مشکلات فیزیکی مانند خستگی و کاهش انرژی ایجاد شوند. همچنین افسردگی میتواند فرد را به سمت انزوای اجتماعی سوق دهد و او را از روابط اجتماعی، دوستان و حتی خانواده دور کند. این تغییرات در روابط جنسی و اجتماعی به مشکلاتی در روابط زناشویی و ایجاد احساس تنهایی و شرم در فرد و شریک زندگیاش منجر میشود.
6. اختلالات خواب
اختلالات خواب از علائم شایع افسردگی در مردان هستند و میتوانند بهطور قابل توجهی کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهند. مردانی که دچار افسردگی هستند، با مشکلات خواب مواجه میشوند که شامل بی خوابی (عدم توانایی در خوابیدن یا بیدار شدنهای مکرر در طول شب) یا پرخوابی (خوابیدن بیش از حد و احساس خوابآلودگی در طول روز) میشود. این اختلالات خواب میتوانند باعث ایجاد مشکلات فیزیکی مانند کاهش انرژی، ضعف تمرکز، و احساس خستگی مزمن شوند. همچنین عدم خواب کافی باعث تشدید علائم افسردگی و کاهش کیفیت زندگی فرد میشود.
7. تحریک پذیری
افسردگی در مردان اغلب با تحریک پذیری، بی قراری و حتی خشم زیاد همراه است. برخلاف تصوری که امکان دارد در مورد افسردگی وجود داشته باشد که بهصورت غم و اندوه بروز میکند، مردان مبتلا به افسردگی اغلب علائمی مانند عصبانیت و نا امیدی شدید از خود نشان میدهند. این احساسات در پاسخ به مشکلات کوچک یا مسائل روزمره بروز کرده و ممکن است فرد را در موقعیتهای اجتماعی یا حرفهای در برابر دیگران بی احتیاط یا نا مناسب کند. این نوع خشم میتواند ناشی از احساس بی قدرتی، عدم کنترل بر وضعیت زندگی یا حتی تنشهای داخلی فرد باشد.
8. تغییرات قابل توجه در اشتها و وزن
افسردگی میتواند بهطور مستقیم بر روی الگوهای غذایی فرد تاثیر بگذارد و تغییرات قابل توجهی در اشتها و وزن او ایجاد کند. ممکن است بعضی از مردان به دلیل کاهش علاقه به غذا و اضطراب ناشی از افسردگی، دچار کاهش اشتها و کاهش وزن ناخواسته شوند. در عین حال، گروه دیگری از مردان به دلیل احساس پوچی یا تلاش برای مقابله با استرس و اضطراب، به خوردن زیاد غذا روی میآورند و به این ترتیب وزن خود را افزایش میدهند. این تغییرات در وزن و اشتها نه تنها بر وضعیت فیزیکی فرد تاثیر میگذارند بلکه میتوانند بر احساسات فردی نیز تاثیر بگذارند و موجب کاهش اعتماد به نفس و خودارزیابی منفی شوند.
9. افکار مرگ یا خودکشی
در موارد شدید افسردگی، افکار مربوط به مرگ یا خودکشی میتوانند به ذهن فرد خطور کنند. این افکار که معمولا نتیجه احساسات عمیق نا امیدی و بی فایده بودن زندگی هستند، نشان دهنده شدت مشکلات روانی فرد است و باید بهطور جدی مورد توجه قرار گیرد. در مردانی که دچار افسردگی شدید هستند، این افکار ممکن است به شکل تصورات خودکشی یا برنامه ریزی برای انجام آنها بروز کنند. این وضعیت به دلیل خطرات بالقوهای که دارد، نیازمند مداخله فوری از سوی متخصصین سلامت روان است.
10. مشکل در تمرکز
افسردگی میتواند بهطور مستقیم بر تواناییهای شناختی فرد تاثیر بگذارد و باعث مشکلاتی در تمرکز، تصمیمگیری و حافظه شود. مردانی که با افسردگی دست و پنجه نرم میکنند، ممکن است احساس کنند که توانایی انجام کارهای روزمره از جمله مدیریت وظایف کاری یا اجتماعی برایشان بسیار دشوار شده است. در این حالت، تصمیمگیریهای ساده نیز میتوانند به یک چالش تبدیل شوند و فرد قادر به تمرکز بر مسائل مهم زندگی خود نباشد. همچنین افسردگی میتواند به کاهش قدرت حافظه منجر شود و فرد در یادآوری اطلاعات یا جزئیات روزمره فراموشی بگیرد.
میزان افسردگی در مردان چقدر است؟
آمارها نشاندهنده شیوع بالای افسردگی در مردان است و آگاهی از جزئیات آن میتواند به درک بهتر این اختلال کمک کند. بعضی از آمارهای کلیدی در مورد این اختلال به شرح زیر است:
- حدود 9 درصد از مردان در طول روز احساس افسردگی یا اضطراب میکنند که نشاندهنده وجود مشکلات روانی در بخشی از جمعیت مردان است.
- تنها 45 درصد از مردانی که احساس افسردگی یا اضطراب روزانه را گزارش کردهاند، به نوعی از درمانهای مرتبط با سلامت روان دسترسی دارند. این نشان میدهد که بسیاری از مردان به دنبال کمک روانشناختی نمیروند یا از آن محروم هستند.
- 49 درصد از مردان مورد بررسی، پذیرفتند بیشتر از آنچه که در گذشته بیان کردهاند، احساس افسردگی داشتند. این امر میتواند به دلیل تابوها و فشارهای اجتماعی برای نشان دادن ضعف کمتر در مردان باشد.
- 45 درصد از مردان معتقدند که مسائل مرتبط با سلامت روان، به تنهایی قابل حل است. ممکن است این باور یکی از دلایل اصلی عدم مراجعه به متخصصان سلامت روان در میان مردان باشد.
این آمارها شامل تمام مردانی میشود که در نظرسنجیها خود را مرد معرفی کردهاند و به خوبی نشان میدهد که افسردگی در مردان مسئلهای گسترده و نیازمند توجه جدی است.
چه نوع افسردگی در مردان شایع است؟
افسردگی در مردان به اشکال مختلفی بروز میکند و بسته به نوع افسردگی، علائم، شدت، مدت زمان و دلایل آن متفاوت هستند که رایجترین انواع آن عبارتاند از:
اختلال افسردگی اساسی
این اختلال به معنای تجربه خلق افسرده است که حداقل به مدت دو هفته یا بیشتر ادامه پیدا میکند. افرادی که از این نوع افسردگی رنج میبرند احساس بی ارزشی، از دست دادن علاقه به فعالیتهای روزمره، اختلالات خواب (مانند بیخوابی یا خواب زیاد)، تغییرات اشتها، احساس خستگی مفرط و افکار خودکشی دارند. این نوع افسردگی میتواند بر عملکرد فرد در زمینههای مختلف زندگی از جمله کار، روابط اجتماعی و فعالیتهای روزانه تاثیر زیادی بگذارد.
اختلال افسردگی مداوم
اختلال افسردگی مداوم به معنای احساس افسردگی است که مدت زمان طولانی (بیشتر از دو سال) ادامه دارد. ممکن است افراد مبتلا به این اختلال احساس ناراحتی و غمگین بودن دائمی داشته باشند که میتواند بر کیفیت زندگی آنها تاثیر بگذارد. برخلاف افسردگی اساسی، علائم این اختلال معمولا به شدت افراطی نیستند اما مداومت آن باعث میشود که فرد احساس کند قادر به لذت بردن از زندگی نیست و به راحتی از فعالیتهای روزمره خود خسته میشود.
اختلال افسردگی ناشی از مواد یا دارو
این نوع افسردگی زمانی رخ میدهد که مصرف مواد مخدر، الکل یا داروهای خاص باعث بروز علائم افسردگی در فرد شود. بهطور معمول علائم افسردگی قبل از مصرف مواد خاصی در فرد وجود نداشته و پس از استفاده از مواد، احساس افسردگی یا تحریکپذیری شروع میشود. این اختلال میتواند ناشی از مصرف داروهای تجویزی مانند داروهای ضد اضطراب یا مسکنها باشد و یا به دلیل سواستفاده از مواد مخدر مانند الکل، کوکائین، هروئین و… ایجاد شود.
افسردگی ناشی از بیماریهای پزشکی و شرایط جسمانی
در این نوع افسردگی، بیماریهای پزشکی خاصی که بر بیولوژی بدن و مغز تاثیر میگذارند، میتوانند منجر به علائم افسردگی شوند. این شرایط شامل بیماریهایی مانند دیابت، بیماریهای قلبی، سرطان، بیماریهای عصبی (آلزایمر یا پارکینسون) و اختلالات هورمونی مانند کمکاری تیروئید میشوند.

راههای درمان افسردگی در مردان
درمان افسردگی در مردان میتواند راههای مختلفی داشته باشد که موثرترین آنها عبارتاند از:
1. روان درمانی
برای درمان افسردگی در مردان، مراجعه به دکتر روانشناس در مشهد توصیه میشود. متخصصان میتوانند از روشهای مختلف درمانی برای کمک به فرد در مدیریت احساسات و رفتارهای منفی استفاده کنند.
2. درمان شناختی رفتاری (CBT)
این روش درمانی یکی از رایج ترین و موثرترین روشها برای درمان افسردگی در مردان است. درمان شناختی رفتاری به شناسایی و تغییر الگوهای فکری که باعث بروز واکنشهای عاطفی و رفتاری منفی میشود، کمک میکند. در این نوع درمان، افراد یاد میگیرند چگونه تفکرات منفی خود را به چالش بکشند و جایگزینهای مثبتتری برای آنها پیدا کنند.
3. درمان پذیرش و تعهد (ACT)
درمان پذیرش و تعهد که از رویکردهای ذهنآگاهی بهره میبرد، بر پذیرش احساسات و افکار به جای تلاش برای تغییر آنها تاکید دارد. این روش به مردان کمک میکند تا احساسات خود را بهطور فعال تجربه کرده و بر اساس آنها رفتارهایی سازگار با نیازهایشان انتخاب کنند.
4. درمان میان فردی
این رویکرد درمانی بر اساس این ایده استوار است که تعارضات میان فردی و مسائل مربوط به نقشهای اجتماعی میتوانند باعث بروز افسردگی شوند. درمان افسردگی با روانشناس یا روانپزشک، در این نوع درمان به بررسی تعاملات اجتماعی فرد و روابط گذشته و حال او پرداخته و راههایی برای حل تعارضات و بهبود روابط پیدا میکند.
5. دارو
داروهای ضد افسردگی معمولا بر روی مواد شیمیایی خاصی در مغز تاثیر میگذارند. یکی از این مواد شیمیایی که با افسردگی ارتباط دارد، سروتونین است. داروهای ضد افسردگی به تنظیم سطح سروتونین کمک میکنند و میتوانند علائم افسردگی در مردان را کاهش دهند. در صورتی که داروهای ضد افسردگی مصرف کنید، مهم است که هر گونه عوارض جانبی را با دکتر روانپزشک در مشهد در میان بگذارید تا دوز دارو تنظیم شود یا داروها تغییر یابند.
6. درمان افسردگی با تحریکی الکتریکی مغز (tdcs)
تحریک الکتریکی مغز (tdcs) یکی از روشهای نوین و موثر در درمان افسردگی است که بهطور خاص برای افرادی که به درمانهای سنتی مانند دارو یا روان درمانی پاسخ مناسبی نمیدهند، مورد استفاده قرار میگیرد. در این روش، از جریان الکتریکی ضعیفی برای تحریک نواحی خاصی از مغز استفاده میشود که مسئول خلق و خو و احساسات هستند. درمان افسردگی با تحریکی الکتریکی مغز (tdcs) در مشهد بهعنوان یک گزینه درمانی مکمل، میتواند به تقویت فعالیت مغزی در نواحی مورد نظر کمک کند و در نتیجه علائم افسردگی را کاهش دهد. این روش با تحریک غیر تهاجمی مغز بدون نیاز به جراحی و یا داروهای شیمیایی انجام میشود. در درمان افسردگی با تحریکی الکتریکی مغز (tdcs)، جریان ضعیف الکتریکی از طریق الکترودهایی که به پوست سر متصل میشوند، به نواحی خاصی از مغز اعمال میشود. این جریان موجب افزایش یا کاهش فعالیت الکتریکی در نواحی خاصی از مغز شده که به بهبود خلق و خو و تنظیم احساسات کمک میکند.
7. درمان نوروفیدبک
نوروفیدبک یک روش نوین درمان افسردگی است که به مردان کمک میکند فعالیتهای مغزی خود را بهبود بخشند. در این روش، دستگاههای الکترونیکی برای نظارت بر فعالیت مغز استفاده میشود و بیمار از طریق بازخوردهایی که دریافت میکند، میآموزد چگونه الگوهای مغزی خود را تغییر دهد. درمان افسردگی با نوروفیدبک بهویژه برای مردانی که از درمانهای دیگر نتیجه نگرفتهاند، گزینه مناسبی است. نوروفیدبک در مشهد به بیماران کمک میکند با تغییرات مثبت در فعالیت مغز، علائم افسردگی خود را کاهش دهند و بهبود یابند.

بهترین کلینیک برای درمان افسردگی در مردان کجا است؟
برای درمان افسردگی در مردان، انتخاب مناسب و موثر میتواند تاثیر زیادی در بهبود وضعیت روانی فرد داشته باشد. یکی از بهترین مراکز در این زمینه، کلینیک تخصصی مهر رضوی است. این کلینیک با فراهم آوردن محیطی امن و حمایتگر به مردانی که با مشکلات روانی بهخصوص افسردگی دست و پنجه نرم میکنند، کمک میکند تا مسیر درمانی خود را با اعتماد به نفس بیشتری طی کنند. در کلینیک تخصصی مهر رضوی، از تیم متخصصین روانشناسی و روانپزشکی با تجربه استفاده میشود که علاوه بر ارزیابی دقیق وضعیت بیمار، برنامههای درمانی متناسب با نیازهای خاص هر فرد طراحی میکنند. این درمانها شامل مشاورههای فردی، درمانهای دارویی، روان درمانی و روشهای نوین درمانی میشود که بهطور جامع به درمان افسردگی کمک میکنند.
همچنین کلینیک تخصصی مهر رضوی به دلیل توجه خاص به ویژگیهای افسردگی در مردان، درک عمیقی از چالشها و علائم خاص این اختلال در آقایان دارد و درمانها و روشهای ارائه شده، برای هر فرد بهصورت ویژه و با در نظر گرفتن ویژگیهای فردی و شرایط زندگی او طراحی میشود تا بهترین نتیجه حاصل شود. این رویکرد جامع و فرد محور، به مردان کمک میکند تا به تدریج بر افسردگی غلبه کرده و به کیفیت زندگی بهتری دست یابند.
جمعبندی
افسردگی در مردان به دلیل ترکیبی از عوامل بیولوژیکی، روانی، اجتماعی و فرهنگی بروز میکند و علائمی مانند درد جسمانی، تحریکپذیری، خستگی شدید، کاهش میل جنسی و اختلالات خواب را به همراه دارد. این اختلال میتواند به مشکلاتی چون کاهش کیفیت زندگی و انزوای اجتماعی منجر شود. درمان این نوع افسردگی شامل رواندرمانی، دارودرمانی، روشهای نوین مانند تحریکی الکتریکی مغز و نوروفیدبک است که به شناسایی و مدیریت علل مختلف افسردگی کمک میکند. برای درمان موثر این نوع افسردگی، انتخاب کلینیکهای تخصصی مانند کلینیک تخصصی مهر رضوی که روشهای جامع و فردی را برای هر بیمار طراحی میکنند، میتواند به بهبود وضعیت روانی مردان مبتلا به افسردگی کمک کند.
برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره و رزرو نوبت میتوانید از سایت مهر رضوی کمک بگیرید.
واحد تحقیق و توسعه: کلینیک تخصصی مهر رضوی
مطالب مرتبط
جستجو کنید
خدمات ما
جستجو کنید
رزرو اینترنتی نوبت معاینه
شبکه های مجازی
مطالب اخیر






۱۰ تکنیک مؤثر برای بهبود عملکرد تحصیلی کودکان دارای اختلال یادگیری

اعتیاد کودکان و نوجوانان به تکنولوژی + نقش روانشناسان و راههای کنترل

نوروفیدبک برای بهبود عملکرد تحصیلی + راهکاری برای موفقیت دانشآموزان


گفتار درمانی در منزل +۳۰ تمرینی که میتوانید در خانه انجام دهید.













