
درمان اضطراب در کودکان + 12 روش درمانی مفید
احساس و واکنش به یک تهدیدی که هرگز اتفاق نیفتاده و مبهم است را اضطراب میگویند. اضطراب یک واکنش طبیعی در همه افراد است. اما هنگامی که سطح آن از کنترل خارج شده و بر جسم و روان فرد آسیب بزند نیازمند توجه ویژه میشود. اضطراب در کودکان به دلیل سن حساسی که دارند کمی پیچیده است. کودکان درگیر با اضطراب، نسبت به محیط محتاط، درون گرا و اجتنابی هستند. درمان اضطراب در کودکان بسیار حائز اهمیت است زیرا این اختلال با تاثیر بر رشد روانی، اجتماعی و روانی کودک، آینده او را مستقیما تحت شعاع قرار میدهد.
فهرست مطالب
روش های درمانی اضطراب در کودکان
درمان سریع اختلال اضطراب در کودکان، میتواند به بهبود کیفیت زندگی و شادابی آن کمک کند. بنابراین لازم است تا با مشاهده نشانههای اضطراب در کودکان در مسیر درستی برای بهبود این اختلال روان شناختی تلاش کنید.
هیچ درمان که برای همه افراد مناسب باشد وجود ندارد. آن روشی که برای یک فرد استفاده میشود ممکن است در نفر دیگر جواب ندهد. بنابراین بهترین روش برای درمان اضطراب این است که تا حد امکان در مورد روشهای درمانی آگاهی کسب کنید. در این راستا به انواع مدل درمان اضطراب در کودکان اشاره میکنیم.
روان درمانی
روان درمانی یکی از برترین راهکارها در حوزه درمان اضطراب و استرس در کودکان است. در این روش دکتر روانشناس در مشهد، مهارتهای گوناگونی مانند کنترل اضطراب، حل مسائل زندگی و مهارتهای اجتماعی را به کودک میآموزد. این مهارتها به کودک کمک میکند تا افکار منفی و رفتارهایی که سبب اضطراب او میشوند را شناسایی و تغییر دهد. انواع مختلفی از روان درمانی وجود دارد که مهمترین آنها برای کودکان عبارتاند از:
.
- روان درمانی شناختی- رفتاری: این روان درمانی، پرکاربردترین آن در زمینه درمان اختلال اضطراب است. در این روش، افکار منفی و الگوهای ناکارآمد کودک در مواجه با آنها با روش و مهارتهای جدید جایگزین میشود.
- روانکاوی: در روانکاوی کودک به همراه روانشناس، علت ترس، هیجانات و کارهای خاص را بررسی میکند و به دلیل هریک میپردازد.
- روان درمانی بین فردی: این نوع از روان درمانی به نقش شما در اجتماع و روابط اجتماعی متمرکز میشود. در این روش بین کودک و درمانگر ارتباط ایجاد شده و در مورد موضوعات ناراحتکننده راهکار پیدا میکند.
بازی درمانی
در این روش کودک شما از طریق بازی، که در ذات او قرار دارد احساسات، افکار و ترسهای خود را نشان میدهد. به همین دلیل بازی درمانی، یکی از از روشهای موثر و جالب برای درمان اضطراب در کودکان به شمار میرود.
هر برنامه بازی درمانی منطبق بر نیاز کودک خاصی طراحی شده و نمیتوان برای همه کودکان یک بازی را به کار برد. باشگاه مغز کلینیک مهر رضوی با هدف تحقق این امر اقدام به ابداع بازیهای جدید و خلاقانه برای حل مشکل کودکان میکند. به طور کلی بازی درمانی مزایایی دارد که عبارتاند از:
● افزایش اعتماد به نفس
● بهبود مهارت اجتماعی
● کاهش علائم فیزیکی و روانی اضطراب
● ایجاد فضایی امن و سرگرمکننده برای بیان احساسات
تنفس عمیق
دم و بازدم عمیق در کودکان، کمک میکند تا سیستم عصبی خود را به حالت آرامش رسانده و واکنش حالت اضطراب را کاهش دهد. متأسفانه هنوز برخی افراد نسبت به این موضوع آگاهی کامل را ندارند. اما باید در نظر گرفت که این یک کار ساده و مهم است که بر روی فیزیولوژی بدن هم تاثیر میگذارد.
هنگامی که شما در حالت آرامش قرار دارید تنفس آرام، ضربان قلب پایین و مغز در حال استراحت است. اما هنگامی که در اضطراب و استرس شدید قرار میگیرید یا هنگام عصبانیت، ضربان قلب بالا رفته و تنفس شما تند میشود. به همین دلیل یک یا چند تنفس عمیق و صحیح به انسان کمک میکند تا به حالت آرامش اولیه برگردد و هرگونه تنش را از خود دور کند.
تنفس صحیح عمیق به معنای یک دم عمیق از بینی و پس از حدود ۳ ثانیه یک بازدم عمیق از طریق دهان است. این روش درمان اضطراب در کودکان سطح اکسیژن را در بدن افزایش داده و تنشهای عضلانی ناشی از اضطراب و استرس را کاهش میدهد. برای آموزش تکنیک تنفس عمیق، روشهای متنوعی برای کودکان وجود دارد که میتوان از آنها به ساخت حباب، فوت کردن فرفره و تنفس عمیق با استفاده از اشکال مختلف اشاره کرد.
تکنیک های آرام سازی
با استفاده از تکنیک آرام سازی، کودک یاد میگیرد که چگونه مانند افراد بالغ ذهن خود را آرام کند، از این رو میتواند با تنشهای روزمره بهتر کنار بیاید. برخی از مهمترین تکنیکهای آرام سازی شامل موارد زیر است:
کشیدن نفس عمیق: نفس عمیق به سرعت استرس را در بدن کاهش میدهد. این کار ضربان قلب را کاهش داده، فشار خون را تنظیم میکند به همین دلیل کودک میتواند به راحتی شرایط روحی خود را کنترل کند.
مدیتیشن و یوگا: یوگاه، مدیتیشن و یا پیادهروی میتواند تاثیرات آرامشی بر روی مغز گذاشته و کودک را از هر تنشی دور نگه دارد.
تصویر سازی: با این روش کودک میتواند ذهن خود را توسط تخیل کنترل کند. درمان اضطراب در کودکان با تصویر سازی، به رها شدن افکار و نگرانیهای آنها کمک کرده و سبب میشود ذهنی آرام داشته باشند.
تمرکز بر حواس: تمرکز بر روی چیزهایی که میبینید، میشنوید و با تمام وجود احساس میکنید، میتواند کودک را از فکر به نگرانیها غافل و ذهن را آرام کنید.
هنر درمانی
هنر احساسات فرد را به نمایش در میآورد و تنشهای فرزند شما را کم میکند. به همین منظور میتوان به عنوان یک راه درمان اضطراب کودکان در نظر گرفته شود. نقاشی و طراحی، مجسمه سازی، نمایش نامه نویسی همه و همه از هنرهایی هستند که میتوانند تنش را از کودک دور نگه دارند و او را از اضطراب طی روز تخلیه کنند.
ورزش منظم
ورزش کردن نه تنها سبب نشاط شده بلکه با تغییراتی که بر مغز میگذارد، میتواند آرامش را به کودک برگرداند و ذهن آشفته او را سامان دهد. از طرفی ورزش، فرزند شما را به یک زندگی سالم و خواب کافی نزدیک میکند و این همان موفقیت بزرگ برای درمان اضطراب در کودکان است. همچنین با ورزش کردن و موفقیت در یک رشته خاص، فرزند شما احساس اعتماد به نفس و سربلندی میکند و قطعا در آینده فرد موفقتری خواهد شد. در بین ورزشها، ورزش گروهی میتواند به توانمند سازی کودک با جامعه نیز بسیار کمک کند.
مراقبه کودکانه
مراقبه در هر سنی کمک میکند تا افراد با خود کنار بیایند، خود را بشناسند و افکار خود را درک کنند، این موضوع در کودکان استثنا نیست. به طور کلی مراقبه در هر سنی یک ابزار قدرتمند برای بهبود سلامت روان محسوب میشود. در زیر به مزایای مراقبه برای کودکان درگیر با اختلال اضطراب اشاره میکنیم.
● رهایی از افکار منفی
● کاهش استرس و اضطراب
● افزایش احساس شادی و رضایت
● افزایش تمرکز
● بهبود کیفیت خواب
دارو درمانی
داروها، به عنوان درمان اضطراب در کودکان، در صورت نیاز توسط روانپزشک تجویز میشوند. این داروها مستقیما بر روی مغز تاثیر گذاشته و مواد شیمیایی موجود در آن را کنترل میکنند از این رو بهتر است فرزند خود را به یک دکتر معتبر و با تجربه نشان دهید. به این منظور بهترین دکتر روانپزشک در مشهد را میتوانید در کلینیک ما پیدا کنید.
گفتگو درمانی و استفاده از زبان حمایتگر
قطعا گفتگو کردن میتواند برای درمان بسیاری از اختلالات از جمله اضطراب در کودکان تاثیر گذار باشد. این صحبت بین کودک و یک درمانگر که میتواند روانشناس باشد انجام میشود. این درمانگر سعی میکند با توجه به کودک و حرکات آن از زبان ساده و حمایتگر و به منزله دوستی با کودک ارتباط برقرار کند.
لحن درمانگر با کودک باید به آن حس امنیت و حمایت دهد در عین حال بفهمد که شما او را درک میکنید. به همین دلیل کودک پس از اعتماد از حمایت درمانگر، از ترسها و نگرانیهایش حرف زده و خود را سبک میکند.
استفاده از داستان های آرام بخش ویژه کودکان
یکی از راههای جذاب درمان اضطراب در کودکان خواندن داستانهای آرامبخش مناسب سن آنان است. این داستانها کمک میکنند که کودک بتواند اضطراب خود را کنترل و تنشهای ذهنیاش را آرام کند. داستانهای مخصوص کودکان معمولا در مورد موضوعاتی چون دوستی، طبیعت و خانواده هستند، که همه دنیای کوچک کودکان را شیرینتر میکند. همچنین شنیدن یک داستان شیرین با پایان مثبت و آموزنده در شب برای کودک خواب شیرینی را به ارمغان میآورد. البته برای خواندن یک کتاب داستان نیاز است تا نکات زیر را رعایت کنید.
● هنگام خواندن داستان، صدای خود را در حد نرمال نگه دارید.
● داستان با تصاویر زیبا و جذاب انتخاب کنید تا توجه کودک را به سمت خود جلب کنند.
● بعد از خواندن داستان در مورد مفهوم آن با کودک خود صحبت کنید.
انجام تصویر سازی
تصویر سازی در کنترل احساسات، مدیریت استرس و اضطراب میتواند بهترین درمان به حساب بیاید. در این روش و با کمک یک درمانگر، کودک یاد میگیرد که موقعیتهای آرامبخش و مثبت را تجسم کند. این کار کودک را وادار میکند که احساسات منفی و ترسهای خود، که سبب اضطراب میشوند را کنار بزند و با آرامش بیشتری زندگی کند.
برنامههای روزانه منظم
برنامه روزانه مناسب، یکی از بهترینها در درمان اضطراب در کودکان است. این برنامه چند اصل دارد که با رعایت آنها میتوانید، فرزند خود را به زندگی برگردانید و از اضطراب دور کنید.
خواب کافی: خواب کافی، میتواند سطح هورمونهای استرس و اضطراب را کاهش داده و به ایجاد آرامش کمک کند.
رژیم غذایی سالم: پیروی از یک رژیم غذایی منظم و همراه با مواد مغذی قوی میتواند منجر به کم شدن علائم اضطراب در کودکان شود. برای داشتن یک رژیم غذایی سالم و مقوی حتما با پزشک تغذیه مشورت کنید.
برنامه ریزی منظم: این برنامه مخصوصا برای کودکانی که به مدرسه میروند میتواند احساس آرامش و امنیت القا کند.
محدود کردن مصرف کافئین و شکر
کافئین که در نوشیدنیهایی مثل قهوه وجود دارد، انرژی کودک را بالا برده و سبب تپش قلب، بی خوابی و در عین حال افزایش شدید اضطراب میشود. شکر نیز مانند کافئین است اما انرژی آن زمان فعالیت کمی دارد و کودک زود خسته میشود. به این دلیل بهتر است مصرف این دو ماده در رژیم غذایی کودک را محدود کنید.
محیط آرام و حمایت گر
محیط آرام، جایی است که کودک در آن حس امنیت کند و بتواند آزادانه احساسات خود را به زبان آورد. محیطی که از سوی والدین و اطرافیان به کودک توجه نشان میدهند و او را دوست دارند میتواند علاوه بر درمان اضطراب در کودک، اعتماد به نفس او را بالا برده و سبب خوگیری کودک با محیط شود. این محیط امن، میتواند برای کودکان خانهای باشد که والدین با آن مهربان هستند و امنیت او را تامین میکنند. به این منظور میتوانید یک نقطه مشخص از خانه خود را به عنوان محل امن برای کودک اختصاص دهید.
بهتر است این محیط یک جای خلوت و ساده باشد. سپس آنجا را با عروسک، پتوی مورد علاقه و وسایلی که کودک شما دوست دارد پر کنید، از این رو کودک در محل امن خود احساس آرامش میکند و تنش یا اضطراب از او دور میشود.
پرت کردن حواس
پرت کردن حواس در هنگام مواجه با مسائل غیر کنترل برای درمان اضطراب کودکان مؤثر عمل میکند. این حواس پرتی، سبب دور کردن ذهن کودک و تغییر در روحیه او میشود. هر فعالیت و کاری که بتواند برای مدتی ذهن کودک را منحرف کند، میتواند در درمان اضطراب آن مفید باشد. از این فعالیتها میتوان به نقاشی کشیدن، بازی کردن، حل چیستان، یا کمک کردن در باغبانی، کمک به آشپزی و مشارکت در فعالیتهای خانه اشاره کرد.
خواب و استراحت کافی
خواب آرامش است، درمان اضطراب در کودکان با این روش به کودک کمک میکند که با استراحت دادن به سیستم مغزی، تنش را از خود دور کند. کمبود خواب میتواند دلیلی بر استرس، تنش و انواع اضطراب در کودکان باشد. بنابراین تنظیم ساعت خواب و برنامه خواب منظم، نه تنها سطح اضطراب را پایین میآورد بلکه خلق و خوی کودک را نیز بهتر میکند.
درمان اضطراب کودکان با نوروفیدبک
در حال حاضر نوروفیدبک به عنوان یک روش درمانی متفاوت برای درمان اضطراب و بیماریهای روانشناختی دیگر در کودکان شناخته میشود. در این روش از اثر انعطاف مغز، برای درمان اضطراب در کودکان استفاده شده است.
در طول هر جلسه از درمان با نوروفیدبک در مشهد، فعالیت مغز توسط حسگرهایی کنترل شده و سپس دادهها به نشانههای دیداری و شنیداری ترجمه میشود. در این راستا کودک میآموزد که الگوهای غلط مغز خود را اصلاح کند و عملکرد مغز را بهبود دهد. این روش نسبت به برخی روشهای دیگر مزایای شگفت انگیزی دارد که در ادامه به هر یک اشاره میکنیم.
بدون تاثیر جانبی: این روش درمان اضطراب در کودکان یک روش بی خطر محسوب شده و نیازی به جراحی ندارد از این رو احتمال وقوع عوارض و مشکلات فیزیکی، تقریبا برابر صفر است.
بدون نیاز به دارو: در بسیاری از موارد پزشکان، کودک مبتلا به اختلال اضطراب را به خوردن دارو تجویز میکنند. در این روش، کودک بدون دارو و فقط با جلسات درمانی میتواند به بهبود اضطراب خود کمک کند.
دارای اثرات بلند مدت: پس از پایان دورههای درمانی، کودک تعقییرات نسبتا پایداری را در مغز خود ایجاد میکند. این تعقییرات میتوانند تا سالها دوام داشته باشند و کودک از این مزیت نوروفیدبک نهایت استفاده را ببرد.

عوارض عدم درمان اضطراب در کودکان
تشخیص و درمان به موقع و سریع اضطراب در کودکان از بروز عوامل جدی و آسیب زا به کودک جلوگیری میکند. عوارض درمان نکردن اضطراب کودکان میتواند بر جنبههای مختلفی از زندگی او تاثیر مستقیم بگذارد. از این رو به عوارض درمان نکردن اضطراب در کودکان اشاره میکنیم.
اختلالات خواب: ترس و نگرانی دائمی که در ذهن پریشان و آشفته کودکان درگیر با اضطراب وجود دارد، اجازه خواب راحت را از آنان گرفته و معمولا با کابوسهای شبانه درگیر هستند. این افراد به دلیل خواب ناکافی معمولا انرژی کمی دارند و در طول روز برای فعالیتهای دیگر گنجایش جسمی ندارند.
افت تحصیلی: درمان اضطراب در کودکان باید هر چه سریعتر انجام شود چرا که در کودکان ۷ سال به بالا میتواند تمرکز درسی را کم کرده و سبب افت وضعیت تحصیلی دانشآموز شود.
ناتوانی جسمی: اضطراب شدید در کودکان، میتواند عامل اصلی بیماریهای سیستم ایمنی و مشکلاتی مانند سردرد، تهوع و مشکلات گوارشی باشد.
اختلال در غذا خوردن: کودکانی که درگیر با اختلال اضطراب هستند، معمولا به دلیل ترس از خود و نگرانیهایی که دارند؛ غذا نمیخورند. به همین دلیل بسیار لاغر و کم انرژی میشوند. از طرفی میتواند این موضوع برعکس باشد، یعنی استرس و نگرانیها آنقدر این کودکان را عذاب میدهد که میخواهند آن را با خوردن زیاد پنهان کنند. این اختلال در رژیم غذایی، در آینده فرد را با مشکل روبه رو میکند.
نگرانی و تنشهای عاطفی و روانی: عدم درمان اضطراب در کودکان، میتواند باعث سرخوردگی کودک، کاهش اعتماد به نفس و در عین حال افسردگی شدید شود.
مشکلات اجتماعی: کودکان درگیر با اضطراب، معمولا از جامعه و افراد دیگر ترس دارند و دائم نگران اتفاقات مختلف هستند. به همین دلیل این کودکان ترجیح میدهند گوشه گیر باشند و با مردم جامعه ارتباط خوبی ندارند. این مشکل میتواند سبب انزوا و کاهش مهارتهای اجتماعی شود.
جمعبندی
اولین و مهمترین قدم برای درمان اضطراب در کودکان صحبت کردن با یک مشاور یا روانشناس است تا ارزیابیهای اولیه صورت بگیرد. به همین دلیل توصیه میشود در صورت بروز هرگونه علائم اضطراب در کودک، جهت تشخیص و اقدام به درمان مناسب، حتما از یک مرکز درمانی و پزشک متعهد برای این کار کمک بگیرید. مهر رضوی، یکی از این مراکز محسوب میشود. این مرکز با سالها تجربه و استفاده از پزشکان متعهد، همچنین بهرهگیری از بروزترین فناوریها در زمینه انواع اختلالات روان شناختی آماده خدمت رسانی به شما است.
واحد تحقیق و توسعه: کلینیک تخصصی مهر رضوی
مطالب مرتبط
جستجو کنید
خدمات ما
جستجو کنید
رزرو اینترنتی نوبت معاینه
شبکه های مجازی
مطالب اخیر















اختلال موتیسم یا لالی انتخابی چیست؟ + معرفی بهترین روش مقابله با آن













اختلال یادگیری خواندن (اختلال دیسلکسیا) چیست و چه علائمی دارد؟




