استرس شغلی چیست؟ درمان استرس شغلی در محیط کار

عدم کنترل بر شغل

احساسِ نداشتن کنترل و اختیار بر کار می‌تواند موجب استرس و نارضایتی شغلی شود. وقتی فردی وظایفی را انجام می‌دهد که نه تنها با علایق و مهارت‌های او همخوانی ندارد، بلکه فرصت‌های کمی برای بهبود و ارتقا شغلی دارد، احساس بی‌ ارزشی و نا امیدی پیدا می‌کند. این کمبود کنترل بر شغل می‌تواند به‌طور مستقیم بر انگیزه و رضایت شغلی افراد تاثیر بگذارد. برای مثال فردی که در یک پروژه مهم مشارکت دارد اما هیچ نقشی در تصمیم‌گیری‌ها و نحوه انجام کار ندارد، می‌تواند دچار استرس شدید شود.

عدم امنیت شغلی

ناامنی شغلی و اقتصادی یکی از عوامل اصلی استرس در محیط کار است. تغییرات سازمانی، کاهش فرصت‌های شغلی و بی‌ثباتی اقتصادی می‌توانند احساس عدم اطمینان نسبت به آینده شغلی فرد ایجاد کنند. این نوع استرس به‌خصوص در شرایطی که فرد در یک سازمان با مشکلات مالی یا اقتصادی مواجه باشد، شدت می‌یابد. به‌طور مثال کارمندی که به دلیل بحران مالی شرکت نگران از دست دادن شغل خود است، دائما دچار اضطراب و استرس می‌شود.

تعارضات و درگیری‌ها در محیط کار

وجود تعارضات یا اختلافات در محیط کار می‌تواند به شدت استرس‌ زا باشد. امکان دارد این تعارضات با همکاران، سرپرستان یا حتی مشتریان اتفاق بیفتد. عدم هم‌افزایی تیمی، رقابت‌های نا سالم، بی‌ احترامی یا آزار و اذیت در محل کار می‌تواند باعث ایجاد احساس اضطراب، خشم یا ناامیدی در کارکنان شود. برای مثال کارمندی که مرتبا با سرپرست خود اختلاف دارد یا در محیطی که در آن تعاملات منفی غالب است کار می‌کند، به تدریج دچار استرس و تنش خواهد شد.

مشکلات شخصی

مشکلات شخصی مانند مسائل مالی، خانوادگی یا سلامت فردی می‌توانند بر کارکرد فرد در محیط کار تاثیر بگذارند. احتمال دارد افرادی که با مشکلات شخصی درگیر هستند، توانایی تمرکز و کارایی خود را از دست بدهند که این امر می‌تواند منجر به کاهش عملکرد و بروز استرس در محیط کار شود. برای مثال فردی که درگیر مشکلات خانوادگی است یا دغدغه‌های مالی دارد، نمی‌تواند به درستی به وظایف شغلی خود توجه کند و این مسائل باعث افزایش اضطراب و استرس در او می‌شود.

نشانه‌های استرس شغلی

استرس شغلی نشانه‌هایی دارد که می‌تواند در جنبه‌های مختلف جسمی، روانی، رفتاری و اجتماعی بروز پیدا کند. در این بخش به تفکیک این نشانه‌ها پرداخته‌ایم که هرکدام می‌توانند به شکل‌های مختلفی خود را نشان دهند و تاثیرات منفی زیادی بر فرد بگذارند. این نشانه‌ها عبارت‌اند از:

1. نشانه‌های جسمی

استرس شغلی می‌تواند تاثیراتی بر سلامت جسمی فرد داشته باشد که این تاثیرات می‌توانند به شکل دردهای فیزیکی، مشکلات گوارشی یا اختلالات خواب بروز کنند.

• سردرد: بروز سردردهای تنشی یا میگرنی که می‌توانند به دلیل فشارهای فیزیکی و روانی در محیط کار ایجاد شوند.
• مشکلات گوارشی: به وجود آمدن دل‌ درد، اسهال یا یبوست که معمولا ناشی از استرس مزمن هستند.
• دردهای عضلانی: ایجاد درد در نواحی گردن، شانه‌ها و کمر که به علت تنش‌های مداوم و وضعیت‌های نادرست بدنی رخ می‌دهند.
• فشار خون بالا: بالا رفتن فشار خون که به دلیل استرس طولانی‌ مدت و فشارهای شغلی اتفاق می‌افتد.
• خستگی مفرط: احساس خستگی دائمی حتی پس از استراحت که معمولا ناشی از فشار روانی یا حجم زیاد کار است.
• مشکلات خواب: دچار شدن به بی‌خوابی، خواب‌های بی‌کیفیت یا ناتوانی در رسیدن به خواب عمیق که به علت اضطراب شغلی ایجاد می‌شود.
• تغییرات وزن: افزایش یا کاهش وزن که به دلیل تغییرات در عادات غذایی یا واکنش‌های بدنی به استرس اتفاق می‌افتد.