
آشنایی با 10 مورداز انواع افسردگی + علایم آن
افسردگی و انواع مختلف آن میتوانند تاثیرات قابل توجهی بر تفکر، خلقوخو و عملکرد شما داشته باشند. اگر برای چند روز احساس غمگینی میکنید، این موضوع کاملا طبیعی است و به معنی افسردگی نیست. اما اگر غم و اندوه شما شدید باشد و بیش از ۲ هفته ادامه پیدا کند، احتمال دارد دچار یکی از انواع افسردگی شده باشید.
فهرست مطالب
آشنایی با انواع افسردگی
افسردگی میتواند بر تفکر، اشتها و کیفیت خواب تاثیر بگذارد. اگر علائم این بیماری برطرف نشود، امکان دارد به مشکلات جدیتری مانند خودآزاری یا خودکشی منجر شود. در صورت مشاهده این علائم، ضروری است که به متخصص مراجعه کنید تا نوع افسردگی شما تشخیص داده شود و درمان مناسب آغاز گردد.
افسردگی اساسی یا شدید (MDD)
یکی از رایجترین انواع افسردگی در جوامع مختلف افسردگی اساسی یا افسردگی ماژور است. زمانی که روانشناس از اصطلاح افسردگی بالینی استفاده میکند، منظور همان اختلال افسردگی اساسی است. علائم این نوع افسردگی در تمام ساعات روز و هر روز برای فرد مبتلا وجود دارد. حتی فرد میتواند بهترین شرایط زندگی، خانواده، شغل و درآمد را داشته باشد اما همچنان دچار افسردگی اساسی شود. برای بروز علائم افسردگی اساسی نیازی به دلیل خاص و روشنی نیست.
ویژگیها و علائم اصلی افسردگی اساسی شامل موارد زیر است:
● حالت افسردگی
● تغییر در وزن
● تغییرات در اشتها
● تغییر در خواب
● خستگی
● احساس بیارزشی و گناه
● مشکل در تمرکز، مشکلات حافظه و عدم توانایی در تصمیمگیری
● نگرانی و اضطراب مداوم
● افکار مربوط به مرگ و خودکشی
در بعضی افراد این علائم ممکن است در تمام طول زندگی ادامه یابد اما در بعضی دیگر، افسردگی اساسی بهصورت دورهای بروز میکند. در هر صورت این ویژگیها میتوانند تاثیر زیادی بر زندگی و عملکرد فرد مبتلا بگذارند.
افسردگی مداوم یا دیستایمیا (PDD)
در این نوع از افسردگی، نشانهها برای مدت طولانی معمولا بیش از دو سال ادامه دارند. شدت این علائم میتواند خفیف، متوسط یا شدید باشد اما اکثرا به اندازه افسردگی اساسی احساس نمیشود. امکان دارد فرد برای مدت کوتاهی مثلا کمتر از دو ماه احساس بهبودی کند، اما پس از آن نشانهها مجددا بروز یابند. به دلیل مزمن بودن این اختلال، به آن افسردگی مزمن نیز گفته میشود.
مهمترین علائم افسردگی مداوم شامل موارد زیر است:
● احساس غم و اندوه مداوم
● کاهش علاقه به فعالیتهایی که قبلا لذتبخش بودند
● زودرنجی و تحریکپذیری
● احساس گناه بدون دلیل
● عزتنفس پایین
● مشکلات در الگوی خواب
● خواب زیاد یا کمخوابی
● حس ناامیدی نسبت به آینده
● خستگی مداوم و کمبود انرژی
● تغییرات در اشتها (افزایش یا کاهش اشتها)
● مشکل در تمرکز و تصمیمگیری
● ناتوانی در تجربه شادی
● دوری از جمع و کاهش تعاملات اجتماعی
در بعضی موارد، فرد مبتلا به افسردگی مداوم میتواند دورههایی از افسردگی اساسی را نیز تجربه کند که به آن افسردگی مضاعف گفته میشود. از آنجا که علائم افسردگی مزمن برای مدت طولانی وجود دارند، امکان دارد فرد متوجه این تغییرات نشود و آنها را بخشی طبیعی از زندگی خود بداند.
افسردگی مانیک یا دو قطبی
در میان انواع افسردگی، اختلال دوقطبی با نوسانات شدید خلقی شناخته میشود. افراد مبتلا به این نوع افسردگی دورههایی از شیدایی یا هیپومانیا را تجربه میکنند که طی آن خلقوخوی آنها بهطور غیرطبیعی بالا میرود. در این دوره، فرد میتواند بسیار خوشحال و پرانرژی باشد. شدت علائم در بعضی موارد به حدی است که نیاز به بستری شدن در بیمارستان وجود دارد. بیشتر این افراد در کنار دورههای شیدایی، افسردگی اساسی را نیز تجربه میکنند.
علائم این نوع افسردگی در دورههای افسردگی شامل موارد زیر است:
● احساس خستگی مداوم، بیخوابی و بیحالی
● دردهای جسمی بدون علت مشخص و بیقراری روانی-حرکتی
● احساس ناامیدی شدید
● کاهش عزتنفس و احساس بیارزشی
● تحریکپذیری و اضطراب مداوم
● سردرگمی و نداشتن برنامهریزی منظم
در بعضی موارد شدید افسردگی دوقطبی، فرد میتواند دچار توهم و هذیان شود. شناخت و درمان بهموقع این نوع از افسردگی اهمیت زیادی دارد. در صورت مشاهده چنین علائمی حتما با روانپزشک یا روانشناس مشورت کنید.
افسردگی فصلی (SAD)
اگر در بعضی از فصول سال دچار احساس غم، خوابآلودگی و افزایش وزن میشوید اما در سایر فصول حال روحی بهتری دارید، احتمال دارد مبتلا به افسردگی فصلی یا اختلال عاطفی فصلی باشید. این نوع از افسردگی به دلیل اختلال در ریتم شبانهروزی بدن ایجاد میشود. میزان نور دریافتی از طریق چشم بر این روند تاثیرگذار است. تغییر الگوی شب و روز در فصول مختلف میتواند عامل بروز این نوع افسردگی باشد. معمولا افسردگی فصلی در ماههای زمستان شایعتر است.
بعضی از نشانههای این نوع از افسردگی عبارتاند از:
● کاهش تعاملات اجتماعی و کنارهگیری از جامعه
● افزایش نیاز به خواب و احساس خوابآلودگی مداوم
● افزایش وزن و میل بیشتر به مصرف غذاهای پرکالری
● احساس غم، ناامیدی یا بیارزشی در روزهای متوالی
در این نوع افسردگی فرد در یک فصل دچار علائم غم و بیحالی میشود اما با تغییر فصل، احساسات مثبتتری را تجربه میکند. افسردگی فصلی اغلب در ماههای سرد سال بروز کرده و کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار میدهد.
افسردگی بعد از زایمان (PPD)
تغییرات هورمونی در دوران بارداری تاثیرات قابلتوجهی بر وضعیت روحی و جسمی فرد میگذارد. یکی از مشکلات شایع در این دوران افسردگی است که امکان دارد علائم آن در دوران بارداری یا پس از زایمان ظاهر شود. این نوع از افسردگی بر خلقوخو تاثیر گذاشته و میتواند باعث بروز احساسات منفی، اضطراب و تحریکپذیری شود. بسیاری از زنان پس از زایمان دچار تغییرات خلقی کوتاهمدت میشوند که معمولا ظرف دو هفته برطرف میشود. اما در مواردی که فرد دچار افسردگی بعد از زایمان است، این علائم شدیدتر بوده و برای مدت طولانیتری ادامه پیدا میکند.
نشانههای افسردگی بعد از زایمان شامل موارد زیر است:
● احساس غم و اندوه عمیق
● نوسانات خلقی شدید و غیرقابلکنترل
● دوری از اجتماع و کاهش تعاملات اجتماعی
● مشکل در ایجاد پیوند عاطفی با نوزاد
● تغییر در اشتها (افزایش یا کاهش اشتها)
● احساس ناامیدی و ناتوانی در کنترل شرایط
● از دست دادن علاقه نسبت به فعالیتهایی که قبلا لذتبخش بودند
● حس بیکفایتی، بیارزشی یا گناه شدید
● اضطراب بیشازحد و تجربه حملات پانیک
● فکر کردن به آسیب رساندن به خود یا نوزاد
● افکار مرتبط با خودکشی
این نوع از افسردگی در میان انواع افسردگی، به دلیل تاثیرات مستقیم آن بر مادر و نوزاد نیاز به توجه ویژه دارد. در صورت تجربه این علائم، ضروری است که فرد با روانشناس یا روانپزشک مشورت کند تا از روشهای درمانی مناسب برای بهبود وضعیت خود بهره ببرد.
اختلال ملال پیش از قاعدگی (PMDD)
بسیاری از زنان قبل از دوران قاعدگی علائم سندروم پیش از قاعدگی (PMS) را تجربه میکنند. این علائم شامل اضطراب، تحریکپذیری، خستگی، بدخلقی، نفخ، افزایش اشتها و درد و حساسیت سینه است. اما در بعضی موارد این علائم شدت بیشتری پیدا کرده و به شکل اختلال ملال پیش از قاعدگی بروز میکنند. در این نوع از افسردگی نشانههای مرتبط با خلقوخو بهطور چشمگیری افزایش مییابد و میتواند بر کیفیت زندگی فرد تأثیر منفی بگذارد.
علائم این اختلال شامل موارد زیر است:
● خستگی مفرط و احساس ضعف
● غم و ناامیدی شدید
● انتقاد از خود و احساس بیارزشی
● استرس و اضطراب شدید و مداوم
● نوسانات خلقی همراه با گریههای ناگهانی
● تحریکپذیری و عصبانیت بیشازحد
● تمایل زیاد به خوردن غذاهای خاص یا پرخوری
در میان انواع افسردگی، اختلال ملال پیش از قاعدگی به دلیل ارتباط مستقیم آن با تغییرات هورمونی یک مشکل شایع در میان زنان محسوب میشود. اگر این علائم باعث اختلال در زندگی روزمره شما شده است، مراجعه به روانشناس یا پزشک متخصص میتواند به مدیریت بهتر این وضعیت کمک کند.
افسردگی موقعیتی
افسردگی موقعیتی علائمی مشابه با افسردگی اساسی دارد و از آن با عنوان اختلال سازگاری با خلق افسرده نیز یاد میشود. تفاوت این نوع از افسردگی با افسردگی اساسی در این است که یک رویداد یا شرایط خاص باعث بروز علائم میشود.
بعضی از موقعیتهایی که میتوانند منجر به این اختلال شوند، عبارتاند از:
● از دست دادن عزیزان
● جدایی، طلاق یا مشکلات مربوط به حضانت فرزند
● تجربه روابط عاطفی یا فیزیکی آسیبزا
● بیکاری یا مشکلات مالی شدید
● درگیریهای حقوقی و مسائل قانونی
در چنین شرایطی تجربه احساساتی مانند اضطراب، غمگینی و حتی دوری از دیگران طبیعی است. اما اگر این علائم بهقدری شدید شوند که زندگی روزمره را مختل کنند، امکان دارد فرد دچار افسردگی موقعیتی شده باشد.
علائم این نوع افسردگی معمولا حدود سه ماه پس از وقوع رویداد آغاز میشود و شامل موارد زیر است:
● گریه مداوم و احساس غم شدید
● ناامیدی و نداشتن انگیزه برای ادامه زندگی
● اضطراب و استرس دائمی
● تغییر در اشتها (افزایش یا کاهش اشتها)
● مشکلات خواب از جمله بیخوابی یا خواب بیشازحد
● احساس دردهای جسمی بدون علت مشخص
● کاهش سطح انرژی و خستگی مفرط
● ناتوانی در تمرکز و تصمیمگیری
● کنارهگیری از جامعه و کاهش تعاملات اجتماعی
افسردگی موقعیتی در میان انواع افسردگی، به دلیل ارتباط مستقیم آن با رویدادهای استرسزا یک واکنش قابل درک اما نیازمند توجه است. اگر این علائم ادامه پیدا کنند و روی کیفیت زندگی شما تاثیر بگذارند، مشورت با یک روانشناس یا روانپزشک میتواند به بهبود وضعیت کمک کند.
افسردگی غیرمعمول (آتیپیک)
اگر علائمی مانند پرخوری، مشکلات خواب یا احساس طرد شدن را تجربه میکنید اما همچنان با وقوع یک اتفاق مثبت هیجانزده میشوید، ممکن است دچار افسردگی غیرعادی شده باشید. این نوع افسردگی یکی از شایعترین و درعینحال پیچیدهترین انواع افسردگی است. تشخیص آن دشوار است، زیرا بسیاری از افراد متوجه نمیشوند که این علائم میتواند نشانهای از افسردگی باشد. همچنین این اختلال میتواند همزمان با افسردگی اساسی یا افسردگی مداوم بروز کند.
علائم افسردگی غیرمعمول شامل موارد زیر است:
● افزایش اشتها و پرخوری
● افزایش وزن بدون دلیل مشخص
● اختلال در الگوی غذا خوردن
● نگرانی بیشازحد در مورد تصویر بدن
● خواب بیشازحد یا بیخوابی مداوم
● احساس سنگینی در پاها یا بازوها که بیش از یک ساعت طول میکشد
● حساسیت بیشازحد به انتقاد و احساس طرد شدن
● تجربه دردهای جسمی بدون علت مشخص
● خلقوخوی بسیار واکنشی و نوسانات شدید احساسی
در میان انواع افسردگی، افسردگی غیرمعمول به دلیل ماهیت متغیر و غیرقابلپیشبینی خود نیاز به بررسی دقیق دارد.

افسردگی سایکوتیک
در اختلال افسردگی سایکوتیک فرد علاوه بر علائم افسردگی، دچار نشانههای روانپریشی نیز میشود. این نوع از افسردگی با توهم و هذیان همراه است و میتواند تاثیر شدیدی بر عملکرد روزمره فرد داشته باشد. بعضی از بیماران مبتلا به این اختلال حتی با مشکلات فیزیکی مانند ناتوانی در نشستن یا انجام فعالیتهای ساده مواجه میشوند.
نشانههای افسردگی سایکوتیک شامل موارد زیر است:
● هذیانهای غیرمنطقی و باورهای نادرست
● توهمات شنیداری یا دیداری
● اضطراب شدید و نگرانی دائمی
● تحریکپذیری و عصبانیت غیرمعمول
● پارانویا و احساس تهدید دائمی
● افکار و گفتار نامنظم
افسردگی سایکوتیک یکی از جدیترین انواع افسردگی محسوب میشود و نیاز به تشخیص و درمان سریع دارد.
انواع افسردگی در کودکان
انواع مختلفی از افسردگی در کودکان وجود دارد که عبارتند از:
- اختلال افسردگی اساسی: این نوع افسردگی با احساس مداوم غم و اندوه یا تحریکپذیری و از دست دادن علاقه به فعالیتهایی که قبلاً لذتبخش بودند، مشخص میشود. این علائم باید حداقل به مدت دو هفته وجود داشته باشند و در عملکرد روزانه کودک اختلال ایجاد کنند. علائم دیگری مانند تغییر در اشتها و خواب، خستگی، احساس گناه یا بیارزشی، مشکل در تمرکز و افکار مربوط به مرگ یا خودکشی نیز ممکن است وجود داشته باشد.
- اختلال افسردگی مداوم یا دیستایمی: این نوع افسردگی مزمنتر اما معمولاً شدت علائم آن کمتر از اختلال افسردگی اساسی است. در کودکان، خلق افسرده یا تحریکپذیر باید حداقل به مدت یک سال و در بیشتر روزها وجود داشته باشد و با حداقل دو علامت دیگر مانند تغییر در اشتها و خواب، خستگی، عزت نفس پایین، مشکل در تمرکز و احساس ناامیدی همراه باشد.
- اختلال تنظیم خلقی اخلالگرانه: این اختلال در کودکان و نوجوانان دیده میشود و با تحریکپذیری مزمن و دورههای مکرر خشم شدید که با موقعیت نامتناسب است، مشخص میشود. بین این دورههای خشم، کودک تقریباً در بیشتر روزها تحریکپذیر یا خشمگین است.
- سایر اختلالات افسردگی: موارد دیگری نیز وجود دارند که در آنها علائم افسردگی دیده میشود، مانند افسردگی ناشی از مواد یا داروها، افسردگی ثانویه به یک بیماری پزشکی دیگر و اختلال دوقطبی (که شامل دورههای افسردگی و شیدایی است).
تشخیص دقیق نوع افسردگی در کودکان نیازمند ارزیابی توسط یک متخصص بهداشت روان است. اگر نگران سلامت روان فرزندتان هستید، توصیه میشود با یک پزشک یا متخصص مشورت کنید.
علت افسردگی
عوامل متعددی میتوانند زمینهساز انواع افسردگی شوند. بعضی از مهمترین دلایل ابتلا به این بیماری روانی عبارتاند از:
ناهنجاری در سطوح شیمیایی مغز
عدم تعادل در انتقالدهندههای عصبی میتواند در بروز افسردگی نقش داشته باشد.
ژنتیک
افرادی که در خانواده خود سابقه ابتلا به افسردگی دارند، بیشتر در معرض خطر قرار میگیرند.
رویدادهای زندگی
اتفاقات ناگوار مانند از دست دادن عزیزان، تجربه تنهایی، نبود حمایت اجتماعی و حوادث استرسزا میتوانند از عوامل موثر بر انواع افسردگی باشند.
شرایط پزشکی
بعضی بیماریهای مزمن مانند دیابت، سرطان یا پارکینسون میتوانند موجب افسردگی شوند یا علائم آن را تشدید کنند.
مصرف دارو
بعضی از داروها بهعنوان یکی از عوارض جانبی خود، علائم افسردگی را ایجاد میکنند. همچنین مصرف مواد مخدر و الکل میتواند خطر ابتلا به افسردگی را افزایش دهد.
ویژگیهای شخصیتی
افرادی که در مقابله با فشارهای زندگی دچار مشکل هستند یا حساسیت بالایی نسبت به استرس دارند، بیشتر در معرض انواع افسردگی قرار میگیرند.
افسردگی میتواند بدون توجه به سن، جنسیت یا شرایط زندگی، هر فردی را تحت تاثیر قرار دهد. سالانه حدود ۱۶ میلیون نفر در ایالات متحده این اختلال را تجربه میکنند. زنان نسبت به مردان بیشتر در معرض افسردگی قرار دارند. همچنین عوامل ژنتیکی یا ابتلا به بعضی بیماریها میتوانند احتمال تجربه حداقل یک دوره افسردگی را در طول زندگی افزایش دهند.

درمان افسردگی
حتی در مواردی که علائم افسردگی شدید باشد، این بیماری همچنان قابلدرمان است. روشهای مختلفی برای درمان انواع افسردگی وجود دارد که میتوانند به بهبود وضعیت روانی فرد کمک کنند.
خود یاری
انجام فعالیتهای ورزشی، داشتن خواب کافی و گذراندن وقت با عزیزان میتواند به کاهش علائم افسردگی کمک کند. ایجاد تغییرات مثبت در سبک زندگی نقش مهمی در درمان افسردگی دارد.
مشاوره
رواندرمانی با کمک روانشناس میتواند در مقابله با افسردگی موثر باشد. روانشناس با آموزش مهارتهای مقابلهای، به فرد کمک میکند تا بهتر با احساسات خود کنار بیاید.
دارو
داروهای ضدافسردگی با تاثیر بر ترکیبات شیمیایی مغز، به بهبود علائم کمک میکنند. معمولا چند هفته پس از شروع مصرف دارو، نتایج آن مشخص میشود. این داروها میتوانند عوارض جانبی داشته باشند که با گذشت زمان کاهش مییابد.
نوروفیدبک
درمان افسردگی با نوروفیدبک نوعی روش درمانی است که به فرد کمک میکند فعالیتهای مغزی خود را تنظیم کند. این روش برای درمان انواع افسردگی، اضطراب و مشکلات تمرکزی کاربردی است.
تحریک الکتریکی مغز (tdcs)
در تحریک الکتریکی مغز برای درمان افسردگی، از جریان الکتریکی ضعیف برای تحریک بخشهایی از مغز که در افسردگی نقش دارند، استفاده میکند. tdcs بهعنوان روشی غیرتهاجمی، میتواند به کاهش علائم افسردگی کمک کند.
درمان افسردگی با تحریک مغزی
در مواردی که افسردگی شدید بوده یا فرد دچار روانپریشی شده باشد، این روش توصیه میشود. روشهایی مانند الکتروشوک درمانی، تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال (TMS) و تحریک عصب واگ میتوانند در بهبود علائم افسردگی موثر باشند.
هزینه درمان افسردگی چقدر است؟
هزینه درمان افسردگی میتواند بهطور قابلتوجهی متغیر باشد زیرا این قیمت به عوامل مختلفی مانند نوع و شدت افسردگی، سابقه تراپیست و محل مطب بستگی دارد. برای درمان انواع افسردگی خدمات مختلفی ارائه میشود که هر کدام هزینههای متفاوتی دارند.
برای تشخیص و درمان انواع افسردگی به کدام دکتر مراجعه کنیم؟
انواع افسردگی علائم خاص خود را دارند اما بعضی نشانهها مانند احساس غم و اندوه، عدم لذت از فعالیتهای گذشته، تغییرات در اشتها، خواب، خستگی، تحریکپذیری و افکار خودکشی در بسیاری از این اختلالات مشترک است. درمان بسیاری از انواع افسردگی میتواند با رواندرمانی یا تجویز دارو انجام شود که به کمک یک دکتر روانشناس یا دکتر روانپزشک میسر است.
اگر شما نیز دچار علائم افسردگی هستید یا در خانواده شما سابقه این بیماری وجود دارد، میتوانید از طریق سایت کلینیک مهر رضوی با بهترین دکتر روانشناس در مشهد یا دکتر روانپزشک در مشهد برای تشخیص و درمان افسردگی با روانشناس یا روانپزشک در ارتباط باشید.
در کلینیک مهر رضوی علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری، امکان مشاوره آنلاین و تلفنی نیز وجود دارد.
بهترین کلینیک درمان افسردگی در مشهد
برای درمان انواع افسردگی، انتخاب یک کلینیک معتبر و تخصصی میتواند نقش بسیار مهمی در بهبود وضعیت روانی افراد داشته باشد. در مشهد، کلینیک تخصصی مهر رضوی یکی از بهترین مراکز درمان افسردگی است که خدمات روانشناسی و روانپزشکی را با توجه به نیاز فرد ارائه میدهد. در این کلینیک متخصصان مجرب و دلسوز با استفاده از روشهای مختلف درمانی، به بیماران کمک میکنند تا بهبود یابند و زندگی روانی سالمتری داشته باشند. اگر شما یا یکی از نزدیکانتان دچار علائم افسردگی هستید کلینیک تخصصی مهر رضوی با تیم حرفهای خود، بهترین گزینه برای شروع درمان محسوب میشود.
جمعبندی
برای تشخیص و درمان انواع افسردگی مراجعه به روانپزشک یا روانشناس بالینی گزینههای اصلی هستند. انتخاب بین این دو متخصص به شدت و نوع افسردگی بستگی دارد. اگر علائم افسردگی شدید باشد و بر عملکرد روزمره فرد تاثیر بگذارد، مراجعه به روانپزشک توصیه میشود زیرا او میتواند درمان دارویی را آغاز کند. اما اگر فرد دنبال روشهای غیردارویی مانند مشاوره و رواندرمانی باشد، بهتر است به روانشناس بالینی مراجعه کند. در مواردی که افسردگی با علائم دیگری مانند اضطراب شدید یا توهم همراه است، ارزیابی و درمان توسط روانپزشک ضروری خواهد بود.
برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره میتوانید از سایت مهر رضوی کمک بگیرید.
واحد تحقیق و توسعه: کلینیک تخصصی مهر رضوی
مطالب مرتبط
جستجو کنید
خدمات ما
جستجو کنید
رزرو اینترنتی نوبت معاینه
شبکه های مجازی
مطالب اخیر















اختلال موتیسم یا لالی انتخابی چیست؟ + معرفی بهترین روش مقابله با آن













اختلال یادگیری خواندن (اختلال دیسلکسیا) چیست و چه علائمی دارد؟

