بیماری ام اس چیست + علل و راه های تشخیص

نشانه‌ها و علائم رایج بیماری ام‌ اس

علائم بیماری ام‌ اس بسیار متنوع و اغلب غیر قابل پیش‌بینی هستند. این علائم می‌توانند از فردی به فرد دیگر کاملا متفاوت باشند و حتی در یک فرد نیز در طول زمان تغییر کنند. امکان دارد بعضی افراد تنها با چند نشانه خفیف مواجه شوند، در حالی که دیگران با طیف وسیع‌تری از علائم رو به‌ رو هستند. رایج‌ترین علائم بیماری MS عبارت‌اند از:

•  خستگی شدید و مداوم
•  اختلالات بینایی
• بی‌ حسی یا گزگز در اندام‌ها به‌خصوص در دست‌ها، پاها یا صورت
•  ضعف عضلانی، اسپاسم و سفتی عضلات
•  مشکلات تعادل و هماهنگی
• دردهای عضلانی یا عصبی
• مشکلات گفتاری و بلع
• اختلالات در عملکرد مثانه، روده یا فعالیت جنسی
• تغییرات خلقی مانند افسردگی و اضطراب
• مشکلات شناختی مانند تمرکز، ضعف حافظه یا دشواری در برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری

راه‌ های انتقال بیماری ام‌اس

یکی از دغدغه‌های رایج در میان مردم، امکان سرایت ام اس به دیگران بوده و لازم به تاکید است که ام‌ اس یک بیماری واگیردار نیست و نمی‌تواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود. با این حال، باورهای نادرست و شایعاتی درباره نحوه انتقال این بیماری وجود دارد که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم:

• تماس بدنی

بر خلاف بعضی تصورات اشتباه، ام اس از طریق تماس فیزیکی مانند بوسیدن، دست دادن یا استفاده مشترک از وسایل شخصی مانند لیوان یا حوله منتقل نمی‌شود. این بیماری خودایمنی است و ارتباطی با تماس نزدیک ندارد.

• انتقال از طریق خون

هیچ شواهد علمی وجود ندارد که نشان دهد بیماری ام اس می‌تواند از راه انتقال خون، تزریق یا پیوند عضو سرایت کند و این بیماری نتیجه یک اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بدن است.

• مادر به فرزند

اگرچه سابقه خانوادگی می‌تواند خطر ابتلا به ام اس را افزایش دهد، اما این به معنای انتقال مستقیم از مادر به فرزند نیست. بسیاری از افرادی که یکی از اعضای خانواده آن‌ها به ام‌ اس مبتلا است، هرگز به این بیماری دچار نمی‌شوند و نقش ژنتیک در ام اس بیشتر به‌عنوان یک عامل مستعد کننده در نظر گرفته می‌شود.

چگونه بیماری ام اس تشخیص داده می‌شود؟

تشخیص بیماری ام‌ اس اغلب بر اساس علائم بالینی و نتایج چند آزمایش مختلف انجام می‌شود. پزشک ابتدا وضعیت عصبی بیمار را از نظر حرکت، تعادل، بینایی و هماهنگی بررسی می‌کند. سپس برای تایید و تشخیص، آزمایش‌هایی مانند تصویربرداری MRI، آزمایش خون (برای رد سایر بیماری‌ها) و نمونه‌ برداری از مایع نخاع انجام می‌شود. از آن‌جا که علائم ام‌ اس متنوع و مشابه بعضی بیماری‌های دیگر است، تشخیص آن می‌تواند دشوار باشد. تشخیص زود هنگام اهمیت زیادی در کنترل بیماری دارد، اما هنوز آزمایش قطعی و یکتایی برای این بیماری وجود ندارد. بنابراین پزشک با بررسی ترکیبی از یافته‌ها به نتیجه نهایی می‌رسد.

روش‌های درمان و کنترل بیماری ام اس

اگرچه برای بیماری ام‌ اس درمان قطعی وجود ندارد اما با دارو، تغییر سبک زندگی و روش‌های نوین می‌توان آن را تا حد زیادی کنترل کرد. بسیاری از مبتلایان با این روش‌ها زندگی عادی و فعالی دارند. درمان‌ها اغلب ترکیبی هستند و هدف آن‌ها کاهش علائم، پیشگیری از عود بیماری و بهبود کیفیت زندگی است. یکی از روش‌های جدید، درمان ام اس با نوروفیدبک است که به بهبود عملکرد شناختی و کاهش برخی علائم کمک می‌کند. در کنار آن، درمان‌های رایج دیگری نیز استفاده می‌شوند که عبارت‌اند از:

• مصرف داروهای استروئیدی و انجام پلاسمافرزیس برای کاهش مدت و شدت دوره‌های عود بیماری
• استفاده از داروهای تعدیل‌ کننده سیستم ایمنی جهت کاهش دفعات عود و کند کردن روند پیشرفت بیماری
•  مدیریت علائم با کمک دارو، فیزیوتراپی، توان‌بخشی، تغییرات سبک زندگی و بهره‌گیری از درمان‌های مکمل
• دریافت مشاوره روانشناختی برای مقابله با افسردگی، اضطراب و مشکلات خلقی مرتبط با بیماری ام اس