
اختلال دو قطبی چیست؟ علت و راه های درمان آن
بیماریهای روانی، یک سری الگوهای رفتاری تکرار شونده هستند که اگر شدت یابند تمامی جنبه های زندگی فرد از جمله کاری، اجتماعی، خانوادگی را تحت تاثیر قرار میدهند.در این شرایط نه تنها خود فرد بلکه افراد نزدیک به بیمار نیز دچار چالش میشوند. طبق تعریف انجمن روانپزشکی آمریکا، اختلال یا بیماری روانی، سندرمی است که در رفتار، احساسات و شناخت، اختلال قابل توجه ایجاد می کند. این اختلالات معمولا موجب ناراحتی زیادی برای فرد مبتلا میشود تا حدی که بر روابط فردی، اجتماعی، مدرسه یا دانشگاه و کار تاثیر میگذارد. که برای درمان آن لازم است به دکتر روانپزشک مراجعه کنید.
فهرست مطالب
اختلالات روانی انواع متفاوتی دارد که معروف ترین آنها می توان به اختلال افسردگی، اختلال اضطراب فراگیر، اختلال دوقطبی یا بایپولار، اختلال پس از سانحه، اختلالهای خوردن مثل بی اشتهایی عصبی، اختلال شیزوفرنی و اختلال شخصیت اشاره کرد.
بسیاری از انسانها ممکن است درگیر یک یا چند تا از اختلالها باشند و خود اطلاعی از آن نداشته باشند. امروزه با دسترسی نامحدود به منابع علمی، مقالات، ویدیوها و سمینارها و دکتر روانپزشک توانمند هر بهانهای برای تنبلی در مطالعه و کسب سواد در زمینه روان فردی، غیرقابل پذیرش است.
بنابراین اطلاع داشتن از اختلالات روانی و علائم آنها، یکی از راههای کمک به شناخت خود و بهبود زندگیمان است. به همین علت در این مطلب میخواهیم به تفصیل در مورد اختلال دوقطبی یا بایپولار، علائم آن، علل ایجاد اختلال، و راههای تشخیص آن صحبت کنیم امیدواریم که بتوانیم در شناخت این اختلال و بهبود آن به شما کمک کند.
اختلال دوقطبی یا بایپولار چیست؟
اختلال دو قطبی یا بایپولار، نوعی بیماری روانی است که نام دیگر آن افسردگی_شیدایی است. زیرا فرد مبتلا به این اختلال، حالات مربوط به هر دو سر این طیف یعنی هم افسردگی و هم شیدایی را تجربه می کند.
اگر فرد دو قطبی بسیار پر انرژی و دارای نشانه های روان پریشی باشد، به این حالت شیدایی یا مانیا می گویند. ولی اگر شدت انرژی و روان پریشی کم تر باشد به آن نیمه شیدایی یا هیپومانیا گفته می شود.
از دیگر نشانه های فرد مبتلا به مانیا، خلق و خوی غیر طبیعی، احساسات متضاد،تحریک پذیری، رفتار های هیجانی و تصمیم گیری های پرخطر و بدون توجه به عواقب آن و نداشتن تمرکز است. فرد مبتلا به اختلال دو قطبی معمولا دچار کم خوابی است.
نشانه های افسردگی در فرد دو قطبی،بدبینی و منفی نگری،اختلال در خواب و خوراک، اعتماد بنفس بسیار پایین، بی حالی و خستگی است. داشتن افکار خودکشی نیز در این افراد بسیار زیاد است.
بیماری دو قطبی دو نوع دارد، نوع اول آن دارای دوره های افسردگی و شیدایی است، نوع دوم شامل دوره های افسردگی و نیمه شیدایی می باشد.
فرد دارای اختلال دوقطبی، از دید دیگران فردی مودی و بدون ثبات خلقی به نظر می رسد.مدتی بسیار پر انرژی و اکتیو است و نسبت به اتفاقات اطراف خود واکنش های غیرطبیعی و بیش از اندازه نشان می دهد،اما در یک دوره نسبت به عادی ترین کارهای روزانه نیز بی تفاوت و بی اشتیاق است.
زندگی با چنین فردی چالش های خاص خود را دارد. به عنوان پارتنر یا شریک زندگی، اولین تاثیر این بیماری روی میل جنسی فرد و روابط جنسی او است.
بیمار دوقطبی در دوره ی شیدایی احساس نیاز زیادی به رابطه جنسی پیدا می کند، مدام از شریک عاطفی اش درخواست رابطه می کند، ممکن است ویدیو های مستهجن ببیند یا حتی به روابط خارج از رابطه روی بیاورد. اما در فاز افسردگی، میل جنسی او بسیار کاهش یافته و علاقه ای به برقرای رابطه جنسی ندارد. این مسئله می تواند برای شریک عاطفی بیمار دو قطبی،عجیب و گیج کننده باشد.
اما میتوان با مراجعه به دکتر روان پزشک، این بیماری و عوارض آن را کنترل کرد، و با داشتن یک برنامه منظم و درست، نشانه های آن را تا حد ممکن کاهش داد.درمان این بیماری به تنهایی بسیار دشوار است و قطعا نیاز به یک دکتر باتجربه و کاربلد دارد. حضور یک دوست، یک عضو خانواده یا شریک عاطفی در طول فرایند درمان، می تواند تا حد زیادی در کنترل بحران ها و تغییر حالات روانی و دوره ی نقاهت بیماری، مثمره ثمر باشد.
در ادامه مشکلات دیگری که این اختلال در زندگی فرد ایجاد می کند و علائم و نشانه های آن توضیح بیشتری خواهیم داد.
علائم اختلال دوقطبی کداماند؟
هر اختلال روانی، دارای نشانهها و مدت زمان خاص خود است. علائم اختلال دوقطبی، دسته ای را خود بیمار بیان میکند و از آنها شاکی است، دستهای را نزدیکان بیمار بیان میکنند و دستهی دیگر را دکتر روان پزشک متوجه میشود.
علائم اختلال دو قطبی در حالتهای مختلف را در ادامه شرح داده ایم:
علائم شیدایی و نیمه شیدایی در فرد مبتلا به اختلال دو قطبی
شیدایی و نیمه شیدایی دو فاز متفاوت از اختلال با نشانههای شبیه هم هستند. اما علائم شیدایی، از نیمهشیدایی شدیدتر و قابل مشاهدهتر است.
شیدایی ممکن است رفتار بیمار را به سمت روان پریشی ببرد، در این صورت دکتر متخصص چارهای جز بستری کردن فرد در بیمارستان روانی ندارد. افراد متعلق به هر دو گروه شیدایی و نیمهشیدایی، لااقل 3 مورد از نشانههای زیر را دارند.
• سطح انرژی آنها به شکل قابل توجهی بیشتر میشود.
• شادی و هیجان غیر قابل کنترلی از خود بروز میدهند.
• به علت سطح بالای انرژی، فکر میکنند به خواب احتیاج ندارند و شدیدا کم خواب میشوند.
• دچار اختلال در تمرکز میشوند و افکارشان پراکنده و سردرگم است.
• زیاد صحبت میکنند.
• ایدههای متفاوت و زیادی به سرشان میزند، اما مدام فراموش میکنند و حواسشان پرت میشود.
• رفتارهای هیجانی از خود بروز میدهند، تصمیمهای آنی و فکر نشده میگیرند، مثلا بیش از حد پول خرج میکنند یا رابطه جنسی پرخطر برقرار میکنند.
• دچار نوعی خودبزرگبینی و سرخوشی از خود میشوند، به عبارت دیگر اعتماد به نفس بیش از حد دارند.
علائم افسردگی شدید و خفیف در فرد مبتلا به اختلال دو قطبی
افسردگی شدید یا ماژور دپرشن و افسردگی خفیف یا مینور دپرشن، فرد مبتلا به دو قطبی در هر دو فاز افسردگی،علائم نسبتا مشابهی را تجربه می کند،تفاوت عمده این دو فاز افسردگی، در شدت علائم و مدت زمان آن است.
فرد مبتلا به دپرشن مینور، نشانه های خفیف تری دارد که گاهی با احساس غم و اندوه اشتباه گرفته می شود.
برخی از این علائم شامل کجخلقی، افکار منفی، نداشتن علاقه و لذت نبردن از کارهای گوناگون، تغییر در الگوی خواب و نداشتن تمرکز، نشخوار فکری و تحریکپذیری هستند. فرد مبتلا به افسردگی خفیف این علائم را با شدتی کمتر و مدت زمان کوتاهتری نسبت به افسردگی شدید تجربه می کند.
در افسردگی شدید، فرد مبتلا لااقل 5 تا از علائم اصلی افسردگی یعنی اختلال خواب، عدم تمرکز و اختلال در خوراک و اشتها، احساس ناامیدی، علاقه نداشتن به انجام کارهای لذت بخش گذشته و تغییرات وزنی بی دلیل را، به صورت مدوام به مدت 15 روز تجربه می کند، گاهی علائم ماژور دپرشن آنقدر شدید هستند که فرد از انجام کارهای روزمره خود باز می ماند.
معیار تمیز دادن افسردگی مینور از ماژور این است که، فرد مبتلا به افسردگی مینور از بین علائم گفته شده، کمتر از 5 مورد را دارد، و مدت زمان داشتن این علائم کمتر از 15 روز است،یعنی امکان دارد دو تا چهار تا از علائم را داشته باشد ولی هیچ حالتی از شیدایی یا نیمه شیدایی را تجربه نکند، اگر به حالات فرد دارای دپرشن مینور توجه نشود و تحت درمان قرار نگیرد، بیماری او به افسردگی شدید تبدیل می شود.
برای تشخیص دقیق این دو فاز افسردگی از هم، دکتر روان پزشک می تواند با بررسی معیارهای روانپزشکی، آن ها را تفکیک دهد. البته یکی از راه های تشخیص آنها تست افسردگی است.
افسردگی ماژور که به آن افسردگی اساسی نیز گفته می شود، یک بیماری روانی مزمن است که کمترین حالت آن 15 روز است و ممکن است چندماه فرد درگیر آن باشد. خود افسردگی ماژور نیز انواعی دارد که علائم هرکدام در چند مورد و مدت زمان باهم متفاوت است.از شایع ترین و مهم ترین انواع آن می توان به افسردگی دوران بارداری، افسردگی پس از زایمان، و افسردگی فصلی اشاره کرد.
به طور معمول فرد مبتلا به اختلال دوقطبی با افسردگی شدید، امکان دارد به دیگر اختلالات روانی مثل اضطراب اجتماعی، مصرف مواد، وسواس فکری عملی و اختلال پانیک نیز سوق پیدا کرده و مبتلا شود.
علائم اختلال دو قطبی در زنان و مردان و تفاوت هایشان
علائم زنان:
*علائم اختلال دوقطبی در زنان بین سنین 30 تا 40 تشخیص داده می شود.
*حالت های خفیفی از شیدایی را بروز می دهند.
*علائم افسردگی را بیشتر نشان می دهند.
*تغییر حالت دورهای آنها زیاد است، مثلا ممکن است در طول یک سال، بیش از 4 بار افسردگی و شیدایی را داشته باشند.
*در کنار علائم اختلال دوقطبی، علائم بیماری های دیگر را نیز ممکن است داشته باشند، بیماری هایی مثل چاقی، تیروئید کم کار یا پرکار،میگرن، تحریک پذیر شدن و اختلال اضطراب.
*بیشتر به مصرف الکل روی می آورند.
علائم مردان:
*علائم اختلال دو قطبی در مردان در سنین پایین یعنی نوجوانی هم قابل تشخیص هستند.
*حالت های شدیدتری از مانیا یا افسردگی را تجربه می کنند.
*بیشتر افکار خودکشی را در سر می پرورانند.
*دوره های بیماری آنها ثابت و متغیر است، اما به اندازه زنان سریع و شدید نیست.
* در فاز شیدایی، رفتار های هیجانی و پرخطر زیادی از خود بروز می دهند.
* به مصرف مواد دچار می شوند.
به علت تغییرات هورمونی خانم ها به ویژه در دوره های قاعدگی و یائسگی، اختلال دو قطبی در آنها با پیچیدگی بیشتری همراه است. با این وجود مردان مبتلا به این اختلال، زیاد پیگیر درمان نمی شوند و چون افکار منفی و خودکشی در آنها زیاد است احتمال خودکشی کردن نیز در آنها بیشتر است.
علائم اختلال دو قطبی در کودکان و نوجوانان
کودکان و نوجوانان به علت هم زمان شدن دوره کودکی و دوره بلوغ و خلق و خوی خاصی که فرد به فرد دارند، تشخیص اختلال دوقطبی درآنها دشوار است. به همین علت اگر نشانه های مربوط به دو قطبی را در این افراد دیدید باید حتما برای اطمینان پیدا کردن، آن ها را نزد رواندرمانگر توانمند ببرید.
با دیدن علائم اختلال دوقطبی به چه دکتری مراجعه کنیم؟
با دیدن علائم اختلال دوقطبی بهتر است که به یک کلنیک معتبر مراجعه کرده و با پزشک درمانگر علائم را در میان بگذارید و به هیچ وجه به توصیههای عامیانه برای بر طرف کردن اختلال عمل نکنید.
علت ایجاد اختلال دوقطبی چیست؟
عوامل مختلفی در شکل گیری این اختلال تاثیر دارند که در ادامه به آنها اشاره کرده ایم.
• یکی از مهم ترین علل ابتلا به اختلال دو قطبی، داشتن زمینه ژنتیکی است، که توسط محققین روانشناسی به اثبات رسیده است.
• مصرف بیش از حد نوشیدنی های الکلی و مواد مخدر و روان گردان
• بعضی افراد که دچار بیماری های مغزی بوده اند، به اختلال دوقطبی دچار شده اند.
• تغییرات هورمونی
• استرس و اضطراب بیش از حد می تواند منجر به اختلال دو قطبی شود.
به جز عوامل بالا، اخیرا دانشمندان تحقیق انجام دادند، که با آزمایش بر روی مغز افراد دارای اختلال دوقطبی و افراد سالم، و مقایسه آنها باهم، به علت ایجاد این اختلال پی ببرند.
آنها متوجه شدند افراد مبتلا به اختلال دو قطبی، در قسمت های لوب پیشانی و لوب گیجگاهی مغز، که مربوط به کنترل عواطف و هیجانات فرد هستند، ماده ی خاکستری مغزشان به طرز چشم گیری، از افراد سالم کمتر است.
لوب پیشانی مغز حساس ترین قسمت مغز نسبت به دوپامین است و قضاوت کردن،صحبت کردن،کنترل هیجانات و حل مسئله از کارکردهای لوب پیشانی است. دوپامین نیز کارکرد های گوناگونی از جمله کنترل خواب، توجه و اثرگذاری بر خلق و خو را دارد.
لوب گیجگاهی مغز، محل پردازش داده های شنوایی است، و در به خاطر سپردن اطلاعات دیداری، عواطف و احساسات و درک زبان نقش مهمی ایفا می کند.
دکتر اوله آندراسون که رهبری تیم تحقیقاتی را به عهده داشت گفت: بالاخره برای اولین بار توانستیم یک نقشه واضح از مغز افراد مبتلا به اختلال دو قطبی به دست آوریم.
حال با توجه به دانستن کارکرد لوب پیشانی و گیجگاهی مغز، و کمبود ماده ی خاکستری در این بخش های مغز بیمار دو قطبی، می توان بهتر متوجه علت اختلال شد.
تشخیص دو قطبی چگونه است و از کجا بفهمم بیماری دو قطبی دارم؟
ممکن است با خواندن علائم اختلال دو قطبی، احساس کنید بعضی نشانهها را دارید، و یا علائمی را تجربه کرده باشید که برایتان جدید و عجیب بوده ، موجب نگرانیتان شده باشد و پیگیر آن شده باشید.
گاهی ممکن است با دیدن 2 یا 3 نشانه، وجود علائم دیگر را به خود تلقین کنیم، برای جلوگیری از این اتفاق میتوانید از نزدیکان خود برای مشاهده و گفتن نظر خود درمورد تغییرات خلق و خوتان کمک بگیرید. در صورتی که حداقل 5 مورد یا بیشتر از نشانههای زیر را در خود احساس می کنید، برای شفاف شدن وضعیت به پزشک متخصص اعصاب و روان مراجعه کنید.
درمان اختلال دو قطبی چیست؟
بسیاری از درمان ها بر روی بیولوژی تاکید بیشتری دارند، مانند دارو درمانی و درمان با شوک الکتریکی که به عدم تعادل مواد نوروشیمیایی در افسردگی می پردازد.
بسیاری از درمانها نیز رواشناختی هستند مثل درمان روان کاوری، رفتار درمانی و روان درمانی شناختی _ رفتاری.
توجه داشته باشید که هم افسردگی و هم شیدایی می توانند روند فکری را تحت تاثیر قرار دهند و باعث شوند فرد از درمان اجتناب کند. در دورههای شیدایی فرد فکر می کند همه چیز می داند و قادر به هر کاری هست پر از انرژی است و در بازی زندگی دست بالا را دارد.
در چنین وضعی تقریبا هیچ یک از مبتلایان فکر نمی کند که به کمک نیاز دارد.
افرادی که به شدت افسرده هستند نیز ممکن است چنین فکر کنند که هیچ چیز نمی تواند زندگی آن ها را بهبود ببخشد بنابراین ممکن است به دنبال درمان نروند.
درمان بیولوژیک
درمانهای بیولوژیک عبارتاند از مداخلههایی که وضعیت یا
در 50 سال گذشته، انواع داروها برای درمان عدم تعادلهای شیمیایی مغز و مقابله با علائم افسردگی اختراع شدهاند.
چهار نوع داروی ضدافسردگی اصلی عبارتند از:
• داروهای سه حلقهای یا TCA ها
• بازدارندههای مونوآمین اکسیداز یا MAOIها
• بازدارندههای انتخابی بازجذب سروتونین SSRIها
• بازدارندههای بازجذب انتخابی سروتونین و نوراپینفرین SNRIها
SSRIها:
فقط سطح سروتونین را در مغز افزایش میدهند .از بازجذب سروتونین توسط نورونهای پیشسیناپسی جلوگیری میکنند. انتقال نوروترانسمیترها بین نورونها را تسهیل میکنند. عوارض جانبی کمتری نسبت به TCAها و MAOIها دارند. به همین دلیل پرطرفدارتر از سایر داروهای ضدافسردگی هستند. دو هفته طول میکشد تا اثر خود را بر علائم افسردگی نشان دهند. عوارض جانبی خاص خود را دارند، مانند سردرد، مشکلات گوارشی و اختلال در عملکرد جنسی.
در مورد اثرات SSRIها در افزایش احتمال خودکشی بحثهایی وجود دارد.
مقایسه اثربخشی SSRIها با سایر داروهای ضدافسردگی
• SSRIها در مقایسه با دارونما، در 60 تا 65 درصد در افراد افسرده بهبود ایجاد میکنند.
• TCAها در حدود 50 درصد افراد افسرده بهبود ایجاد میکنند.
• MAOIها در حدود 50 درصد افراد افسرده بهبود ایجاد میکنند.
ملاحظات:
SSRIها میتوانند در درمان افسردگی موثر باشند، اما عوارض جانبی خاص خود را دارند. و به یاد داشته باشید که قبل از مصرف هر داروی ضدافسردگی، باید با یک پزشک مشورت کنید.
درمان به شوک الکتریکی
درمان به شوک الکتریکی (ECT) امروزه برای کسانی استفاده می شود که از افسردگی رنج شدید می برند و سایر روش های درمانی کارآمد نبوده است.
1. بعضی از عارضه های این نوع درمان : ناتوانی در یادگیری موضوعات جدید
2. ناتوانی در به خاطر سپردن موضوعات فرد قبل از درمان یاد گرفته است.
3. مقاومت بسیار زیاد بیمار
تکنیک های جدید تحریک مغزی
1. تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای مکرر (rtms)
روانشناسان پالس های مغناطیسی قوی و متوالی را از بعضی قسمت های مغز عبور می دهند. کسانی که rtms دریافت کرده اند معمولا عوارض جانبی زیادی گزارش نداده اند آن ها معمولا سر درد های خفیفی احساس می کنند که با آسپرین از بین می رود.
2. MST
استفاده از نوعی تشنج کنترل شده است و به سرعت در بیماران افسرده تاثیر میگذارد.
3. VNS
در تحریک عصب واگ با یک دستگاه کوچک به عصب واگ شوک الکتریکی وارد می شود. این دشتگاه با عمل جراحی زیر پوست بیمار قرار می گیرد . عکس برداری های مغزی نشان داده است که vns باعث افزایش فعالیت هیپوتالاموس و آمیگدالا می شودو این افزایش فعالیت ممکن است مثل داروی ضد افسردگی عمل کند.
درمان روانشناختی
1. روان کاوی
رکن اساسی درباره افسردگی ایناست که افسردگی یعنی واکنش در مقابل فقدان یا از دست دادن و ممکن است به صورت از دست دادن سنبلیک مشاهده شود. نظریه های روان کاوی معتقدند فرد با درون ریزی کردن خشم ناشی از این فقدان ، به آن واکنش نشان می دهد. به همین علت روانکاوان به فرد کمک می کنند تا به کندوکاو در ریشه های افسردگی خود بپردازند.
2. آموزش مهارت های اجتماعی
بعضی روانشناسان اعتقاد دارند افسردگی دو ویژگی دارد:
1. افراد افسرده در مهارت های اجتماعی کلی ضروری برای تعاملات کارآمد و موثر، ضعف دارند
2. رفتاری دارند که دیگران آن را آزار دهنده می یابند.
این موضوع باعث می شود که هم از فراوانی تعاملات اجتماعی افراد افسرده کاسته شود و هم از پاداش های که آن ها می توانند از تعاملات اجتماعی دریافت کنند کاسته شود. در نتیجه افسردگی افراد افزایش پیدا می کند.
از جمله توانایی هایی که نشان دهنده مهارت های اجتماعی هستند می توان به موارد زیر اشاه کرد
o تماس چشمی
o حرکات صورت متناسب با موضوع
o سرعت واکنش در گفتگوها
به همین علت است که بعضی از روانشناسان معتقدند تقویت مهارتهای اجتماعی میتواند به حل بسیاری از نشانههای افسردگی کمک کند.
3. رفتار درمانی
نظریههای رفتارگرا روی شناسایی رفتارهای افسرده کننده و بعد، تغییر دادن آنها تمرکز میکنند. منزوی بودن و اجتناب از فعالیت های روزمره می تواند به افکار و احساسات افسرده کننده منجر شود یا به حفظ آنها کمک کند.
در درمان از فعالیت هایی که درمانجو احتمالا از آنها لذت می برد یا از فعالیت هایی که به آن ها نیاز دارد تا زندگی عادی و راضیکننده ای داشته باشد یک لیست تهیه می شود.
بعد از تهیه لیست درمانجو می پذیرد که از ساده ترین آن ها شروع کندو به شیوه ای منظم همه آن ها را انجام دهد. با این کار تماس فرد با پاداش هایی که به طور طبیعی در فعالیت های انتخاب شده روی می دهند دوباره برقرار می شود و به نوبه خود غلبه بر افسردگی را به همراه دارد.
4. شناخت درمانی
همانطور که قبلا هم گفتیم، افکار و باورهای غیر منطقی می توانند در تداوم نشانه های افسردگی نقش داشته باشند. افکار و باور های غلط و غیر منطقی نوعی عینک منفی به وجود آورده و گویی افراد افسرده از داخل ان عینک به دنیا نگاه می کنند.
در درمان شناختی سه هدف دنبال می شود
1. کمک به افراد افسرده برای شناسایی باور ها و افکار منفی
2. به چالش کشیدن افکار منفی، غیر منطقی و مختل کننده
3. جایگزین کردن باورهای منطقی تر با باور های منفی
انواع اختلال دو قطبی کدامند؟
اختلالات دو قطبی را میتوان به اختلال دو قطبی نوع یک و اختلال دو قطبی نوع دو تقسیم بندی کرد.
وجه اشتراک این دو نوع اختلال حالت شیدایی یا مانیا است. به این معنی که این دو اختلال از لحاظ شدت حالتهای شیدایی (مانیا) متفاوت هستند.
1. اختلال دو قطبی نوع یک
افراد دارای این اختلال حداقل یک دوره شیدایی (مانیا) را تجربه میکنند. بعد یا قبل از دوره شیدایی (مانیا)، یک دوره نیمه شیدایی یا افسردگی شدید وجود دارد. در برخی از موارد بیمار مرز واقعیت و خیال را تشخیص نمیدهد، در این حالت می گوییم فرد دچار سایکوزیس یا روانپریشی شده است.
2. اختلال دو قطبی نوع دو
فردی که دچار اختلال دو قطبی نوع دو شده است دوره شیدایی را تجربه نمی کند، ولی حداقل یک دوره افسردگی و یک دوره نیمه شیدایی را تجربه کرده است. به همین علت افراد دارای اختلال دو قطبی نوع دو احتمالا وقتی به روانشناس راجعه می کنند که در دوره افسردگی باشند.
نکتهای که در تفاوت اختلال دوقطبی نوع یک و دو میتوان گفت این است که نباید اینگونه گمان کنیم که اختلال دوقطبی نوع 2 خفیفتر از اختلال دوقطبی نوع یک است. در اختلال نوعیک، حالت شیدایی شدید و خطرناک است ولی در نوع دو، حالت افسردگی خطرناکتر است. پس میتوان نتیجه گرفت که انواع اختلال دو قطبی به طور کلی با هم متفاوت هستند.
3. اختلال خلق ادواری
در اختلال خلق ادواری یا سیکلوتیمیک، فرد حداقل دو سال و به دفعات، نشانههای نیمه شیدایی و افسردگی را تجربه میکند.
بعضی از افراد در طول دوره های نیمه شیدایی خود ممکن است تجربههای عملکردی خوبی را داشته باشند اما در طول دوره افسردگی نتوانند عملکرد خوب خود را حفظ کنند.
روانشناسان در صورتی فرد را دارای این اختلال میدانند که خلق افسرده باعث شود او به شدت ناراحت و رنجور شود یا نتواند عملکرد صحیح داشته باشد.
بنابراین کسی که مبتلا به اختلال خلق ادواری است ممکن است در دوره نیمه شیدایی خود، احساس سرزندگی و پر انرژی بودن می کند. اما وقتی نشانه های افسردگی فرا می رسد ممکن است نتواند حواس خود را جمع کرده و نتواند برای انجام وظایف خود به خوبی ظاهر شود.
4. اختلال خلقی ناشی از مواد یا دارو
این نوع اختلال معمولا بر اثر سوء مصرف مواد مخدر، الکل آمفتامین و… به وجود می آید، به این صورت است که در صورت استفاده از مواد فرد دچار شیدایی شده و در صورت دوری از آن دچار افسردگی میشود.
بر اساس امار حدود 40 درصد افرادی که مبتلا به مصرف الکل هستند دوره های افسردگی را تجربه می کنند.
5. اختلالات خلقی ناشی از یک عارضه پزشکی دیگر
بسیاری از بیماری ها می توانند نشانه های افسردگی را بدهند. بنابراین اگر فرد بر اثر بیماری دیگری یک دوره بارز و دائمی از خلق افسرده یا کاهش علاقه و لذت از همه یا مقدار زیادی از فعالیتهای خود را داشته باشد، میتوان پیشبینی کرد که فرد از این نوع اختلال رنج میبرد.
عوارض اختلال دوقطبی و مشکلاتی که فرد مبتلا به دو قطبی با آن مواجه است؟
در صورتی که اختلال دو قطبی به درستی درمان نشود می تواند خطراتی در موارد زیر به وجود بیاورد
1. مشکلات مربوط با سوء مصرف مواد
2. مشکلات قانونی
3. روابط ناسالم
4. عملکرد ضعیف در تحصیل و کار
همانطور که گفته شد به طور کلی فرد دچار اختلال دو قطبی ممکن است در دوران شیدایی خود تعهداتی بدهد که در دوران افسردگی توانایی اجرا کردن آن تعهدات را نداشته باشد، همین موضوع میتواند در بسیاری از جنبه های زندگی به او آسیب برساند.
جنبههای دیگری که اختلال دو قطبی، می تواند بر آن تاثیر بگذارد زندگی عاطفی فرد است. ممکن است در حالت شیدایی روابط جنسی پر خطر ایجاد کنند یا روابط عاطفی خارج از ازدواج انجام دهند. ولی در دوران افسردگی ممکن است به طور کلی از رابطه جنسی اجتناب کند.
آیا می توان از اختلال دو قطبی پیش گیری کرد؟
توجه داشته باشید که هیچ راه مشخصی برای پیش گیری از اختلال دوقطبی وجود ندارد اما می توان توصیه هایی برای آن انجام داد.
1. اگر دو قطبی بودن فرد در ابتدای اختلال تشخیص داده شود میتواند به کاهش سرعت رشد اختلال کمک بسیار زیادی کند.
2. از عوامل تحریک دوره ها جلوگیری کنید. اگر به دوره شیدایی و یا افسردگی نزدیک می شوید حتما به درمانگر خود اطلاع دهید.
3. از مصرف مواد و الکل جدا خود داری کنید
4. مصرف داروهای تجویزی را طبق نظر درمانگر خود انجام دهید و به هیچ وجه داروهایی که افرادی دیگر به شما پیشنهاد می دهند را تست نکنید این موضوع میتواند تاثیر بسیار منفی بر رفتار داشته باشد.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به کلینیک تخصصی مغز و اعصاب مهر رضوی
همانطور که میدانید اختلال های روانی اگر به درستی درمان نشوند می توانند به میزان زیادی بر سرنوشت فردی که دچار اختلال است تاثیر بگذارند اما خوشبختانه اگر در زمان مناسب و توسط درمانگر توانمند معالجه شروع شود روند درمان به سرعت انجام شده و فرد می تواند یک زندگی عادی و رضایت بخش را تجربه کند. کلنیک تخصصی مهر رضوی با برخورداری از متخصصین توانمند میتوانددر تشخیص اختلال های شخصیتی و درمان آنها به عزیزان شما کمک کند و با مشاوره گرفتن از متخصصین کلنیک می توانید با خیال آسوده و بدور از تنش های رایج مراحل درمان و بهبود را سپری کنید.
واحد تحقیق و توسعه: کلینیک تخصصی مهر رضوی
مطالب مرتبط
جستجو کنید
خدمات ما
جستجو کنید
رزرو اینترنتی نوبت معاینه
شبکه های مجازی
مطالب اخیر

نقش پت تراپی در کاهش افسردگی: چگونه حیوانات خانگی به سلامت روان کمک میکنند

اضطراب ناشی از کمالگرایی: چگونه انتظارات غیرواقعی ذهن ما را مختل میکنند؟




بیش فعالی در بزرگسالان + چگونه روانپزشک به مدیریت علائم کمک می کند؟


ترک اعتیاد به مواد در نوجوانان + چگونه روانشناسان میتوانند انگیزه را تقویت کنند؟








۱۰ تکنیک مؤثر برای بهبود عملکرد تحصیلی کودکان دارای اختلال یادگیری

اعتیاد کودکان و نوجوانان به تکنولوژی + نقش روانشناسان و راههای کنترل

نوروفیدبک برای بهبود عملکرد تحصیلی + راهکاری برای موفقیت دانشآموزان


گفتار درمانی در منزل +۳۰ تمرینی که میتوانید در خانه انجام دهید.








