گفتار درمانی در منزل +۳۰ تمرینی که می‌توانید در خانه انجام دهید.

11. اسباب‌بازی‌ها

استفاده از اسباب‌بازی‌ها یکی از موثرترین روش‌ها در گفتار درمانی در منزل است. در حین بازی با اسباب‌بازی‌ها، می‌توان کودک را تشویق کرد که درباره آنچه انجام می‌دهد صحبت کند. برای مثال، هنگام بازی با ماشین‌ها از او بخواهید بگوید: ماشین قرمز حرکت می‌کند یا این کامیون بزرگ است. این جملات ساده به کودک کمک می‌کند تا مهارت جمله‌سازی، استفاده صحیح از صفت‌ها و افعال و گسترش دایره واژگان خود را تمرین کند. بازی‌های نمایشی با عروسک‌ها نیز فرصت خوبی برای آموزش مکالمات روزمره فراهم می‌کنند. کودک می‌تواند در قالب بازی نقش‌ بازی کند و دیالوگ‌های ساده را تمرین کند، مثلاً: سلام، حال تو چطوره؟ یا می‌خواهی چای بخوری؟ این تمرینات به کودک کمک می‌کند تا مهارت‌های گفت‌وگو و برقراری ارتباط را در فضایی امن و بدون اضطراب بیاموزد.

12. خمیر بازی

با استفاده از خمیر می‌توان فعالیت‌های متنوعی طراحی کرد که به طور غیرمستقیم به تقویت گفتار کمک کند. هنگام ورز دادن، پهن کردن یا شکل دادن خمیر، می‌توانید با کودک وارد گفت‌وگو شوید. از او بخواهید نام شکل‌هایی که درست می‌کند را بگوید، رنگ‌ها را توصیف کند یا برای ساخته‌هایش داستان بسازد. این فعالیت‌ها به گسترش دایره واژگان و تقویت جمله‌سازی کودک کمک می‌کنند.
تمرینات تقلیدی نیز با خمیر بسیار موثرند. مثلاً از کودک بخواهید شکلی را که شما ساخته‌اید کپی کند و در این حین درباره مراحل کار توضیح دهد. برای مثال اول یک توپ می‌سازم، بعد صافش می‌کنم. این تمرین باعث تقویت توالی کلامی و مهارت‌های دستوری می‌شود.

13. قائم باشک

بازی‌های مخفی‌کاری همیشه برای کودکان جذاب هستند و می‌توانند فرصت خوبی برای تمرین مفاهیم فضایی باشند و به گفتار درمانی در منزل کمک کنند. تنها کافی‌ست چند وسیله را در نقاط مختلف اتاق پنهان کنید. سپس از کودک بخواهید آن‌ها را پیدا کرده و محل پنهان شدن هر کدام را توصیف کند؛ مثلاً بگوید زیر میز، روی صندلی یا پشت پرده. این بازی به شکل طبیعی مهارت‌های زبانی و درک فضایی را تقویت می‌کند.

14. بلوک‌ها را روی برج قرار دهید

یک تمرین موثر دیگر، تمرکز بر صداهای خاص در حین قرار دادن هر بلوک است. مثلاً هر بار که بلوکی را روی برج می‌گذارد، باید یک کلمه با صدای /س/ یا /ر/ بگوید. این روش به شکل غیرمستقیم در تقویت تلفظ کودک موثر خواهد بود. بازی برج‌سازی همچنین به کودک یاد می‌دهد که صبور باشد، قوانین بازی را رعایت کند و در صورت خراب شدن برج، مجدداً تلاش کند. این مهارت‌ها علاوه بر جنبه‌های شناختی و اجتماعی، تاثیر مثبتی بر اعتماد به نفس و انگیزه کودک در مسیر گفتار درمانی در منزل خواهد داشت.

15. کارت بازی کردن

این بازی روشی جذاب برای تقویت انگیزه در تمرین مهارت‌های گفتاری در منزل است. هر بار که کودک مهارت مورد نظر را به‌درستی انجام داد، یک کارت بازی به او بدهید. این کارت‌ها می‌توانند از یک دسته کارت واقعی یا کارت‌های تصویری مخصوص کودکان باشند. وقتی کودک تمام کارت‌های لازم را جمع‌آوری کرد (مثلاً ۵ یا ۱۰ کارت)، می‌توانید با او یک بازی ساده و سرگرم‌کننده با همان کارت‌ها انجام دهید.

16. بازی حدس زدن

در این بازی، یکی از بازیکنان یک آیتم قابل مشاهده در اتاق را انتخاب می‌کند و با ارائه سرنخ‌هایی، دیگر بازیکنان را به حدس زدن آن راهنمایی می‌کند. بازیکنی که پاسخ درست را حدس بزند، باید کلمه مورد نظر را در یک جمله به کار ببرد. این فعالیت به کودکان کمک می‌کند مهارت‌هایی همچون توصیف اشیاء، استفاده از صداهای گفتاری و توانایی استنتاج را تقویت کنند.

17. قدم زدن

هر وقت همراه کودکتان در حال پیاده‌روی هستید، مثلاً در مسیر خانه تا زمین بازی یا هنگام برگشت می‌توانید این بازی ساده و سرگرم‌کننده را انجام دهید. یک کلمه، صدا یا جمله کوتاه را بگویید و از کودک بخواهید بعد از تکرار آن، یک قدم بردارد.
با هر بار تکرار درست، یک قدم دیگر!
این بازی نه‌تنها به تقویت گفتار کودک کمک می‌کند، بلکه راه رفتن را هم برایش جذاب‌تر می‌سازد.

18. تطبیق حافظه

بازی‌های تطبیق حافظه (memory matching games) یکی از روش‌های عالی برای تقویت مهارت‌های شناختی و گفتار درمانی در منزل است. این بازی‌ها علاوه بر بهبود حافظه دیداری و توجه، فرصتی مناسب برای تمرین واژگان، جمله‌سازی و توصیف فراهم می‌کنند. در این بازی، کارت‌هایی با تصاویر مشابه به صورت پشت و رو چیده می‌شوند و کودک باید با باز کردن هر کارت، تصویر مشابه آن را پیدا کند. در حین انجام این فعالیت، از کودک بخواهید نام تصاویر را بگوید و در صورت یافتن جفت صحیح، درباره شباهت‌ها و تفاوت‌های آن‌ها توضیح دهد.

19. نوشتن روایات

این فعالیت علاوه بر توسعه مهارت‌های نوشتاری، به کودک کمک می‌کند تا اندیشه‌های خود را به شکل منظم و درست بیان کند و دایره واژگان خود را گسترش دهد. برای شروع، می‌توانید از کودک بخواهید یک داستان کوتاه درباره یک موضوع ساده مثل (یک روز در پارک) یا (دوست خیالی من) بنویسد. سپس از او بخواهید داستانش را برای شما با صدای بلند بخواند. این فرایند باعث می‌شود کودک مهارت‌های گفتاری خود را در زمینه بیان منسجم و روان جملات تقویت کند. نوشتن روایات می‌تواند در قالب نقاشی داستانی نیز انجام شود. کودک یک تصویر می‌کشد و درباره آن توضیح می‌دهد.

20. صحبت پشت چراغ قرمز

هر بار که پشت چراغ قرمز توقف می‌کنید، از این فرصت کوتاه برای تمرین گفتار با کودکتان استفاده کنید. از او بخواهید مهارتی را که در حال تمرین آن هستید (مثلاً تکرار یک صدا، کلمه یا جمله ساده)، تا قبل از سبز شدن چراغ چند بار انجام دهد. با این کار، زمان‌های مرده را به فرصت‌های آموزشی تبدیل می‌کنید.

21. پوزیشن‌های یوگا را نگهدارید

با هم به صورت آنلاین تصاویر ساده‌ای از حرکات یوگا مخصوص کودکان را جست‌وجو کنید. از فرزندتان بخواهید یکی از حرکات را انتخاب کند، همان حالت را بگیرد و در حالی که آن را حفظ می‌کند، مهارت گفتاری مورد نظر (مثلاً یک صدا یا کلمه) را چند بار تکرار کند. حالا ببینید قبل از اینکه تعادلش را از دست بدهد، چند بار می‌تواند تمرینش را با دقت انجام دهد!